دلایل خروج دیپلمات‌های رژیم صهیونیستی از ترکیه

موضع رژیم صهیونیستی نشان داد که قرار است روابط این رژیم با آنکارا وارد پیچ دیگری شود و رژیم اسراییل باز هم به دنبال امتیازگیری باشد.

کلیه دیپلمات های رژیم صهیونیستی ترکیه را ترک کردند.

بر اساس اطلاع رسمی روزنامه حریت، دیپلمات های صهیونیستی در سفارتخانه این رژیم در آنکارا، کنسولگری رژیم در استانبول و کلیه کارمندان دیپلماتیک با یک پرواز اختصاصی، فرودگاه اسن بوغا را ترک کردند. اما درباره این خبر، تناقض و ابهاماتی وجود دارد که نشان می دهد در پشت پرده، چانه زنی های فراوانی انجام شده و دست کم در شرایط کنونی، به بن بست رسیده است. 

الی کوهن وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی، در شبکه اجتماعی ایکس چنین نوشته است: «در مواجهه با اظهارات و مواضع تند ترکیه، دستور بازگشت نمایندگان دیپلماتیک به منظور ارزیابی مجدد روابط اسرائیل و ترکیه را صادر کردم».

حالا سوال اینجاست: آیا واقعاً دیپلمات های اسراییلی، به خاطر مواضع دولت اردوغان خاک ترکیه را ترک کردند، یا به دلایل دیگری به سرزمین های اشغالی بازگشتند؟

تناقض آشکار در پیام الی کوهن

همچنان که اشاره شد، الی کوهن، مواضع تند ترکیه را به عنوان دلیل اصلی خروج دیپلمات های صهیونیست از آنکارا و استانبول ذکر کرده است. اما نگاهی به آرشیو خبرهای 3 هفته پیش، نشان می دهد که درست در چهارمین روز حمله ددمنشانه اسراییل به غزه، رژیم صهیونیستی اعلام کرد که دیپلمات های خود را از ترکیه و 3 کشور دیگر خارج می کند.

این در حالی است که در آن دوران، مقامات دولت اردوغان، هیچ موضع سفت و سختی علیه اسراییل اتخاذ نکرده بودند و اتفاقاً هاکان فیدان وزیر امور خارجه کابینه اردوغان، به شکل دوستانه و مودبانه، اعلام کرده بود که ترکیه حاضر است برای اعلام آتش بس و محافظت از صلح، ضامن سرف فلسطینی باشد و مصر و کشورهای دیگر نیز می توانند بر اساس ابتکار عمل آنکارا، وارد میدان شوند.

پس تصمیم بازگرداندن دیپلمات های صهیونیست به خانه، ارتباط مستقیمی با مواضع مقامات آنکارا نداشته است. در این صورت ماجرا چیست؟

پس از حملات وحشیانه ارتش صهیونیستی به غزه، جمعی از نمایندگان دو حزب سیاسی ترکیه یعنی حزب سعادت و حزب آینده، شبانه در آنکارا و در برابر اقامتگاه سفیر اسراییل حضور پیدا کرده و شعار سر دادند. آنان خواهان اخراج سفیر رژیم صهیونیستی شدند و اعلام کردند که ترکیه باید مواضع تندی در برابر اسراییل اتخاذ کند.

اما دولت به این درخواست رهبران سعادت و آینده اعتنا نکرد. دولت اردوغان در این زمینه چنان محتاط بود که در حمله پلیس به تجمع هواداران فلسطین، یک نفر کشته و دو نفر نیز مجروح شدند.

بنابراین اتخاذ یک موضع سفت و سخت از جانب اردوغان و دیگر مقامات دولت ترکیه، دلیل اصلی تصمیم دیپلمات های اسراییلی برای ترک آنکارا و استانبول نبوده است. بلکه مساله این است که اتفاقاً کوهن و نتانیاهو، اولاً از افزایش عواطف ضد اسراییلی در میان مردم مسلمان ترکیه دچار نگرانی و ناامنی شده اند و دوم این که می خواهند ترکیه را وارد یک بازی سیاسی دیگر کنند.

این بازی، قصد دارد به ترکیه بگوید که لازم است برای نزدیک شدن به اسراییل، امتیاز بدهد و ورود به هرگونه همکاری احتمالی منطقه ای برای مهار اسراییل را متوقف کند.

نگاهی به آمارهای رسمی وزارت تجارت ترکیه، نشان دهنده این واقعیت است که طی تمام سالیانی که دولت اردوغان در برابر اسراییل موضع گرفته و فعالیت دیپلماتیک در جریان نبوده، خللی در همکاری اقتصادی وارد نشده است.

حجم صادرات کالا از ترکیه به اسراییل به 8 میلیارد دلار در سال رسیده و وزارت انرژی ترکیه نیز برای همکاری با اسراییلی ها در حوزه اکتشاف، استخراج و انتقال نفت و گاز، تاکنون 3 دیدار با مقامات اسراییلی برگزار کرده است.

بنابراین موضوع تداوم همکاری اقتصادی بین ترکیه و اسراییل برای دولت اردوغان از اهمیت بالایی برخوردار است و با وجود شعارهایی که رئیس جمهور اردوغان در میتینگ قدس در استانبول سر داد، قرار نیست وقفه ای طولانی در مسیر روابط سیاسی – امنیتی و اقتصادی ترکیه به وجود آید.

آیا رابطه پایان یافت؟

شاید بهتر باشد برای وصف وضعیت فعلی روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی، از واژه فریز یا منجمد شدن موقتی استفاده کنیم. چرا که الی کوهن، درباره تجدیدنظر مجدد روابط صحبت کرده و چنین چیزی، تابع شرایط جنگی خاص امروز است.

از این گذشته، همچنان که خود بنیامین نتانیاهو نیز اعلام کرده، به زودی همه مقامات رژیم صهیونیستی درباره دلایل ضعف امنیتی، حساب پس خواهند داد و بسیاری از آنان محاکمه خواهند شد. در نتیجه دولت اردوغان نیز مترصد آن است تا در مقاطع آتی، با گروهی مذاکره کند که احتمالاً شانس بیشتری برای در اختیار گرفتن قدرت داشته باشند.

دولت اردوغان از اواخر سال 2021 تا پایان سال 2022 میلادی، با اشتیاق و شور فراوان، برای عادی سازی رابطه با رژیم صهیونیستی فعالیت کرد. چرا که تلاش تیم اردوغان برای استفاده از منابع انرژی در شرق مدیترانه و انتقال گاز از سمت حیفا به اروپا، عملاً به یک موضوع حیاتی و استراتژیک تبدیل شده است. در نتیجه ترکیه باز هم تمایل به جوش دادن رابطه خواهد داشت و اسراییلی ها، دیریست که این واقعیت را درک کرده اند.

در پایان باید گفت، مرور مواضع مقامات حزب عدالت و توسعه ترکیه و دولت برآمده از آن، نشان می دهد که تیم اردوغان، به شکلی عملگرایانه با مساله فلسطین و غزه می نگرد.

در جایی که احساس کنند امکان نقش آفرینی ترکیه در عرصه دیپلماسی وجود دارد و راهی برای نزدیک شدن به اسراییل و آمریکا هست، با انعطاف و اعتدال صحبت می کنند. اما در جایی که متوجه شوند امتیازی در عرصه خارجی وجود ندارد، به میدان سیاست داخلی و منافع حزبی رجعت دوباره می کنند تا با طرح مجدد حمایت از فلسطین و غزه، دل محافظه کاران را به دست آورند و رفته رفته آنان را راضی کنند تا در انتخابات پیش رو، به شهرداران مورد حمایت حزب اردوغان رای دهند./تسنیم