نگرانی شافعی از تکرار خاطرات ارزی سالهای ۹۷ و ۹۸/ سیاست های ارزی سیاسی شده

 غلامحسین شافعی امروز در نشست هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران اظهار کرد: بر خلاف تصور برخی، کشوری که اقتصادش با اقتصاد بین الملل پیوندهای عمیق نداشته باشد، امنیت او به مخاطره خواهد افتاد چون بود و نبودنش حداقل به لحاظ اقتصادی برای دیگران فرقی نمی‌کند.

رئیس اتاق بازرگانی ایران افزود: اخیراً یک طرح تحقیقاتی مهم در اتاق ایران اجرا شد و طی آن جداول داده و ستانده‌های ایران در داده و ستانده‌های جهانی که ۷۰ کشور را در بر میگرد ادغام شد و مشخص شد که این ۷۰ کشور ۹۰ درصد تولید دنیا را انجام می‌دهند.

وی ادامه داد: یکی از نتایج تأسف بار این مطالعات نشان داد که اقتصاد ایران از زنجیره ارزش جهانی در حال حذف شدن، است و این موضوع خطر بسیار بزرگی است. برنامه هفتم توسعه باید به دنبال بازسازی نقش ایران در زنجیره‌های ارزش جهانی باشد.

شافعی تصریح کرد: پیشنهاد می‌کنیم که اتاق ایران برای تدوین یک برنامه توسعه گرا بدور از رانت گروهی از ذی نفعان، ارائه می‌کند، یک نهاد فراقوه ای برای برنامه ریزی و اجرای نهادی که از نوسانات کوتاه مدت و جابه جایی دولت‌ها و مجالس کشور جدا باشد و قادر به اتخاذ تصمیم‌های بلندمدت شود.

وی گفت: در حال حاضر متأسفانه تهیه و تصویب برنامه به عنوان هدف محسوب می‌شود و پس از تصویب قانون برنامه و ابلاغ آن، فرایند خاتمه می‌یابد و دستگاه‌های اجرایی اقدامات روزمره خود را در پوشش و به اسم برنامه همچنان ادامه می‌دهند. هفته گذشته گزارشی در خصوص برنامه به مسئولان ارسال کردیم که امیدواریم به ان توجه شود.

رئیس اتاق بازرگانی ایران به نوسانات نرخ ارز نیز اشاره کرد و افزود: موضوعی مانند سیاست‌های ارزی و به طور خاص نرخ ارز تبدیل به موضوع سیاسی شده است، راه‌حل های علمی درباره آن اصلاً به کار گرفته نمی‌شود.

وی اضافه کرد: با توجه به ساخت اقتصاد ایران، وابسته بودن بودجه دولت، سهم بالای نهاده‌های وارداتی در تولید کشاورزی و غیره نرخ ارز یک متغیر کلیدی و اثرگذار بر تمام ارکان اقتصادی ایران است.

شافعی افزود: کسری بودجه دولت، نرخ تورم بودجه ۱۴۰۱، نا اطمینانی‌های ناشی از تنش‌های بین المللی و عدم افق روشن از توافق هسته‌ای و اختلال در بعضی مسیرهای تأمین ارز منجر به ایجاد انتظارات تورمی در جامعه و هجوم به بازار دارایی‌ها به ویژه بازار ارز شده است.

رئیس پارلمان بخش خصوصی تاکید کرد: آثار چنین جهش‌های بالایی در معیشت خانوارها و هزینه تولید مشاهده خواهد شد.

وی به شامخ آذرماه نیز اشاره کرد و گفت: شاخص مدیران خرید در بخش صنعت، شرکت‌ها با کمبود شدید مواد اولیه مواجه بوده‌اند و با دلیل افزایش نرخ ارز تهیه مواد اولیه برای تولیدکنندگان بسیار سخت شده است.

شافعی ادامه داد: از سویی دیگر افزایش نرخ ارز باعث شده تا تصمیم گیری برای بنگاه‌ها در خرید مواد اولیه و فروش محصولات بسیار سخت باشد و برنامه ریزی و پیش بینی حتی در کوتاه مدت امکانپذیر نیست.

وی اضافه کرد: به ویژه که به دلیل پایین بودن قدرت خرید مشتریان، در حال حاضر امکان افزایش قیمت‌ها متناسب با هزینه‌ها وجود ندارد.

شافعی افزود: همچنین فعالان اقتصادی اذعان داشتند که در دوره‌های آتی امکان جایگزین کردن محصولات با قیمت‌های فعلی اصلاً وجود ندارد.

رئیس اتاق بازرگانی ایران به بازار ارز اشاره کرد و گفت: یکی از اقدامات اساسی که دولت برای حل و فصل وضعیت ارز باید در تدوین بودجه ۱۴۰۲ لحاظ کند، تثبیت ورود ارز حاصل از فروش نفت به اقتصاد است؛ با توجه به اینکه درآمدهای نفتی به دو متغیر توانایی فروش نفت در بازارهای جهانی و قیمت آن بستگی دارد و با توجه به مشکلاتی که در فروش نفت و دریافت ارزهای حاصله و نوسانات قیمتی شاهد هستیم، تثبیت نفت در بودجه‌های سنواتی مانع در نظر گرفتن درآمدهای غیرواقعی در بودجه و متعاقباً جهش‌های نرخ ارزی شود.

وی اضافه کرد: نهایتاً اقدام دیگری که باید به آن توجه شود، عمق بخشی به بازار ارز است. این عمق بخشی باید به گونه‌ای باشد که انگیزه صادرکنندگان به ورود ارز به کشور افزایش یابد.

شافعی تصریح کرد: متأسفانه شاهد اقدامات جدیدی هستیم که خاطرات سال‌های ۹۷ و ۹۸ را ممکن است تکرار کند و ضربه شدیدی به صادرات خرد کشور وارد کن و رقم ۶ تا ۷ میلیارد دلار را تحت تأثیر قرار دهد و مسائل و مشکلت ارزی را دوچندان کند. در این رابطه نیز اتاق راه حل های مناسب را تدوین و ارائه خواهد کرد و امیدواریم در این شرایط حساس به نظرات بخش خصوصی توجه شود.

مهر