آیا قبور شاعران نامی در مقبرة‌الشعرای تبریز از بین رفته؟

خبرگزاری تسنیم:از مقبره الشعرا یا آرامگاه شاعران در سرخاب تبریز تا قبل از قرن هشتم نامی برده نشده است. قدیمی‌ترین کتبی که نام مقبره الشعرای تبریز را به صراحت نوشته است، تاریخ گزیده و نزهه القلوب حمد الله مستوفی است که در سال‌های 730 و 740 هجری قمری تالیف شده است. باید گفت که نام مقبره الشعرا سرخاب ظاهراً پس از دفن شدن شاعران معروف قرن ششم مانند خاقانی و ظهیر و شاعرانی که بعد از آنها در آنجا دفن شده‌اند در کتب تاریخ و تذکره آمده و رفته رفته معروف شده است. امروزه مقبرة‌الشعرا یکی از اصلی‌ترین نقاط گردشگری در شهر تبریز است؛ مکانی که آرامگاه 419 شاعر و عارف نامی است.

این مجموعه فرهنگی حدود سه سال است که در دست بازسازی است. در حال حاضر امکان بازدید از تمامی بخش‌های مقبره‌ برای عموم میسر نیست و تنها بخشی که مربوط به آرامگاه شهریار است، مورد بازدید قرار می‌گیرد. در این بخش، آرامگاه شهریار تقریباً در میانه مقبره قرار دارد و در اطراف آن، با نصب سردیسی از خاقانی، اسدی طوسی و ... یاد این شاعران و عارفان گرامی داشته شده است؛ از این رو برای برخی از بازدیدکنندگان این پرسش ایجاد شده که آیا قبور دیگر شاعران بزرگ در این مقبره در پروژه بازسازی، یکسان‌سازی شده و تنها با نصب سردیسی، از آنها یاد شده است؟ در همین رابطه، مختار صدر محمدی، مدیر مجموعه فرهنگی تاریخی مقبره الشعرا، در گفت‌وگو با تسنیم به ارائه توضیحاتی در این رابطه پرداخت و گفت: در حال حاضر قبور برخی از شاعران و بزرگان مانند شهید ثقة‌الاسلام یا شاعران معاصر که سنگ قبر داشته‌اند، در داخل پروژه قرار دارند و مشاهده این مکان برای عموم امکان‌پذیر نیست؛ از این جهت برخی از مراجعه‌کنندگان اینطور فکر می‌کنند که این قبور یکسان‌سازی شده و یا از بین رفته‌ است؛ در حالی که اینگونه نیست. هرگاه که پروژه تمام شود، این قبور نیز قابل مشاهده است.

وی همچنین به آرامگاه شاعران و بزرگانی که مربوط به قرون گذشته هستند، اشاره کرد و درباره مشخص نبودن قبور این بزرگان توضیح داد: قبور شاعرانی چون اسدی طوسی، خاقانی شروانی، همام تبریزی، لسان شیرازی، قطران تبریزی و ... مربوط به قرون گذشته هستند. اگر عنایتی به تاریخ تبریز داشته باشیم، می‌بینیم که بر اثر گذشت زمان و همچنین زلزله مهیبی که در تبریز رخ داد، بخش قابل توجهی از این شهر از بین رفت. مقبرة‌الشعرا نیز در این حادثه از بین رفته و از این جهت سنگ قبرهای این دسته از شاعران مشخص نیست.

مدیر مجموعه فرهنگی تاریخی مقبرةالشعرا ادامه داد: برخی از مردم فکر می‌کنند که مقبرة‌الشعرا به یاد شهریار ساخته شده است، حال آنکه این مکان در زمان حیات شهریار ساخته شده است. مقبرة‌الشعرا در واقع نمادی است از آرامگاه تمامی 410 شاعر و عارفی که در این مکان آرام گرفته‌اند. چون سنگ قبر برخی از شاعران و عارفان مشخص نبوده و در اثر زلزله از بین رفته‌اند، المانی به یاد آنها ساخته شده است. از ابتدا هم قبور این شاعران مشخص نبوده است.

صدر محمدی از نامشخص بودن زمان اتمام پروژه خبر داد و افزود: علی‌رغم وعده مسئولان هنوز مشخص نیست که چه زمانی کار پروژه به اتمام می‌رسد.

به گفته وی؛ بنا به اسناد 410 شاعر و عارف قبل از استاد شهریار در این مقبره به خاک سپرده شده‌اند. بعد از درگذشت شهریار نیز، شاعرانی چون دولت‌آبادی، روشن‌ضمیر، پدیده، آتش و... در این مکان آرام گرفته‌اند. در مجموع مقبره‌الشعرا آرامگاه 419 شاعر و عارف است.