بازگشت گروسی به تنظیمات کارخانه

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به‌عنوان مسئول نهاد ناظر بر اجرای تعهدات هسته‌ای برجام، ادعا کرده است که دولت دوم «دونالد ترامپ» برای دستیابی به توافق هسته‌ای جدید با ایران تمایل دارد. همچنین گروسی مدعی شده که برجام دیگر نمی‌تواند حکم یک توافق مبنایی را ایفا نماید و بازگشت به آن نیز عملاً (به دلیل مواضع طرفین) غیرممکن خواهد بود. 

سؤال اصلی اینجاست که آقای گروسی اساساً چه نقشی در ترسیم مدل سیاسی مذاکرات ایفا می‌کند؟! به عبارت بهتر، در کدام قسمت از اساسنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (خصوصاً در حوزه اختیارات مدیرکل) آمده است که این نهاد ظاهراً بین‌المللی باید در کسوت ترسیم‌کننده مدل‌های مذاکرات سیاسی (دوجانبه یا چندجانبه) ایفای نقش کند؟! صورت مسئله گویاست:گروسی بار دیگر از حدود اختیارات خود تجاوز کرده است. این مسئله، مرهون ارتباطات عمیقی است که میان گروسی و دولت جدید ترامپ وجود دارد. فراموش نکنیم که اساساً حضور گروسی در رأس معادلات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (در دور نخست ریاست‌جمهوری ترامپ) با لابی‌گری‌های پنهان و آشکار ترامپ و نتانیاهو (که او نیز در آن زمان نخست‌وزیر رژیم اشغالگر قدس بود) در شورای حکام صورت گرفت. از این رو بازگشت ترامپ، خبر بدی برای گروسی محسوب نمی‌شود. 

نکته مهم‌تر اینکه گروسی ضمن نفی مدل توافق هسته‌ای جاری یا همان برجام، مدعی شده که دولت امریکا قصد دارد در این خصوص با تهران به توافق دست یابد! گروسی در حال ارسال یک سیگنال مکارانه و هدفمند به نظام بین‌الملل است: اینکه اکنون توپ در زمین تهران است و ترامپ نه‌تنها مانعی بر سر انعقاد توافق هسته‌ای با ایران نیست، بلکه خود مشتاق این توافق است! البته هرگز گروسی به اصلی‌ترین خواسته رئیس‌جمهور امریکا مبنی بر «دائمی ساختن محدودیت‌های هسته‌ای ایران» و «اعمال بازرسی‌های فرازمانی و فرامکانی آژانس» اشاره‌ای نکرده است! گروسی به گونه‌ای از عزم کاخ سفید برای توافق هسته‌ای با ایران سخن می‌گوید که خود ترامپ و مارک روبیو، وزیر خارجه دولت جدیدش نیز هنوز نقشه راه مذاکرات هسته‌ای با تهران را ترسیم نکرده‌اند! در چنین شرایطی صرفاً ما با یک سیگنال سیاسی، غیرحقوقی و انحرافی از سوی گروسی مواجه هستیم. 

گروسی دقیقاً مطابق آنچه پیش‌بینی می‌شد، از یک «کنشگر بین‌المللی» تبدیل به «کاتالیزور سیاسی» شده است. این نقش‌آفرینی به عناوین گوناگون در دوران ریاست جمهوری ترامپ از سوی مدیر کل آژانس تقویت خواهد شد. فراموش نکنیم که در جریان برگزاری مذاکرات هسته‌ای سال‌های اخیر (خصوصاً قبل از جنگ اوکراین) نیز گروسی به جای نزدیک‌سازی مواضع بازیگران و خلق راهکار‌های فنی و واسطه‌گرایانه جهت حل و فصل پرونده موسوم به «موارد ادعایی»، تبدیل به مانعی در تکمیل روند مذاکرات شد و در نهایت، اکثر تحلیلگران او را یکی از اصلی‌ترین عوامل شکست مذاکرات قلمداد کردند. باید از این پس، بیشتر از گذشته مراقب بازی هدفمند گروسی بود.

منبع: روزنامه جوان