تصمیم بنزینی جدید دولت / حذف کارت سوخت جایگاه داران در برخی شهرها / تغییرات سهمیه بندی بنزین در راه است؟

برداشتن محدودیت‌های اعمال‌شده در دوره پساکرونا موجب شد مصرف سوخت در یک بازه زمانی بالا برود، از این رو دولت سیزدهم برای کنترل مصرف بنزین طرح‌های آزمایشی مانند اختصاص سهمیه سوخت به هر شهروند در کیش یا جمع‌آوری کارت‌های سوخت جایگاه‌داران در برخی شهر‌های کوچک و رصد بیشتر مصرف سوخت را کلید زده، اما هنوز به تصمیم درستی نرسیده است. اخیراً در برخی شهرستان‌ها حذف کارت سوخت جایگاه‌داران مشکلاتی را برای مردم ایجاد کرده است و مردم از محدودیت سوختگیری تا سقف ۳۰‌لیتر به طور روزانه گله‌مندند.

بیش از یک سال است که اعمال محدودیت دریافت بنزین تا سقف ۳۰‌لیتر در برخی استان‌های کشور در حال اجراست، اما برخی نمایندگان مجلس به تازگی به انتقاد از این طرح اقدام کرده‌اند و خواستار اعلام هدف‌گذاری برای اجرای این طرح هستند؛ طرحی که ابتدا به صورت آزمایشی در شهر‌های مرزی و در استان‌هایی نظیر سیستان‌وبلوچستان و سپس در کرمانشاه و کردستان و سپس به شهرستان‌های کوچک برخی استان‌ها تعمیم داده شد.

این طرح هنوز در شهر‌های بزرگ و پرجمعیتی، چون تهران، مشهد، اصفهان، کرج، آذربایجان، شیراز و تبریز با وجود مصرف بالای سوخت اجرا نمی‌شود و در شهرستان‌های کوچک و کم‌جمعیت که مصرف سوخت پایینی دارند، در حال اجراست.

۹شهریور امسال، مدیرعامل شرکت پخش فرآورده‌های نفتی منطقه گیلان اعلام کرد در این استان همچون سایر استان‌های کشور، کاهش سقف مصرف بنزین اجرایی می‌شود و شخصی سوار‌ها در طول ۲۴ساعت با یک کارت سوخت تنها ۳۰‌لیتر می‌توانند بنزین بزنند. کورش بالادست، مدیرعامل شرکت پخش فرآورده‌های نفتی گیلان با اشاره به اعمال محدودیت‌ها در مصرف بنزین در هر نوبت سوخت‌گیری می‌گوید: «این طرح به منظور بهینه مصرف بنزین در دستور کار قرار گرفته و علاوه بر گیلان در بسیاری از استان‌های کشور در حال اجراست. هر کارت بنزین در روز می‌تواند ۳۰‌لیتر سوخت‌گیری کند، اما این محدودیت در کارت جایگاه‌داران در هر بار سوخت‌گیری ۳۰‌لیتر بوده و پس از دو دقیقه مجدداً شرایط برای سوخت‌گیری ۳۰‌لیتر بعدی فراهم می‌شود.»

بالادست می‌افزاید: «هنوز اطلاعات بیشتری از اجرای این تصمیم ملی در دست نیست، منتها دلیل اصلی آن پیشگیری از انحراف در مصرف بنزین و توزیع عادلانه آن در کل کشور است.»

طرح آزمایشی دولت مردود است

همچنین همایون صالحی، رئیس هیئت مدیره کانون جایگاه‌داران در گفتگو با نبض صنعت، در خصوص محدودیت ارائه بنزین در برخی جایگاه‌های سوخت در برخی استان‌ها تا سقف ۳۰‌لیتر می‌گوید: «وزیر اقتصاد و معاون وزیر نفت در گفتگو‌های خود مصرف بهینه بنزین و جلوگیری از قاچاق سوخت را دو عامل مهم این کار عنوان کرده‌اند. متأسفانه حذف شدن کارت جایگاه‌ها موجب شده است مردم به دردسر بیفتند، به خصوص مسافرانی که بین شهر‌ها حرکت می‌کنند، اگر در شهر خودشان شاهد اعمال این محدودیت باشند، بعضاً باید خود را به شهر‌های دیگر که این محدودیت اعمال نمی‌شود، برسانند تا از سهمیه خود استفاده کنند، در حالی که می‌توانستند در شهر مبدأ به اندازه نیاز از سهمیه بنزین خود استفاده کنند. در مواردی آن‌ها تصور می‌کنند که جایگاه‌داران مقصر اصلی این موضوع هستند و گاهی این تنش‌ها منجر به زد و خورد هم می‌شود.»

وی معتقد است: «اعمال محدودیت دریافت بنزین تا سقف ۳۰‌لیتر برای جلوگیری از قاچاق سوخت هم منطقی به نظر نمی‌رسد، البته اخبار منتشرشده در خصوص قاچاق سوخت مانند کشف ۲۰کیلومتر خط لوله انتقال سوخت قاچاق در هرمزگان و کشف ۲۸‌میلیون‌لیتر گازوئیل قاچاق در خلیج‌فارس هم نمایانگر این موضوع است که این نوع قاچاق آن هم در سطحی اینچنین گسترده، قطعاً کار رانندگان خودرو‌های سنگین یا رانندگان کارت‌هایی که سهمیه ۶۰‌لیتری دارند، نیست. تعبیه چنین سیستم عظیمی و جانمایی خط لوله و قاچاق میلیون‌لیتری فرآورده‌های سوختی کار قاچاقچیان بین‌المللی صاحب کشتی و باند و روابط مافیایی بسیار وسیع است.»

صالحی می‌افزاید: «برخی دلایلی که برای اعمال محدودیت دریافت بنزین تا سقف ۳۰‌لیتر گفته می‌شود قانع‌کننده نیست، البته در استان‌ها نیز در نواحی برخی از شهر‌ها اعمال شده. به عنوان مثال در شهر کرمانشاه محدودیتی وجود ندارد، اما در شهرستان‌های کوچک‌تر این استان این محدودیت‌ها در حال اعمال است. در برخی شهرستان‌های کوچک کردستان، آذربایجان‌غربی، اردبیل، قم، زنجان، گیلان و مازندران هم این طرح در حال اجراست.»

صالحی با اشاره به نبود آمار دقیقی از شهر‌هایی که این طرح در آن‌ها در حال اجراست، می‌افزاید: «دولت هم آمار دقیقی ارائه نکرده است. در واقع مبنای اجرا مشخص نیست، جای تعجب است در یک استان که مصرف سوخت بنزین ۳۰‌درصد بالا رفته طرح اجرا نشده، اما در یک استانی که مصرف سوخت بنزین آن ۱۳‌درصد افزایش یافته اجرا شده است.»

رئیس هیئت مدیره کانون جایگاه‌داران تأکید می‌کند: «کاهش سهمیه بنزین آزاد (۱۰۰‌لیتر در شهریور) در حالی است که بیشتر مردم از کارت آزاد جایگاه‌داران استفاده می‌کنند، شاید حدود ۵ یا ۶‌درصد مردم از کارت خود برای مصرف بنزین آزاد استفاده کنند. این در حالی است که در مناطقی که طرح محدودیت ارائه بنزین در حال اجراست، کارت جایگاه‌داران هم محدود شده است و اینطور نیست که هر نازل یک کارت سوخت داشته باشد و از متصدیان جایگاه سوخت خواسته شده است کارت‌های سوخت خود را در مواقع خاص استفاده کنند. همچنین ظرفیت برداشت از این کارت‌ها هم ۳۰‌لیتر شده است.

نمایندگان هم نقد دارند

رئیس هیئت مدیره کانون جایگاه‌داران با اشاره به ورود برخی نمایندگان و انتقاد آن به اجرای این طرح می‌افزاید: «ما یک سال است با تمام ارگان‌ها و دستگاه‌های مربوط نامه‌نگاری می‌کنیم که این طرح در مدیریت مصرف سوخت کلان کشور، کاهش و همچنین قاچاق آن تأثیری نخواهد داشت، اما برخی نمایندگان به تازگی در این خصوص اعتراض کرده‌اند. در حالی که با گرفتن آمار در شهرستان‌هایی که این طرح اجرا می‌شود، می‌توان میزان اثرگذاری طرح را سنجید. باید این موضوع بررسی شود که در شهر‌هایی که این طرح اجرا شده، مصرف شهر‌های اطراف را تا چه میزان افزایش داده است.»

این طرح در حالی در برخی شهرستان‌ها در حال اجراست که اطلاع‌رسانی درستی در خصوص آن از سوی دولت انجام نشده است. همچنان افکار عمومی در انتظار ارائه گزارش دولت از اجرای آزمایشی طرح‌های بنزینی هستند.

منبع: روزنامه جوان