۶ نکته در مذمت پخش فیلم‌های تکراری و قدیمی در روز عید قربان

سرویس فرهنگی فردا؛ مسعود غزنچایی: طبق معمول در ایام تعطیلات پایان هفته و همزمانی آن با اعیادی مانند قربان و غدیر، تلویزیون اقدام به پخش فیلم های سینمایی و تلویزیونی متعدد از شبکه های مختلف می‌کند.

۱- بدون شک، هدف اصلی این اقدام همیشگی، سرگرم کردن خانواده هایی است که به جای مسافرت یا گردش دسته جمعی، در خانه چشم به برنامه های تلویزیون دوخته اند. همزمانی این اعیاد با تابستان و تعطیلی مدارس و دانشگاه ها سبب افزایش بیشتر مخاطب فیلم ها و سریال های تلویزیونی در این زمان می‌شود. اما سوال اصلی اینجاست که پخش این برنامه ها تا چه اندازه با مناسبتی که به واسطه آن پخش می‌شود، همخوانی دارد و تا چه اندازه برای مخاطب سودمند است؟

۲- برای پاسخ به این سوال کافی است فیلم هایی را که در آخرین تعطیلات جاری (عید سعید قربان) از تلویزیون پخش شده، مرور کنیم.

در این تعطیلات مجموعا 30 فیلم از شبکه های مختلف پخش شد که از این تعداد، تنها 9 فیلم سهم آثار تولید شده ایرانی است. متاسفانه فیلم های پخش شده همگی مربوط به آثار تولیدی سال های گذشته است تا جایی که صداوسیما مجبور به پخش تله فیلم های تولیدی سالهای 88 و 89 شده است.

از بین این فیلم ها، تنها موضوع فیلم «یک روز از زندگی» با عید قربان ارتباط اندکی داشته که آن هم در سال 90 در سیمای مرکز فارس تولید و از شبکه شما پخش شد. اگرچه ممکن است پخش فیلم «راز خانه بهجت» به عنوان یک فیلم سرگرم کننده کمی منطقی به نظر برسد اما چگونه می‌توان پذیرفت که مخاطب بار دیگر در عید قربان به تماشای مجدد فیلم «پنگوئن‌های آقای پایپر» بنشیند؟

۳- اختلاف در نگاه فرهنگی سبب تبدیل سینما و تلویزیون به دو رسانه ی منفک شده است. از همین رو فیلم‌های سینمایی پرفروش جایی در تلویزیون ندارند. صدا و سیما در سال‌های گذشته با پخش فیلم‌های روز دنیا و ساخت تله‌فیلم‌ها این خلا را جبران می‌نمود لیکن در چند سال اخیر مشکلات مدیریتی و مالی موجب شده شاهد فیلم های خارجی تکراری و پخش مجدد تله فیلم های تاریخ مصرف گذشته در تعطیلات و مناسبت‌ها باشیم.

۴- نکته دیگر آنکه تولید برنامه‌های گفتگو محور با میهمانانی که بعضا از یک استودیو به استودیوی بعدی می‌روند، تا چه زمانی می‌تواند برای مخاطب جذاب باشد؟

۵- در تمام دنیا، شبکه های تلویزیونی در بین خانواده ها با سریال هایشان شناخته می‌شوند اما در حال حاضر چه اتفاقی افتاده که تولید سریال های موفق گذشته تکرار نمی‌شود؟ تعداد کارگردان هایی که در سال های اخیر به ساخت سریال مشغول بوده اند بیشتر از قبل شده اما آیا به همین میزان تنوع فیلمنامه ها و قصه ها نیز پیشرفت کرده؟

سوال اصلی اینجاست که مدیران صداوسیما تا چه اندازه به تربیت فیلمنامه نویسان خلاق برای آثار نمایشی خود اهمیت می‌دهند؟

۶- اگر افزایش سریال های شبکه نمایش خانگی را نادیده بگیریم، گستردگی فضای مجازی و افزایش کانال های اینترنتی و همچنین امکان تماشای سریال های روز دنیا در منزل، مشخص می‌کند که دیگر دوره پخش ارباب حلقه ها برای جلوگیری از خروج مردم از خانه هنگام چهارشنبه سوری به سرآمده است.

با چنین رویه ای، تلویزیون به مرور تبدیل به یک پخش کننده بزرگ خواهد شد که باید خود را در رقابت با مردمی ببیند که با تشکیل گروه های کوچک، یک کانال اینترنتی به وجود آورده و برنامه خودشان را پخش می‌کنند.