بازنشستگان بخوانند | شیوه دریافت وام بازنشستگان تغییر کرد؟

سازمان تامین اجتماعی از افزایش 70 درصدی وام بازنشستگان و مستمر بگیران خبر داد. شرایط دریافت وام بازنشستگان در سال 1401 چگونه است. وام بازنشستگان تامین اجتماعی از 7 میلیون به 12 میلیون تومان رسیده است. واریز وام بازنشستگان و مسمتر بگیران چند ماهی است که آغاز شده است. وام بازنشستگان 6 مرحله ای است. 

سازمان تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشوری از مدتی قبل پرداخت وام ضروری سال ۱۴۰۱ را آغاز کرده‌اند. برای بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی این تسهیلات ۱۲ میلیون تومان و برای بازنشستگان کشوری ارزش این وام ۱۵ میلیون تومان است.

وام بازنشستگان برای مسن ها

براساس اعتباراتی که جداگانه هرکدام از این دو صندوق برای مستمری بگیران خود کنار گذاشته‌اند، پیش بینی می‌شود که در ماه‌های باقیمانده از سال جاری به ترتیب حدود ۳۰۰ هزار کارمند بازنشسته و نیز حدود ۴۰۰ هزار کارگر بازنشسته این تسهیلات را دریافت کنند.

اما در این میان شروطی وجود دارد که امکان دسترسی به این تسهیلات را برای متقاضیان متفاوت می‌کند.

به طور مثال در سازمان تامین اجتماعی، مستمری بگیران بالای ۷۰ سال سن یا کسانی که حساب واریزی حقوق بازنشستگی آنها در بانکی غیر از بانک رفاه است، نمی‌توانند مانند سایر کارگران بازنشسته برای دریافت این تسهیلات اقدام کنند.

در این خصوص اما راهکارهایی هست که می‌تواند مشکل این دو گروه از بازنشستگان تامین اجتماعی را برای دریافت وام ضروری حل کند.

اقدامات لازم برای وام بازنشستگان

در خصوص بازنشستگانِ متقاضی که از هر حیث شرایط لازم برای ثبت درخواست وام ضروری دارند اما سن آنها بالای ۷۰ سال است، مقررات ناظر بر پرداخت وام ضروری بازنشستگی راه حلی را پیش بینی کرده است.

مطابق این راه حل، کافی است متقاضی بالای ۷۰ سال سن، ضامنی قابل وثوقی را به بانک معرفی کند تا بتواند وام ضروری خود را دریافت کند.

البته درحالتی که سن بازنشسته متقاضی کمتر از ۷۰ سال باشد نیازی به معرفی ضامن و بانک رفاه به اعتبار مستمری که قرار است ماهانه واریز شود، وام را پرداخت می‌کند.

دلیل ایجاد این محدودیت، بالا بودن احتمال فوت شخص وام گیرنده در سنین بالای ۷۰ سال است. از آنجا که بعد از فوت، احتمال قطع مستمری به دلیل نبودن بازماندگان سببی یا نسبی وجود دارد، بانک سعی می‌کند تا از طریق ضامن معتبر ریسک‌های احتمالی را کاهش دهد.

بازنشستگانی که در بانک رفاه حساب ندارند، چه باید بکنند؟

اما در مورد آن گروه از بازنشستگان تامین اجتماعی که حقوق ماهانه آنها به حساب بانکی غیر از بانک رفاه واریز می‌شود نیز مقررات موجود راه حلی پیش بینی کرده است.

این افراد کافی است تا با مراجعه به یکی از شعب یا کارگزاری‌های سازمان تامین اجتماعی به صورت رسمی درخواست واریز حقوق بازنشستگی را به حسابی فعالی در یکی از شعب بانک رفاه ارائه کنند.

یک ماه بعد از جابجایی حساب، این افراد واجد شرایط نام نویسی برای دریافت وام بازنشستگی از سازمان تامین اجتماعی خواهند بود.

پرداخت وام بازنشستگان تا سوم شهریور

از قرار تا سوم شهریور ماه وام بازنشستگان پرداخت خواهد شد. مبلغ آن دوازده میلیون تومان است و طی سه سال از حقوق بازنشستگان کسر خواهد شد.

علی دهقان کیا (رئیس کانون بازنشستگان کارگری تهران) در این رابطه می‌گوید: سهمیه کلی کشور در سال جاری برای وام بازنشستگان تحت پوشش این سازمان ۴۰۰ هزار وام بوده که ۲۰ درصد آن به تهران تعلق می‌گیرد. ماه گذشته۶ هزار و ۷۰۰ نفر وام ضروری را گرفتند و درحال حاضر ۷ هزار نفر از بازنشستگان برای دریافت وام پس از ثبت نام به سازمان تأمین اجتماعی معرفی شده‌اند که تا ۳ شهریور ماه وام ۱۲ میلیون تومانی را دریافت خواهند کرد.

تعداد متقاضیان وام در تهران زیاد است و ظاهراً اولویت‌بندی براساس این است که بازنشستگانی که تاکنون وام ضروری نگرفته‌اند در صدر لیست معرفی جای می‌گیرند.

بخش قابل توجهی از ایرادها و انتقادهایی به نحوه توزیع این وام بازمی‌گردد، برخلاف صندوق بازنشستگی کشوری که وام‌ ضروری پانزده میلیون تومانی را با شرایط مشابه تنها و تنها براساس نام نویسی اینترنتی میان بازنشستگان متقاضی واجد شرایط توزیع می‌کند، در سازمان تامین اجتماعی کانون‌های بازنشستگی نقش موثر و پررنگی در نام‌نویسی از متقاضیان دارند.

نحوه توزیع وام ضروری بازنشستگان

روال اقدام برای دریافت این وام کار چندان پیچیده‌ای نیست، کافی است که متقاضی زیر هفتاد سال سن داشته باشد و از نظر سیستم بانکی بدهکار محسوب نشود، در این صورت وام مورد نظر در سی‌وشش قسط با نرخ چهار درصد پرداخت خواهد شد.

سازمان تامین اجتماعی سه‌میلیون و ششصد هزار بازنشسته و مستمری‌بگیر دارد و قرار است برای سال ۱۴۰۱ اعتباری پنج هزار میلیارد تومانی بابت توزیع وام ضروری میان بازنشستگان واجد شرایط اختصاص یابد.

تامین اعتبار با مشارک پنجاه – پنجاه بانک رفاه کارگران و سازمان تامین اجتماعی است و پیش بینی می‌شود ظرف مدت باقیمانده از سال ۱۴۰۱ حدود چهارصد هزار بازنشسته مشمول دریافت این تسهیلات شوند.

اما با وجود این مسیر به ظاهر آسان و سرراست، همه متقاضیان واجد شرایط در نحوه دریافت این وام شرایط یکسان و برابری ندارند.

به صورت مشخص، بخش قابل توجهی از ایرادها و انتقادهایی به نحوه توزیع این وام بازمی‌گردد، برخلاف صندوق بازنشستگی کشوری که وام‌ ضروری پانزده میلیون تومانی را با شرایط مشابه تنها و تنها براساس نام نویسی اینترنتی میان بازنشستگان متقاضی واجد شرایط توزیع می‌کند، در سازمان تامین اجتماعی کانون‌های بازنشستگی نقش موثر و پررنگی در نام‌نویسی از متقاضیان دارند.

به بیان ساده‌تر اگر یک بازنشسته تامین اجتماعی واجد شرایط دریافت وام ضروری بخواهد شانس خود را برای دریافت این تسهیلات بیازماید، باید برخلاف دیگر همتایان و هم صنفان خود در صندوق بازنشستگی کشوری به یکی از کانون‌های بازنشستگی تامین اجتماعی متوسل شود.

به باور بازنشستگان و منتقدانی که عموما از میان متقاضیان دریافت این تسهیلات هستند، اصرار سازمان تامین اجتماعی بر بازی دادن نهادهای صنفی بازنشستگان در توزیع وام‌های ضروری بیشتر از آنکه به مصداقی از سپردن نقش و مسئولیت به نهادهای اجتماعی باشد، زمینه برای دور شدن عدالت در توزیع این تسهیلات در میان متقاضانی است که به زعم داشتن استحقاق دریافت، مدتهاست که در صف انتظار قرار دارند.

واقعیت این است که هم وام دوازده میلیون تومانی سازمان تامین اجتماعی و هم وام پانزده میلیون تومانی صندوق بازنشستگی کشوری در نهایت با حدود دو تا سه ماه حداقل مستمری یک کارمند یا کارگر بازنشسته برابری می‌کنند.

این مقایسه به خوبی نشان می‌دهد که در شرایط اقتصادی کنونی ارزش این وام‌ها تا چه اندازه ناچیز است اما در مقابل شرایط مالی عموم بازنشستگان نیز آنقدر تعریفی ندارد که نتوان از دریافت آن بابت تامین مخارج جاری و ضروری مثل جور کردن پول پیش کرایه خانه چشم پوشی کرد.