گزارش فارن‌افرز از تشکیل جبهه جهانی در مقابل تحریم‌های آمریکا

یک نشریه تخصصی سیاست خارجی آمریکا درباره به پایان رسیدن دوران تحریم‌های این کشور هشدار داد.

فارن‌افرز نوشت: روزهای طلایی تحریم‌های ایالات متحده ممکن است به‌زودی به پایان برسد. با افزایش تحریم‌ها بسیاری از کشورهای سرکش، شروع به مقاوم کردن اقتصاد خود کرده‌اند. در سال 2012، ایالات متحده ارتباط ایران با شبکه سوئیفت را قطع کرد. در سال 2014، تحریم‌های کشورهای غربی علیه روسیه، مسکو را بر آن داشت تا خود مختاری اقتصادی را در اولویت قرار دهد. در سال 2017 نیز قطع صادرات نیمه‌هادی‌ها توسط ایالات متحده به پکن هشدار داد که دسترسی به فناوری حیاتی ممکن است قطع شود.

این سه رویداد، رویکرد تازه‌ای را رقم زده است: مقاومت در برابر تحریم‌ها. قدرت ایالات متحده برای اعمال تحریم‌ها علیه سایر کشورها ناشی از اولویت دلار و نظارت ایالات متحده بر کانال‌های مالی جهانی است. پس منطقی است که دشمنان ایالات متحده به‌دنبال نوآوری‌های مالی باشند. از سال 1990 سرعت استفاده از تحریم‌ها به شدت افزایش یافت و دشمنان ایالات متحده با اتخاذ تدابیر پیشگیرانه برای دور زدن مجازات‌های احتمالی پاسخ داده‌اند.

سواپ دوطرفه ارز به کشورها اجازه می‌دهد تا دلار آمریکا را دور بزنند. معاملات مبادله ارز، بانک‌های مرکزی را مستقیماً به یکدیگر متصل می‌کند و نیاز به استفاده از ارز سوم را برای تجارت از بین می‌برد. تاکنون بیش از 60 کشور از این نوع قراردادها استفاده کرده‌اند که ارزش آن به 500 میلیارد دلار می‌رسد. هدف پکن روشن است: شرکت‌های چینی بتوانند کانال‌های مالی ایالات متحده را در زمانی که می‌خواهند دور بزنند.

در سال 2020، برای اولین‌بار، چین بیش از نیمی از تجارت خود با روسیه را با ارزی غیر از دلار آمریکا تسویه کرد و بیشتر این مبادلات تجاری از تحریم‌های ایالات متحده ایمن ماندند. در مارس 2020، سازمان همکاری شانگهای، توسعه پرداخت‌ها به ارزهای محلی را در تلاش برای دور زدن دلار آمریکا و تحریم‌های ایالات متحده در اولویت قرار داد.

هند در سال 2019 موشک‌های پدافند هوایی اس-400 را از روسیه خریداری کرد. هند موشک‌های روسی را به کمک ترکیبی از روبل و روپیه هند خریداری کرد و بدین ترتیب از تحریم‌های ایالات متحده که می‌توانست برای توقف فروش استفاده شود، فرار کرد.

به گزارش دیپلماسی ایرانی، در ادامه این تحلیل آمده است: آنچه چین به‌عنوان جایگزین معرفی کرده سامانه فرامرزی پرداخت بین بانکی (CIPS) است. در سال 2021، CIPS تنها 12 تریلیون دلار تراکنش را پردازش کرد که معادل آن چیزی است که سوئیفت در کمتر از سه روز پردازش می‌کند. علاوه‌بر این CIPS بر پرداخت‌های رنمینبی متمرکز است که کمتر از ده درصد از تراکنش‌های مالی جهانی را در بر می‌گیرد.

همین هم یک پیروزی برای مسکو و پکن است: هدف آنها داشتن یک جایگزین کارآمد برای SWIFT است نه اینکه به یک سامانه پرداخت درجه یک دست یابند. آنچه برای روسیه و چین اهمیت دارد این است که حدود 1300 بانک در بیش از 100 کشور به این چارچوب پیوسته‌اند. اگر قرار باشد ارتباط روسیه و چین با سوئیفت قطع شود، پشتیبان آنها هر زمان که بخواهند آماده است. پکن ممکن است روزی شرکت‌هایی را که خواهان دسترسی به بازار چین هستند مجبور به استفاده از CIPS کند. چین می‌تواند از این بازار به‌عنوان یک اهرم استفاده کند. درست مانند شیوه‌ای که ایالات متحده به کار گرفته است.

ابزار دیگر دشمنان ایالات متحده، ارز دیجیتال است. در این‌جا هم چین پیشتاز است. در حال حاضر حدود 300 میلیون چینی در بیش از 20 شهر از جمله پکن، شانگهای و شنژن از رنمینبی دیجیتال استفاده می‌کنند. این ارز دیجیتال توسط بانک مرکزی چین صادر شده و در تلفن‌های همراه شهروندان چینی ذخیره می‌شود. پیش‌بینی می‌شود که تا سال 2030، یک میلیارد نفر از رنمینبی دیجیتال استفاده کنند.

در سال 2021، پکن شراکت با امارات متحده عربی و تایلند برای صادرات با رنمینبی دیجیتال را کلید زد. با توجه به اینکه چین بزرگ‌ترین شریک تجاری اکثر کشورهاست، احتمالاً معاملات دیگری از این دست در پیش خواهد بود. ایالات متحده هیچ راهی برای محدود کردن ارزهای دیجیتال نخواهد داشت.

هیچ دلیلی وجود ندارد که باور کنیم روابط بین واشنگتن و پکن یا واشنگتن و مسکو به این زودی بهبود خواهد یافت. محتمل‌‌ترین سناریو این است که اوضاع بدتر شود و پکن و مسکو تلاش‌های خود را برای مقابله با تحریم‌ها دو چندان کنند.

همه اینها به این معناست که ظرف یک دهه، تحریم‌های یک‌جانبه ایالات متحده ممکن است تاثیر کمی داشته باشد./کیهان