چند میلیون بیکار داریم؟

حتی گزارش‌های میدانی در کشور حاکی از این است که نرخ بیکاری آنچیزی که مرکز آمار روایت می کند نیست. ابهام در آمارهای بیکاری تا جایی است که در هفتاد و دومین جلسه شورای عالی اشتغال که چهاردهم مرداد سال گذشته با رﻳﺎﺳﺖ اسحاق ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮی ﻣﻌﺎون اول رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر و با حضور اعضاء برگزار شد مصوب شد تا گزارشی مبتنی بر صحت آمار اشتغال زایی ارائه شود. مسئولیت این مصوبه با نوبخت، رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، طائی ، معاون وقت توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت کار، نیلی و نجفی مشاورین رئیس جمهور بود که تا کنون هیچ گزارشی مبنی بر صحت آمار اشتغالزایی ارائه نشده است.

آمارها در حالی با هم تناقض دارند که وقتی کارشناسان اقتصادی عملکرد دولت را نقد می‌کنند، مقامات دولتی در دفاع بیان می کنند که قابل دفاع نبودن عملکرد اشتغال زایی دولت ناشی از افزایش تعداد جمعیت متقاضی کار است.

افزایش نرخ بیکاری به اعتقاد کارشناسان بازار کار ناشی از اوضاع نامناسب اقتصادی و تولید است و در نقطه مقابل آن ، بهبود فعالیت‌های اقتصادی رونق اشتغال و کاهش نرخ بیکاری خواهد بود.

واکنش‌های متفاوت به گزارش بیکاری دولت

حال یک بررسی مختصر در آمار بیکاری بیانگر اختلاف نظر بین دولت، مجلس و بخش خصوصی پیرامون آمار بیکاری است و واکنش ها بیانگر این است که مسئولان هم آمار بیکاری را قبول ندارند.

در آخرین گزارش‌های مرکز آمار میانگین نرخ بیکاری در سال 1393 معادل 10.6 درصد بود که میزان بیکاری سال 1394 رشد 0.4 درصدی نسبت به آن داشته است. نتایج این طرح نشان می دهد تعداد جمعیت فعال (شاغل و بیکار) در کشور 24 میلیون و 701 هزار و 177 نفر است که از این تعداد 2 میلیون و 729 هزار و 92 نفر بیکار هستند.

همچنین نرخ بیکاری برای سال 1394 در مناطق شهری کشور 12.2 و در نقاط روستایی 8.1 درصد گزارش شده است. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله معادل 26.1 درصد است که برای مردان این گروه 22.3 و زنان 42.8 درصد اعلام شده است.

با این وجود، برخی می گویند آمارهای ارائه شده این مرکز درست نیست و اختلاف فاحشی با تعداد واقعی بیکاران دارد. چندی پیش حجت الله میرزایی، معاون اقتصادی وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی گفت: اکنون بین 6 تا 7 میلیون نفر بیکار در کشور وجود دارد که 30 درصد آن را جوانان تشکیل می دهند و 4 میلیون نفر از این تعداد فاقد آموزش و مهارت هستند.در حالی که روز قبل تر از آن مرکز آمار ایران تعداد بیکاران را 2 میلیون و 729 هزار نفر اعلام کرده بود.

همچنین جلال پور،‌رئیس سابق اتاق بازرگانی طی ماه‌های گذشته در صفحه اینستاگرامش نسبت به اوضاع بازار کار کشور هشدار داد و گفت: در حالی که عدد بیکاران کشور بیش از 5 میلیون برآورد شده، آگاهی از اینکه هر ساعت حدود 150 نفر به جمعیت بیکاران افزوده می‌شود، نگرانی را صد چندان می‌کند. با این وجود اگر در هر ساعت، 150 نفر کار پیدا کنند، تازه توانسته‌ایم سطح موجود را حفظ کنیم.

واکنش بعدی از غلامرضا کاتب، رئیس فراکسیون اشتغال مجلس شورای اسلامی درباره اختلاف‌های آماری بیکاری از سوی مرکز آمار و آمارهای غیررسمی گفت: مرکز آمار واقعیت‌های آماری درباره نرخ بیکاری را اعلام نمی‌کند.یک ساعت کار در هفته نمی تواند ملاک درستی برای شاغل و یا بیکار خواندن افراد باشد، تعداد بیکاران را 5 میلیون نفر برآورد می‌شود.

در عین حال، مرکز آمار ایران در آخرین گزارش خود معتقد است تعداد واقعی بیکاران همان است که اعلام کرده و 2 میلیون و 729 هزار نفر درست است اما این سئوال پیش می آید در حالی که مقامات دولتی و مجلس گزارش‌های مرکز آمار را قبول ندارند به راستی چگونه می‌توان این آمار 2 میلیون و 700 هزار نفری بیکاری را باور کرد؟