غیر‌قابل سکونت شدن زمین مهمترین مخاطره پیش روی انسان‌هاست/ در دنیای امروز 800 میلیون گرسنه وجود دارد/ از هر 10 کودک یک‌نفر در شرایط جنگی بزرگ می‌شود

سرویس اجتماعی فردا: محمدباقر قالیباف بعدازظهر امروز در مراسم اختتامیه جایزه جهانی خشت طلایی تهران ضمن خوشامدگویی به مقامات ملی و شهری، روسای سازمان‏های بین‏المللی، اساتید، پژوهشگران و محققان گفت: از آنجایی که هر نوع هم‏افزایی سازنده در جامعهی بین‏الملل، زمینه‏ساز حفظ «کرامت انسانی» و کاهش «رنج انسان‏ها» است،بسیار خوشحال و خوشوقتم که کلان شهر تهران، میزبان چنین هم‏اندیشی و همفکری مهمی در سطح بین المللی است. وی افزود: مایلم سخنان خود را با این دغدغۀآغاز می کنم که چرا فاصله بین انسانها روز بروز بیشتر می شود. در جهان اکنونی که تمامی مناسبت‏های به سمتی پیش می‏رود که شهروندان به دلایل گوناگون سیاسی، اجتماعی و اقتصادی روز به روز با هم غریبه‏‌تر شوند، در جهانی که مناسبات اقتصادی، معذوریت ها و محدودیت‏های سیاسی بر حقیقت سایه افکنده است، می‏خواهم این سوال را مطرح کنم که راهکار قابل تفاهم جامعه انسانی برای «حفظ و گسترش کرامت انسانی» و «همیاری، همدلی و همزبانی بین انسان‏ها» چیست؟ ما به راستی چقدر از این راهکارها فاصله داریم؟این پرسش را به این دلیل در چنین جمعی اظهار می کنم چرا که می‏دانم همه ما دارای یک فهم مشترک هستیم که گواهی می‏دهد؛ لحظه‌ه‏ای غفلت از «حال انسانی شهروندان» و تعلل در شناخت راه حل های معضلات شهرنشینی، صدمات جبران ناپذیری را به وجود خواهد آورد. شهردار پایتخت خطاب به حاضران گفت: خانم‏ها و آقایان، در 30 سال آینده، رشد کلان شهرها به نحوی است که 75 درصد جمعیت جهان وارد چرخه زندگی مصرفی و خدماتی شهرها خواهند شد. این در حالی است که فرایند تثبیت مدیریت شهری به عنوان نهادی اجتماعی، انسان محور و بی‏طرف از نظر سیاسی، در اکثر کشورهای در حال توسعه به صورت کامل محقق نشده است. تا پیش از این گمان می‏کردیم که توسعه زیرساخت‏های ارتباطی، جهان را به دهکده‏ای کوچک تبدیل کرده است، اما امروز با وجود بحران‏های بسط یابنده‏ای مانند جنگ و تروریسم و بلایای طبیعی، ناچاریم اذعان کنیم آنچه جهان را کوچک کرده است مفهوم «مخاطره» و «تهدیدات مشترک» است. وی افزود: در کنار این دریافت جدید، آنچه مسئولیت فعالان، پژوهشگران و دست‏اندرکاران مدیریت شهری را بیشتر می‏کند این است که چاره‏اندیشی برای مقابله با تهدیداتی مانند تغییرات اقلیمی، بیماری‌های واگیر،ناآرامی اجتماعی،تهدیدهای سایبری وتوسعه زیرساخت‏ها، پاسداری از حقوق همه انسان ها است. محمدباقر قالیباف با بیان اینکه تغییرات اقلیمی، یکی از مخاطره های اصلی است که جهانیان را تهدید می کنید، اظهارکرد: مهم ترین پیامد تغییرات اقلیمی، «گرمایش جهانی»وافزایش دمای هوا در کره ی زمین است. امری که باعث می شود با «ذوب شدن یخچال ها» سکونتگاه حدودنیمی ازجمعیت ساکن دراین کره خاکی در معرض نابودی قرار گیرد و در پی آن کاهش سطح زمین‏های قابل کشت و ضعف جدی عملکرد محصولات کشاورزی، «امنیت غذایی» کل ساکنان زمین را تهدید می کند. در واقع می توان گفت که پیامد نهایی گرمایش زمین، «زیست ناپذیر شدن کره ی زمین» خواهد بود. وی تصریح کرد: از سوی دیگر گزارش ها نشان می دهند،در سال 2050 نزدیک به 300 میلیون نفر از دسترسی به آب آشامیدنی و بهداشتی در جهان محروم خواهندبود و منطقه خاورمیانه و بخشهایی از قاره آفریقا،آمریکا وجنوب شرق آسیا در وضعیت تنش آبی درسطح بالاقرارخواهند گرفت. بحران آب از طریق کاهش خدمات آبرسانی برای میلیون‏هانفر،کاهش اراضی کشاورزی،کاهش تولیدموادغذایی، افزایش سریع قیمت موادغذایی و کاهش مصرف سرانه موادغذایی منجر به یک «فاجعه ی جهانی» خواهد شد. اما ای کاش مخاطرات و تهدیدات جهان امروز تنها به مخاطرات زیست محیطی و بلایای طبیعی محدود می‏ ماند، در ادامه گسترش فرایندهای شهرنشینی در جهان شاهدهستیم که فقر، مهاجرت و تروریسم روز به روز به مثابه یک آسیب اجتماعی جدی رخ نشان می دهند؛ به طوری که پژوهش ها نشان می‏دهد در سال 2015، حدود 800 میلیون گرسنه در سطح جهان زندگی می کنند. و سالانه60میلیون نفر به دلیل مخارج هنگفت درمان به زیرخط فقرسقوط می‌کنند . قالیباف با بیان اینکه مهاجرت های اجباری، از دیگر مخاطراتی که هم کشورهای مهاجرت پذیر و هم مهاجرفرست را تهدید می کند، تاکید کرد: کودکانی که مهاجر و آواره هستند باچالشهای گوناگونی مانند حفظ حیات، مشکلات دسترسی به خدمات اجتماعی،چالش‏های حقوقی ازجمله حق شهروندی و هویت ومحرومیت های اجتماعی مواجه می‏شوند. در سال 2015 یک پنجم جمعیت آوارگان در جهان را آوارگان سوری تشکیل می دهند و ازهرده کودک یکنفردر شرایط جنگی بزرگ می شود. شهردار پایتخت تروریسم را از دیگر مخاطرات جهانی دانست و اظهارکرد: بنابر آمار و اطلاعات موجود از هر چهار حمله تروریستی سه مورد آنها در شهرها رخ داده است و از هر پنج مورد تلفات در این حملات نیز چهار مورد آنها در شهرها اتفاق افتاده است.در سال 2014، حدود 18 هزار نفر در حملات تروریستی کشته شده اند . اهمیت حملات تروریستی در شهرها به این دلیل است که غیر نظامیان قربانیان اصلی هستند. امروز شهرهای بزرگ و مهم کشورهای عراق، سوریه، افغانستان، پاکستان، هند، نیجریه، لیبی، سودان و بسیاری دیگر از کشورها شاهد حملات متعدد تروریستی هستند.مکانهای عمومی و زیرساخت‏های حیاتی در شهرها مانند مساجد، کلیساها، بازارها، خطوط انتقال نیرو، سیستم حمل و نقلی و مخابرات بارها مورد حمله تروریست ها قرار گرفته اند. قالیباف در بخشی دیگر از سخنانش گفت: بروز این همه آسیب در زندگی اجتماعی کیفیت زندگی شهروندان را نشانه گرفته است؛ همدستی فقر، محرومیت اقتصادی، تروریسم و بحران های زیست محیطی یعنی به وجود آمدن شرایطی که کیفیت زندگی، تدوام ارزش‏ها اجتماعی و برابری شهروندان را تحت الشعاع قرار می دهد و تنها راه برون رفت از شرایط تهدیدکننده ی کیفیت زندگی شهری «تحقق شهروند جهانی مسئول و آگاه» است، اما «شهروند جهانی» کسی نیست که صرفا در مناسبات دنیای مجازی زندگی می کند.«شهروند جهانی»نسبت به بی عدالتی اجتماعی معترض است و جهت تحقق عدالت در طیف وسیعی از سطوح محلی تا جهانی، احساس مسئولیت و مشارکت می کند و خواهان اقدام برای تبدیل شدن جهان به مکانی پایدارتر است . وی ادامه داد: اهمیت مفهوم شهروند جهانی زمانی ملموس‏تر است که بدانیم دوره این تصور به سر آمده است که گمان کنیم تنها اتفاقاتی در زندگی ما تاثیر دارند که در مقابل چشم‏مان روی می دهند. امروز همه مخاطرات مشترک؛ از نابودی «جنگلهای آمازون تا سرطان تروریسم»،نشان می دهد زمین «کلیتی بهم پیوسته» است و مرزهای جغرافیایی نمی توانند آسیب و معضلات جهانی را مرزبندی کنند و این امر، «مسئولیت جهانی» را پررنگ تر و با اهمیت تر می کند. شهردار تهران در ادامه با بیان اینکه کلان‏شهر‏ها دارای فرصت ها و چالش های مشترکی هستند، خاطرنشان کرد: هر شهری بنا بر توانایی ها و امکانات خود در صدد حل این معضلات برمی آید. شهر تهران نیز با این مسائل دست و پنجه نرم می کند و در زمینه ی ارتقا کیفیت زندگی شهروندان و کاهش بازدارنده های«زندگی خوب»، اقدامات بسیاری انجام داده است چرا که از نظر مدیریت شهری تهران ، داشتن محله،‌ منطقه و شهرِ با کیفیت حق همه مردم شهر است .شهرداری تهران در سال‌های اخیر تلاش کرده با طرح‌های کلانی مانند توسعه مترو و خطوط پر سرعت اتوبوس های بی.‌آر.تی، توسعه فضای سبز، توسعه زیرساخت‌های فرهنگی و ورزشی و ... کیفیت زندگی در شهر را بالاتر برده و با افزایش عدالت اجتماعی تهران را به شهر محبوب ساکنان آن تبدیل کند. وی افزود: مدیریت شهری تهران به علت توسعه روزافزون مالکیت خودرو و تقاضای سفر، با آلودگی‏های فزاینده زیست محیطی بخصوص آلودگی هوا، توسعه و نگهداری نظام حمل و نقل را در اولویت داده است. اکنون تهران حدود 200 کیلومتر مترو دارد و در هر سفر انجام گرفته با مترو 26 دقیقه در وقت مسافرین صرفه جویی می شود. خوشبختانه سیاست های شهرداری تهران در توسعه حمل و نقل باعث افزایش 8.5 درصدی سهم حمل و نقل عمومی طی یک دهه گذشته شده است ؛ این یعنی از 47درصد به 56 درصد رسیده ایم.از سوی دیگرتوسعه ی مترو منجر به صرفه جویی سالیانه درمصرف سوخت به میزان400میلیون لیتربنزین و 44 میلیون لیترگازوئیل شده است. مهم تر این که به همین میزان از آلودگی حاصل از مصرف این حجم عظیم سوخت جلوگیری شده است. قالیباف با پرداختن به اقدامات شهرداری تهران گفت: ایجاد ستاد محیط زیست و توسعه پایدار، کسب استانداردهای زیست محیطی، افزایش سرانه فضای سبز شهری از 10 مترمربع به 16 متر مربع،رشد80درصدی میزان پارکها وبوستان های شهرتهران، افزایش7 درصدی مساحت جنگل کاری وکمربندسبزشهرتهران از جمله این اقدامات است. وی در ادامه اظهار کرد: در حوزه سلامت نیزشهرداری تهران طی یک دهه گذشته با راه اندازی خانه های سلامت درتمامی محلات شهر اعم از مناطق برخوردار وکم برخوردار ، تمامی 354محله تهران را مجهزبه خانه های سلامت کرده است. شهردار تهران همچنین تاکید کرد: بي ترديد کلان شهرها هر روزه، بیشتر در معرض مخاطرات و تحولات سريع وبيوقفه در ابعادملي،منطقه‌ه‏اي و جهاني قرار خواهند گرفت.امروز مسئوليت تاريخي ما اين است كه با تامين عدالت اجتماعي از بحران‏ها، تنش ها و ناهمگني ها و ناموزوني هاي گوناگون جلوگيري نماييم. ما بايد بتوانيم به این سوال پاسخ دهيم كه در تاريخ معاصر که نرخ شهرنشینی به شدت در حال افزایش است، مسايل مشترك شهري ما كدامند؟ و كداميك از مسائل را توانسته ايم حل كنيم؟ ساز و كار حل اين مسايل چه بوده است؟ قالیباف با بیان اینکه جشنواره ی «خشت طلایی» که تلاشی است برای رسيدن به اجماع در خصوص مسائل اساسي شهرها، مي تواند نقطه شروع خوبي باشد، تصریح کرد: امیدوارم با انتقال تجاربی که در این جشنواره صورت خواهد گرفت، به سوی «زندگی بهتر» در مقیاس جهانی حرکت کنیم و به تقویت «پاسداشت کرامت انسانی» به عنوان یک رسالت دینی و انسانی، عمل نماییم