زلزله تورم

سازمان زمین شناسی ایالات متحده روز دوشنبه تخمین زد که احتمال زیادی وجود دارد که خسارت اولیه زلزله به رقم یک میلیارد دلار برسد. لیر ترکیه پیش از اینکه اندکی بهبود یابد به پایین‌ترین حد خود رسید و بازارهای سهام ترکیه سقوط کردند. هم ترکیه و هم سوریه که بیشترین تاثیر را از زمین لرزه‌ها و پس‌لرزه‌های روز دوشنبه متحمل شدند، پیشتر تحت تاثیر بی‌ثباتی اقتصادی قرار داشتند.

ترکیه با واحد پولی در حال فروپاشی و تورم ناپایدار مواجه است. اقدامات مالی غیرمتعارف اعمال شده توسط رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در سال گذشته، سبب افزایش تورم نزدیک به 85 درصدی شد و بحران اقتصادی ایجاد کرد که بسیاری از مشاغل و میلیون‌ها نفر از مردم ترکیه را در تنگنای مالی قرار داد.

سلوا دمیرآلپ اقتصاددان دانشگاه کوچ استانبول که پیش از این در فدرال رزرو در واشنگتن کار می‌کرد، گفت: «تاثیرات نامطلوب اقتصادی اجتناب‌ناپذیر است. این زمین لرزه احتمالا باعث اختلال در تولید و زنجیره تامین می‌شود که بیشتر از حد انتظار باعث کاهش رشد می‌گردد.» بر اساس گزارش بانک جهانی، زلزله بزرگ دیگری در سال 1999 در غرب ترکیه نزدیک به 2.5 درصد از رشد اقتصادی ترکیه را کاهش داد.

آسیب‌های وارد شده توسط زلزله به مکان‌های باستانی و تاریخی که مقاصد اصلی گردشگری بودند، سبب پیچیده‌تر شدن آینده اقتصادی می‌شود. دمیرآلپ خاطر نشان کرد: «کاهش درآمدهای حیاتی گردشگری در زمانی که ذخایر ارز خارجی بانک مرکزی ترکیه رو به اتمام است، خبر بدی خواهد بود.»

مهم‌تر از همه اینکه جنوب شرقی ترکیه، جایی که بیشترین خسارت به آنجا وارد شده، یکی از کم‌برخوردارترین مناطق اقتصادی این کشور است و فرصت‌های شغلی محدود و درآمد نسبتا پایینی برای 15 میلیون نفری که در آنجا زندگی می‌کنند، وجود دارد. تنها می‌توان شرایط غم‌انگیزی را که ساکنان این مناطق محروم با آن مواجه هستند را تصور کرد؛ اینکه پس انداز زندگی خود را از دست دادند، زندگی و اقتصاد متوقف گشته و مدتی طول می‌کشد تا کسب‌وکارها دوباره راه‌اندازی شوند.

رشد اقتصادی ترکیه در سال گذشته نسبت به سال 2021 تقریبا به نصف کاهش یافت و به سرعت رشد تخمینی 5 درصد رسید و پیش‌بینی می‌شد قبل از زلزله امسال بتواند تقریبا 4 درصد رشد کند. علی‌رغم تلاش‌های اردوغان برای تقویت فعالیت‌های اقتصادی، بیش از دو سوم ترک‌ها در حال حاضر برای پرداخت هزینه غذا و اجاره بها با مشکل مواجه هستند. بیش از نیمی از کارگران دستمزد کمتر از 300 دلار در ماه دریافت می‌کنند، زیرا لیر ترکیه به شدت در برابر دلار آمریکا کاهش یافته است.

جنگ داخلی 12 ساله هم در سوریه صدمات تقریبا غیرقابل تصوری را به اقتصاد این کشور وارد کرده و میلیون‌ها پناهنده سوری را به سمت ترکیه گسیل کرده است. بر اساس گزارش بانک جهانی، در نتیجه ویرانی، تلفات، جابجایی‌های اجباری و فروپاشی شبکه‌های اقتصادی، تولید ناخالص داخلی سوریه بین سال‌های 2010 تا 2020 به بیش از نصف کاهش یافته است.