دل دونالد توافق میخواهد!
گفتوگوی ترامپ تقریباً به فاصله کمی بعد از آن منتشر شد که گفته شد او برایان هوک، نماینده حامی سیاست فشار حداکثری را وارد تیم سیاست خارجی خود نکرده است
دونالد ترامپ، رئیس جمهور جدید امریکا در گفتوگو با فاکسنیوز گفت که امیدوار است که با ایران به توافق برسد، موضعی که به نظر میرسد اولین سیگنال او برای باز شدن باب مذاکره با ایران است. ترامپ در این گفتوگو به نظر میرسد کوشیده پاسخهایی محتاطانه به پرسشهای گفتوگو کننده فاکسنیوز بدهد و حتی در یک مورد گفته که «من به این سؤال جواب نخواهم داد». با این حال، اینکه این تمایل احیاناً شخصی، چقدر برای رئیسجمهوری جدی است که خود سابقه خروج از توافق برجام را دارد و گرداگرد او را چهرههای ضدایرانی مانند مارک روبیو در وزارت خارجه پر کردهاند، قماری بحثبرانگیز است.
به گزارش «جوان»، دونالد ترامپ در اولین موضع جدی خود بعد از ورود به کاخ سفید در پاسخ به سؤال خبرنگار فاکسنیوز که از او پرسید آیا از حمله اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران حمایت میکند، گفت: «بدیهی است که من به این سؤال پاسخ نمیدهم.» او ادامه داد که طی چند روز آینده درباره ایران «با افراد مختلفی» دیدار خواهد کرد: خواهیم دید (که چه خواهد شد) و ادامه داد: «این واقعاً خوب خواهد بود که بدون نیاز به برداشتن آن گام اضافی (حمله) این کار انجام شود.» ترامپ گفت که «امیدوارم ایران به توافق برسد و (البته) اگر آنها توافقی هم انجام ندهند، این هم مشکلی ندارد.» ترامپ گفته که در پایان دوره اول ریاست جمهوریاش فقط «یک هفته» تا رسیدن به توافق هستهای با ایران فاصله داشته است. رئیسجمهور جدید امریکا ایرانیها را «مردمی شگفتانگیز، مذهبی و پر از فرصت» خواند، جملهای که شبیه آن را در دور اول ریاست جمهوری خود نیز تکرار کرده بود: «میخواهم کشوری فوقالعاده داشته باشند، اما نمیتوانیم بگذاریم سلاح هستهای هم داشته باشند.» خبرنگار از ترامپ میپرسد که آیا به آنها (ایرانیها) اعتماد دارید که او جواب میدهد: «روشهایی هست که اگر بتوانید با قطعیت کامل توافق انجام دهید (میتوانید) مطمئن شوید. اعتماد کنید، اما راستیآزمایی کنید و باید ۱۰ برابر راستیآزمایی کنید.» او مجدداً تأکید کرد که «اما آنها نمیتوانند سلاح هستهای داشته باشند و اگر آنها یکی از این سلاحها داشته باشند، همه کشورهای دیگر هم به سمت داشتن آن میروند و بعد، کل ماجرا به فاجعه کشیده میشود.»
تیم متفاوت ترامپ؟
گفتوگوی ترامپ تقریباً به فاصله کمی بعد از آن منتشر شد که گفته شد او برایان هوک، نماینده حامی سیاست فشار حداکثری را وارد تیم سیاست خارجی خود نکرده است. همزمان، فایننشالتایمز در گزارشی فاش کرد که ترامپ، استیو ویتکاف، فرستاده خاورمیانهای خود را به عنوان فرد اصلی برای تلاشهای دیپلماتیک دولتش در قبال ایران منصوب خواهد کرد. ویتکاف یک یهودیزاده و سرمایهگذار املاک و مستغلات است که نقشی اساسی در آتشبس غزه ایفا کرد ولی در محافل امریکایی گفته میشود سابقهای در این حوزه ندارد. ترامپ در گفتوگوی روز پنجشنبه با فاکسنیوز در پاسخ به سؤالی درباره احتمال انتخاب استیو ویتکاف نماینده خود در خاورمیانه به عنوان مسئول استراتژی در قبال ایران گفت که او را مسئول پرونده ایران نخواهد کرد، اما او را «مذاکرهکنندهای عالی» توصیف کرد: «نه، اما قطعاً از او استفاده خواهم کرد. او مذاکرهکنندهای عالی و انسان بسیار خوب و محبوبی است.» پیش از این قرار گرفتن البریج کولبی که در دولت اول ترامپ در جایگاه سیاستگذاریهای پنتاگون قرار داشت و از مدافعان تقویت داراییهای نظامی و بازدارندگی است نیز بحثهایی را برانگیخته بود. منتقدان همان موقع مدعی شدند که کولبی مقابل ایران نرم است و تلویحاً گفتند به اندازه کافی طرفدار اسرائیل نیست. کولبی در چارچوب تأکید بر تمرکز سیاست خارجی امریکا روی چین، چندان حامی تمرکز روی ایران نیست و استدلال کرده که حتی مقابل یک ایران هستهای هم میتوان بازدارندگی ایجاد و آن را مهار کرد، بنابراین، ایالات متحده نیازی به تهدید به جنگ با ایران به خاطر جلوگیری از هستهای شدن آن ندارد.
ساختارهای متصلب
آکسیوس روز پنجشنبه در گزارشی نوشت که به تازگی ایرانیها از اروپاییها خواستهاند پیام اعلام آمادگی برای مذاکره را به واشینگتن برسانند و تأکید کردهاند که منتظر طرح یا پیشنهاد امریکا هستند. در گزارش آکسیوس به نقل از این دیپلمات اروپایی ادعا شده که پاسخ دیپلماتهای اروپایی به دیپلماتهای ایرانی این بود که این موضوع به تهران بستگی دارد که پیشنهادی را روی میز بگذارد که شامل امتیازات بیشتری در مورد موضوع هستهای باشد. جوناتان پانیکاف به تازگی در فارینپالیسی نوشته که دولت جدید ترامپ، با یک محیط منطقهای تغییر یافته مواجه است که میتواند معامله را جذابتر از کمپین تحریمهای مجدد علیه ایران بکند، موضوعی که با موضع روز پنجشنبه ترامپ تا حدی مطابقت دارد. با این حال، منتقدان میگویند که به رغم موضع روز پنجشنبه ترامپ و انتخاب جسته و گریخته برخی چهرههایی که نسبت به دور اول او، در مقایسه با افرادی مانند مایک پمپئو و برایان هوک، کمتر ضد ایرانیاند، هیچ تضمینی نیست که این افراد مایل یا حتی قادر به ایجا تغییر در ساختارهای متصلب سیاست خارجی امریکا در قبال ایران باشند، به خصوص که جایگاه این چهرهها در مقایسه با مقامهای ارشد دیگر کابینه ترامپ مانند مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، و مایک والتز، مشاور امنیت ملی که در رده چهرههای ضد ایرانی قرار میگیرند، حاشیهای است. حتی خود ترامپ نیز رویکردهای سیاست خارجه یکپارچهای از خود بروز نمیدهد. ترامپ روز پنجشنبه در حالی گفت که امیدوار است «بدون برداشتن آن گام اضافی (حمله)» وارد دیپلماسی با ایران شود که خود از جو بایدن انتقاد کرده بود که چرا از اسرائیل خواسته است در واکنش به حمله موشکی سال ۲۰۲۴ با موشکهای بالستیک، به تأسیسات نفتی یا اتمی ایران حمله نکند. جیمز لیندسی کارشناس ارشد سیاست خارجی امریکا در سایت شورای روابط خارجی مینویسد: «حتی اگر ایران با حسن نیت وارد مذاکرات شود، تلاشهای ترامپ ممکن است بر سر تصمیمگیری درباره اینکه چه توافقی به اندازه کافی خوب است، دچار مشکل شود.»
او معتقد است که «تنوع ایدئولوژیکی تیم او (ترامپ)، که از تندروها و «اول امریکا»ها تشکیل شده، این احتمال را ایجاد میکند که آنها در مورد آنچه تهران برای انجام یک معامله ارزشمند باید بپذیرد، چون و چرا کنند. این شکاف داخلی میتواند تلاش برای دستیابی به یک معامله را از بین ببرد.» لیندسی میگوید: «رهبران ایران میدانند که او دستور ترور ژنرال قاسم سلیمانی را در سال ۲۰۲۰ صادر کرد، در جریان مبارزات انتخاباتی در مورد ضربه زدن به ایران صحبت کرد و گفته است که اسرائیل باید به سایتهای هستهای ایران ضربه بزند.» جو آدتونجی در یادداشتی که به تازگی در theconversation. com نوشته درباره اینکه سیاست مذاکره ترامپ به نتیجه برسد، تشکیک میکند. او میگوید: «ترامپ در اولین دوره ریاستجمهوری خود از توافق با ایران خارج شد و آن را «وحشتناک» و «یکطرفه» خواند. او استدلال کرد که این اقدام فاقد اقدامات راستیآزمایی است و برای محدود کردن حمایت ایران از گروههای تروریستی کار چندانی انجام نداد.» او میگوید: «در میان محافل سیاسی مختلف در واشینگتن از توافق مجدد با مذاکره حمایت میشود. اما در سالهای اخیر احساسات ضدامریکایی در ایران افزایش یافته که احتمال بازگشت تهران به میز مذاکره را کاهش داده است.»
منبع: روزنامه جوان
دیدگاه تان را بنویسید