فرهاد آییش: به خودم می‌خندم

ایسنا: این بازیگر سینما و تلویزیون همچنین یادآور شد:‌ من در نوشته‌های خودم همیشه سعی می‌كنم، خودم بخندم؛ شاید این را از وودی آلن یاد گرفته باشم. من دوست دارم به خودم بخندم چون در این صورت مخاطب با من همذات‌پنداری می‌كند و به خودش می‌خندد. من دوست دارم مخاطب به خودش بخندد نه به دیگران؛ چون تا موقعی كه به دیگران بخندیم، یادمان می‌رود خودمان چه مشكلاتی داریم. فرهاد آییش كه در سریال طنز «سه پنج دو» نقش «حشمت خان» ـ صاحب یك باشگاه فوتبال ـ را بازی می‌كند، از ویژگی‌های این شخصیت، حساسیت‌های نزدیك شدن به دنیای فوتبال و وضعیت كمدی در ایران صحبت كرد. حشمت را تلطیف كردم آییش در ابتدای گفت‌وگو با ایسنا درباره‌ی پیوستن به گروه «سه پنج دو» گفت:‌ من آقای سهیلی زاده را از نزدیك نمی‌شناختم بعد از تماس برخی دوستان كه از ویژگی‌های او گفتند، مطمئن شدم كه جای خوبی قدم می‌گذارم. پس از صحبت درباره‌ی فیلم‌نامه، بیشتر تشویق شدم كه این كار را انجام دهم، چون نقش خوبی بود و در عرصه كمدی جای كار داشت. وی ادامه داد: برای بازیگر جالب است یك شخصیت كه تغییر موقعیت می‌دهد را بازی كند؛ چون این شخصیت‌ها جای كار زیادی دارند. به نظر من در یك نقش تنها بازیگر نیست كه تصمیم می‌گیرد بخشی به عهده‌ی نویسنده، بخشی برعهده بازیگر و بخش باقیمانده برعهده كارگردان است؛ اما به عنوان بازیگر می‌توان با شناخت از نقش و كارگردان و متن، حدس زد كه چه اتفاقی قرار است بیفتد. فرهاد آییش درباره نقش «حشمت» و تغییرات آن عنوان كرد:‌ حشمت در ابتدای كار كمی «لات» بود یعنی با خواندن متن‌های اولین به این نتیجه می‌رسیدیم كه این شخصیت باید لات باشد و لاتی صحبت كند اما آقای سهیلی زاده می‌گفت بهتر است به آن سمت نرویم به هر حال چیز دیگری شد ولی نوشته‌ها نوشته‌های خوبی بود. این بازیگر سینما و تلویزیون افزود:‌ بیشتر بازیگران معمولا بخشی از خودشان را در نقش می‌گذارند؛ بخشی از من در حشمت وجود دارد؛ در همه نقش‌های من این بخش وجود دارد. خود من فرد انعطاف پذیری هستم پس یك سری انعطاف‌هایی را در حشمت وارد كردم كه در فیلمنامه نبود؛ مثل رابطه دوستانه لطیف با همسرش؛ این چیزی است كه از خود من در كار راه پیدا كرد. آییش در ادامه خاطرنشان كرد: این كاراكتر به مرور باید تغییر می‌كرد به خاطر این كه از موقعیت میوه فروشی درمی‌آید و وارد موقعیت متفاوتی می‌شود؛ این شخصیت خواه نا خواه باید تغییر كند؛ البته نویسنده تا حدی این مساله را منظور كرده است ولی یك نویسنده برای 40 قسمت كم است و پرداخت داستان و شخصیت، كار سختی است؛ بعد از نویسنده، پرداخت شخصیت وظیفه بازیگر می‌شود؛ من سعی كردم حسی و به صورت طبیعی خودم را در جایگاه این شخصیت قرار دهم و ببینم چه تغییراتی در او رخ می‌دهد؛ احساس كردم قلدری او كم می‌شود و مجبور می‌شود به دروغ گرایش پیدا كند. اهل فوتبال نیستم بازیگر نقش «حشمت خان» در بخش دیگری از این گفت‌وگو با بیان این كه اهل فوتبال نیست، ادامه داد:‌ بازی‌های بین المللی مثل مسابقات جهانی یا بعضی تیم‌های اروپا مثل بارسلونا و رئال مادرید را دوست دارم و وقتی خبر داشته باشم مسابقاتی هست‌، نگاه می‌كنم ولی این طور نیست كه دنبال كنم و بدانم چه خبر است و چه حاشیه‌هایی دورش وجود دارد. وی افزود:‌ این مساله كار من را برای بازی «حشمت » سخت نكرد، اتفاقا آسان كرد؛ چراكه حشمت مثل خود من بدون آنكه چیزی از دنیای فوتبال بداند وارد این عرصه می‌شود؛ یك نوع معصومیت و ندانم كاری در حشمت وجود دارد و این كه من فوتبال را نمی‌شناختم به من كمك كرد تا این ویژگی را بهتر دربیاورم. اعتراض احتمالی اهالی فوتبال آییش درباره نگرانی از بازی كردن نقش حشمت و اعتراض احتمالی اهالی فوتبال، گفت: نگران این مساله بودم اما زمانی كه با آقای سهیلی‌زاده صحبت كردم، او گفت ما به شخص خاصی حمله و بی احترامی نخواهیم كرد؛ به هر حال این یك وزنه است و ممكن است برخی اهالی فوتبال از دست من ناراحت شوند و یا این كه شرایطی به وجود آید تا افراد انعطاف بیشتری نشان دهند انتقاد كردن انعطاف جامعه را بالا می‌برد؛ یعنی باعث می‌شود جامعه حرف دیگران را قبول كند. در واقع دموكراسی از همین چیزها شروع می‌شود، اگر چه ممكن است به كسانی بربخورد. وی تاكید كرد: دموكراسی قیمتی دارد؛ گاهی اوقات بدآموزی و برخوردن هم هست؛ این انتقادات به زبان كمدی است. كمدی اصولا تلطیف شده است و با لبخند توام است و نمی‌خواهد خراب كند بلكه می‌خواهد بسازد. این خوب است كه ما از كشورهای دیگر دنیا یاد بگیریم این كشورها با همه مشكلاتی كه دارند حتی مسؤولانشان این انعطاف را دارند كه با آنها شوخی شود؛ چون می‌دانند انتقادی كه از دهن هنرمند بیرون بیاید حتما در خود جامعه ریشه دارد. پس چه بهتر كه به صورت طنز و كمدی مطرح شود چون آدم‌ها در ضمن انتقاد كردن آن شخصیت را دوست خواهند داشت این انتقاد تلطیف شده است و قهرآمیز نیست. به خودم می‌خندم این بازیگر سینما و تلویزیون همچنین یادآور شد:‌ من در نوشته‌های خودم همیشه سعی می‌كنم، خودم بخندم؛ شاید این را از وودی آلن یاد گرفته باشم. من دوست دارم به خودم بخندم چون در این صورت مخاطب با من همذات‌پنداری می‌كند و به خودش می‌خندد. من دوست دارم مخاطب به خودش بخندد نه به دیگران؛ چون تا موقعی كه به دیگران بخندیم، یادمان می‌رود خودمان چه مشكلاتی داریم. باید در طنز سلیقه‌سازی كنیم آییش در بخش دیگری از سخنانش درباره وضعیت طنز در تلویزیون ایران و استفاده از تیم‌های تكراری، گفت:‌ كمدی ایران براساس عرضه و تقاضا پیش می‌رود و این اصلا خوب نیست؛ ما باید روی كمدی كار بكنیم و برای آن ارزش و حتی تقدس قائل شویم و به عنوان یك فرم نه وسیله به آن نگاه كنیم. كمدی در ایران همیشه به عنوان یك وسیله دیده شده است؛ یا وسیله‌ای كه گوشه چشمی هم به گیشه دارد یا برای خنداندن و دل‌شاد كردن مردم از آن استفاده می‌شود. وی تاكید كرد:‌ هیچ كدام از این‌ها اشكال ندارد اما چیزی كه در ایران فراموش می‌شود این است كه زیبایی‌شناسی طنز و كمدی كجاست ما همان‌گونه كه نقاشی‌های سبك‌های مختلف داریم در طنز هم باید شاخه‌های مختلف داشته باشیم و بتوانیم سلیقه‌سازی كنیم. باید بتوانیم ظریف‌تر‌، زیباتر و فرهنگی تر بخندانیم و این فقط در ارتباط با محتوای یك كار كمدی نیست به خاطر خود ساختار و بنیه كمدی است. ما به این مساله زیاد اهمیت نمی‌دهیم فقط می‌خواهیم ببینیم چه چیزی مردم را می خنداند و آنها را بخندانیم خنداندن فقط شرط نیست چگونه خنداندن و زیبا خنداندن شرط است.