چطور قدرت خرید مسکن مردم را افزایش دهیم؟

بازار مسکن یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین بخش‌های اقتصادی در هر کشوری است.تأثیرات آن بر زندگی مردم، امنیت اقتصادی و اجتماعی آنها، و حتی بر روند رشد اقتصادی کشورها قابل توجه است.

یکی از مشکلات عمده بازار مسکن کشور که ناشی از تورم‌های پیوسته است، ناتوانی بسیاری از مردم در خرید یا اجاره مسکن مناسب است. برای حل این مشکل، نیاز به استفاده از ابزارهایی است که قدرت خرید مردم را در بازار مسکن افزایش دهد. این ابزارها می‌توانند از طریق سیاست‌های دولتی، بانک‌ها و نهادهای مالی و حتی از طریق ابتکارات بخش خصوصی به مردم کمک کنند.

ابزارهای کلیدی افزایش قدرت خرید مردم

وام‌های مسکن با شرایط تسهیل‌شده؛ یکی از ابزارهای اصلی برای افزایش قدرت خرید مردم در بازار مسکن، تسهیلات بانکی به‌ویژه وام‌های مسکن است. اما این وام‌ها باید دارای شرایطی باشند که به مردم امکان دسترسی آسان‌تری بدهد.

کاهش نرخ بهره وام‌های مسکن باعث می‌شود مردم مجبور نباشند اقساط سنگین پرداخت کنند و قدرت خرید آنها افزایش یابد. وام‌هایی با دوره بازپرداخت طولانی‌تر، فشار مالی بر خانوارها را کاهش می‌دهد و امکان خرید مسکن را فراهم می‌آورد. ارائه وام‌های کم‌بهره برای تأمین پیش‌پرداخت خانه می‌تواند راهی برای کمک به اقشار کم‌درآمد باشد.

به اعتقاد کارشناسان، ارائه وام‌های مسکن با نرخ بهره پایین و دوره بازپرداخت طولانی، می‌تواند تأثیر زیادی در کاهش فشار مالی مردم داشته باشد. در شرایط اقتصادی فعلی، خانواده‌ها بیشتر از هر زمان دیگری به چنین تسهیلاتی نیاز دارند تا بتوانند مسکن مناسب خود را خریداری کنند. از این رو، یکی از راه‌های مؤثر برای حل بحران مسکن در ایران، تسهیل دسترسی به وام‌ها و افزایش توان خرید مردم است.

ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری در مسکن

به گزارش تسنیم، یکی از ابزارهای موثر در افزایش قدرت خرید مردم صندوق‌های سرمایه‌گذاری در مسکن (REITs) هستند. این ابزارهای مالی به افراد این امکان را می‌دهند تا به جای خرید یک ملک کامل، در پروژه‌های مسکونی سرمایه‌گذاری کنند. این روش به افراد کمک می‌کند با سرمایه‌گذاری‌های کوچک‌تر، مالکیت بخشی از پروژه‌های مسکونی را به دست آورند.

صندوق‌ها می‌توانند پروژه‌های مختلف مسکونی با ریسک‌های متفاوت ارائه دهند که به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که مطابق با وضعیت مالی خود انتخاب کنند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری در مسکن می‌توانند به افراد با درآمد متوسط کمک کنند تا بدون نیاز به سرمایه‌گذاری کلان، در پروژه‌های مسکونی شرکت کنند. این ابزارها به‌ویژه برای اقشار جوان که هنوز قدرت خرید بالایی ندارند، بسیار مفید است. البته بهبود شفافیت و قوانین این صندوق‌ها برای جذب سرمایه‌گذاران ضروری است.

مسکن اجتماعی و حمایتی

دولت‌ها می‌توانند با ایجاد و حمایت از پروژه‌های مسکن اجتماعی و حمایتی، نقش مهمی در افزایش قدرت خرید مردم داشته باشند. این پروژه‌ها معمولاً به‌ویژه برای اقشار کم‌درآمد طراحی می‌شوند. در زمان حاضر وزارت راه و شهرسازی متولی اجرا پروژه‌های نهضت ملی مسکن است که شاید بتوان از آن به‌عنوان یکی از طرح‌هایی یاد کرد که به‌دنبال خانه‌دار کردن اقشار پایین درآمدی جامعه است.

دولت همچنین می‌تواند با اجرای برنامه ساخت مسکن ارزان‌قیمت به حل مشکل بخشی از مردم کمک کند. ساخت واحدهای مسکونی با قیمت پایین‌تر از بازار برای خانواده‌های کم‌درآمد و متوسط می‌تواند به آنها کمک کند تا خانه‌دار شوند.

از سوی دیگر دولت می‌تواند برنامه‌های حمایتی برای افرادی که قادر به خرید مسکن نیستند، مانند اجاره به شرط تملیک را اجرایی کند. برنامه‌ای که کارشناسان اقتصادی از آن به‌عنوان یک طرح فراموش شده در دولت‌ها یاد می‌‌کنند.

به گزارش تسنیم، گرچه طرح‌های مسکن اجتماعی و حمایتی، به‌ویژه در مناطق کم‌درآمد، می‌تواند راه‌حلی بلندمدت برای مشکل مسکن در ایران باشد. اما در عین حال برای موفقیت این طرح‌ها، دولت باید همکاری نزدیک‌تری با بخش خصوصی داشته باشد تا ساخت مسکن‌های ارزان‌قیمت با کیفیت بالا تحقق یابد.

مالیات‌‌ستانی و تنظیم‌گری بازار مسکن

یکی از ابزارهای موثر در اختیار دولت استفاده از سیاست‌های مالیاتی مناسب است که می‌تواند بازار مسکن را تنظیم کرده و به کاهش قیمت‌ها کمک کند. اخذ مالیات بر خانه‌های خالی یکی از این ابزارهاست که می‌تواند به کاهش تقاضای غیرمؤثر و تحریک عرضه مسکن کمک کند.

از آنجا که بسیاری از دلالان و سرمایه‌گذاران به خرید و فروش مکرر مسکن برای کسب سود کوتاه‌مدت می‌پردازند، مالیات‌های بالا بر این نوع معاملات می‌تواند عرضه مسکن را به سمت مصرف‌کنندگان واقعی هدایت کند. این نوع مالیات به مالیات‌های تنظیمی برای سوداگری معروف هستند.

اشکالات قانون مالیات بر خانه‌های خالی

به گزارش تسنیم، این در حالی است که کارشناسان بر این باورند دولت نتوانسته از ابزار مالیات برای تنظیم‌گری در بازار مسکن استفاده کند.

در همین راستا مشاور وزیر سابق راه و شهرسازی با یادآوری این‌که ما به سیاست‌های تنظیمی بازار مسکن پرداختیم و متوجه شدیم که قانون مالیات بر خانه‌های خالی مشکلاتی دارد و سامانه املاک و اسکان نیز با چالش‌هایی مواجه است، اظهار کرد: به‌علاوه، قانون مالیات بر اجاره یا بسیار قدیمی است یا دستگاه‌های اجرایی به آن توجهی ندارند. اوضاع به‌طور کلی به شدت نامناسب بود.

سادات با بیان این‌که از سوی دیگر مجوز صدور بنگاه‌های مشاور املاک به گونه‌ای است که این بنگاه‌ها هیچ وظیفه‌ای در بازار مسکن ندارند، گفت: قانون اصناف نیز در این زمینه به روشنی بیان نشده است. در مجموع واقعیت این است که در کشور، به‌ویژه در حوزه سیاست‌گذاری و نظامات تنظیم و تاییدرگولاتوری، محتوای جدی و قابل توجهی وجود ندارد.

وی بیان کرد: ممکن است در کتابخانه‌ها، کتاب‌هایی در زمینه شهرسازی یا بررسی مسکن پیدا شود، اما در حوزه سیاست‌گذاری مرتبط با اجاره، فروش یا پیش‌فروش، محتوای تازه‌ای تولید نشده است. مباحث حقوقـی نیز به تنهایی کافی نیستند.

وی با یادآوری اضافه شدن مدیرکل کنونی دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی به جمع تیم مسکن وزارت راه، اضافه کرد: در آن زمان، مصوبه‌ای از هیئت وزیران تحت عنوان ساماندهی بازار اجاره تصویب شد. جلسات متعددی در این رابطه برگزار کردیم و بر این باور بودیم که با این مصوبه می‌توانیم مشکلات موجود را حل کنیم.

حمایت از ساخت مسکن در مناطق کم‌جمعیت و مناطق توسعه‌نیافته

از سوی دیگر یکی از روش‌های مهم برای کنترل قیمت مسکن، تشویق به ساخت مسکن در مناطق کمتر توسعه‌یافته است. همچنین دولت می‌تواند با ارائه تسهیلات و یارانه به سازندگان برای ساخت مسکن در مناطق کم‌جمعیت، قیمت مسکن در مناطق پرجمعیت را کاهش دهد.

در کنار ساخت مسکن در این مناطق، توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل، آموزش، بهداشت و سایر خدمات عمومی نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

آموزش و مشاوره مالی برای خرید مسکن

آموزش و مشاوره مالی به افراد برای مدیریت منابع مالی خود و انتخاب بهترین گزینه‌های خرید مسکن می‌تواند قدرت خرید آنها را افزایش دهد.در این راستا آموزش‌های هدفمند درباره نحوه پس‌انداز، انتخاب وام و مدیریت بدهی‌ها می‌تواند به افراد کمک کند که بهتر در بازار مسکن عمل کنند. همچنین مشاوره به متقاضیان برای انتخاب مسکن مناسب با توان مالی‌شان می‌تواند از ایجاد فشار مالی اضافی جلوگیری کند.

در شرایطی که بسیاری از افراد قادر به خرید مسکن نیستند، تنظیم و حمایت از بازار اجاره مسکن نیز بسیار حیاتی است. در این مسیر دولت می‌تواند از ابزار افزایش نظارت بر قیمت‌های اجاره استفاده کند به این ترتیب که باید به‌طور فعال نظارت بر قیمت‌های اجاره و قراردادهای اجاره‌ای را اعمال کنند تا از افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها جلوگیری کنند.

ارائه مشوق‌های مالیاتی و حمایت از سرمایه‌گذاران در ساخت و عرضه مسکن اجاره‌ای می‌تواند به ایجاد بازار اجاره پایدار و با قیمت مناسب کمک کند.

به گزارش تسنیم، افزایش قدرت خرید مردم در بازار مسکن نیازمند مجموعه‌ای از سیاست‌ها و ابزارهای جامع است. از تسهیلات مالی مناسب گرفته تا پروژه‌های حمایتی و تنظیم بازار، تمامی این ابزارها باید به‌طور هماهنگ عمل کنند تا در نهایت به ارتقا کیفیت زندگی مردم و کاهش مشکلات مسکن کمک کنند. در کنار سیاست‌های اقتصادی، توجه به نیازهای اجتماعی و اقتصادی افراد نیز برای ایجاد یک بازار مسکن پایدار و عادلانه ضروری است.