بهترین گفتمان مشارکت‌زا در انتخابات 8 تیر

گروه سیاست سایت فردا: تقویم برگزاری چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری نهایی شد و سبد رأی نامزدها طبق این تقویم هشتم تیرماه وزن کشی می شود تا ملت ایران رئیس جمهور آینده خود را بشناسد. حال این سئوال پیش می آید که برای رقم خوردن مشارکت بالای مردم در انتخابات چه نکاتی باید مورد توجه برگزارکنندگان، نامزدها و جناح های سیاسی قرار بگیرد؟

ابراهیم فیاض در گفت‌وگو با خبرنگار فردا درباره زمینه‌های ایجاد مشارکت بالای مردم در انتخابات ریاست جمهوری گفت: باید سرمایه اجتماعی را بالا ببریم، اگر این اتفاق نیفتد همان داستان کاهش میزان مشارکت در دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی تکرار می شود.

وی با اشاره به مولفه های لازم برای رقم خوردن مشارکت بالای مردم در انتخابات افزود: در گام نخست نیازمند تمایزیافتگی گفتمانی بین نامزدها هستیم. سه گفتمان غربگرایی، سنتی و بوم گرایی می تواند در انتخابات پیش رو شکل بگیرد. دیدگاه دولت سیدابراهیم رئیسی مصداق گفتمان بوم گرایی، رویکرد دولت های قبل از دولت سیزدهم یعنی دولت حسن روحانی، احمدی نژاد و خاتمی مصداق گفتمان غرب گرایی و مشی جبهه پایداری مصداق گفتمان سنتی-قدیمی تعریف و تحلیل می شود.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه رشد سرمایه اجتماعی در دولت های غربگرا و سنتی-قدیمی اتفاق نمی افتد، اظهار کرد: این دو گفتمان باعث می شود که مشارکت از بین برود. به عبارت دیگر غربگرای و سنت گرایی زمینه های خلاقیت برای افزایش مشارکت عمومی و احیای سرمایه اجتماعی را نابود می کند.

وی بوم‌گرایی را بهترین گفتمان برای افزایش سرمایه اجتماعی و مشارکت عمومی خواند و افزود: براساس بوم گرایی از ظرفیت های داخلی برای آبادانی و پیشرفت کشور استفاده می شود و در حوزه سیاست خارجی نیز اصل نخست بر ارتقا روابط و همکاری های همسایگی و منطقه ای قرار می گیرد.

فیاض گفت: نکته دیگر در تقویت مشارکت عمومی استفاه از رسانه های اجتماعی است. وقتی فضای رسانه اجتماعی درگیر انتخابات شود، بستر بحث و تبادل نظر درباره تمایزات گفتمان های انتخاباتی فراهم می آید و بیشتر مردم به موضوع انتخابات پیوند می خورند. به عبارت دیگر وقتی مشارکت عمومی در انتخابات بالا می رود که قطب های انتخاباتی شکل بگیرد. در چنین حالتی وقتی یک نامزد پیروز شود و در جایگاه ریاست جمهوری قرار گیرد مشخص است چه رویکردی را دنبال خواهد کرد.

وی درباره نقش احزاب و جناح های سیاسی برای افزایش مشارکت عمومی افزود: احزاب بیشتر نقش فرمالیته در انتخابات ایران دارند، فقط زمان انتخابات پیدا می شوند، فعالیتی می کنند و بعد از انتخابات هم کنار می روند بنابراین دموکراسی نخبگانی حزبی ما را نمی تواند به مشارکت جمعی بالا برساند چون هدفش انحصارگرایی در دستیابی به قدرت و ثروت است. در مقابل دموکراسی مشارکتی براساس دیدگاه های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی مردم شکل می گیرد که باعث اوج گیری مشارکت عمومی در انتخابات می شود.