از چه فایل‌هایی در کامپیوتر باید پشتیبان‌گیری کنید؟

آی تی رسان: اگر در حال استفاده از کامپیوترتان هستید و فکر می‌کنید همه چیز امن و امان است و هیچ مشکل خاصی به‌وجود نخواهد آمد، باید بدانید که همین فردا ممکن است هارددیسک کامپیوتر شما خراب شود و یا به‌خاطر یک باگ نرم‌افزاری تمام اطلاعات یا بخش باارزشی از آن پاک شود! بنابراین همیشه داشتن یک نسخه پشتیبان ضرورت داشته و دارد. اما آیا لازم است از تمامی فایل‌ها نسخه پشتیبان تهیه کنیم؟ اگر بخواهیم از تمامی فایل‌ها بک‌آپ بگیریم باید عواقبی مانند اشغال فضای زیادی از هارد و همچنین مدت زمان طولانی برای انجام این‌کار را در نظر داشته باشیم.

قانون مهم پشتیبان‌گیری

مهم‌ترین قانون پشتیبان‌گیری این است که اطلاعات مهم باید همزمان در دو حافظه فیزیکی نگهداری شوند، این یعنی شما نمی‌توانید از اطلاعات یک هارد بک‌آپ بگیرید و در هارد جدید نگهداری کنید و حالا بیایید اطلاعات هارد دیگر را حذف کنید! اگر این‌ کار را انجام دادید شما درواقع نسخه پشتیبانی تهیه نکرده و فقط اطلاعات را جابجا نموده‌اید.

شاید پیش خودتان فکر کنید این حرف منطقی و روشن است، اما باورش برای‌تان سخت خواهد بود اگر بدانید چند درصد از کاربران از این موضوع شکایت دارند که پس از معیوب شدن درایو حاوی نسخه پشتیبان، اطلاعات خود را از دست داده‌اند.

چگونه از فایل‌های خود پشتیبان تهیه کنید

روش‌های زیادی برای تهیه نسخه پشتیبان از فایل‌های مهم وجود دارد که می‌تواند شامل پشتیبان‌گیری در یک هارد دیسک اکسترنال و یا آپلود فایل‌ها در یک سرور اختصاصی در بستر اینترنت باشد. شما می‌توانید از همان ابزارهای پیش‌فرض ویندوز برای بک‌آپ‌گیری استفاده کنید و یا از نرم‌افزارهای ثالث و مجزا بهره ببرید.

همچنین توصیه ما این است که بسته به اهمیت و حساسیت داده‌ها، چند نسخه پشتیبان از آن‌ها تهیه کنید تا خیال‌تان آسوده باشد. برای مثال اگر از اطلاعات خود در یک هارد اکسترنال بر روی میز کامپیوترتان نسخه پشتیبان تهیه کرده باشید، در هنگام سرقت و یا آتش‌سوزی هم نسخه اصلی و هم نسخه پشتیبان در معرض خطر خواهند بود. بنابراین یکی از بهترین روش‌ها برای جلوگیری از وقوع چنین پیشامدهایی پشتیبان‌گیری در سرویس‌های ابری است.

از فایل‌های خود بک‌آپ بگیرید نه کل سیستم!

به‌طور کلی دو نوع پشتیبان‌گیری داریم که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. بسیاری از ابزارهای بک‌آپ‌گیری رایج به شما امکان تهیه نسخه پشتیبان از لیستی از فایل‌ها و پوشه‌های مشخص شده را می‌دهند. این کار باعث می‌شود دقیقا از همان مواردی که مدنظر دارید نسخه پشتیبان تهیه کنید و بی‌جهت حجم و زمان انجام بک‌آپ را افزایش ندهید.

اما نوع دیگر امکان تهیه یک فایل ایمیج از کل هارد دیسک سیستم است که می‌توانید از ابزارهای پیش‌فرض ویندوز یا نرم‌افزارهای ثالث برای این‌کار بهره ببرید. در این روش شما قادر هستید در درایوی که در آن ویندوز را نصب کرده‌اید، از نرم‌افزارهای موجود و اطلاعات شخصی‌تان نسخه پشتیبان تهیه نمایید. مشخص است که حجم خروجی این نوع از پشتیبان‌گیری بسیار بیشتر بوده و زمان زیادی هم باید برای تمام شدن آن صبر کنید.

برای بسیاری از افراد تهیه نسخه پشتیبان از فایل‌ها و پوشه‌های مهم کفایت می‌کند. هرچند تهیه بک‌آپ از کل سیستم می‌تواند روی کاغذ عالی به‌نظر برسد اما باید بدانید که شما قادر به استفاده از این نسخه پشتیبان در سایر کامپیوترها نیستید و نصب مجدد ویندوز تنها بر روی سیستم خودتان امکان‌پذیر خواهد بود.

البته این نوع از بک‌آپ‌گیری شرایط استفاده خودش را داشته و اتفاقا بسیار سودمند است، اما تنها زمانی که واقعا احساس می‌کنید مجبور به تهیه نسخه پیشتیبان از کل سیستم هستید این‌کار را انجام دهید چرا که برای اکثر کاربران روش‌هایی ساده‌تر و بهتر وجود دارد.

فایل‌هایی که باید پشتیبان‌گیری کنید

یکی از مهم‌ترین فایل‌هایی که باید از آن نسخه پشتیبان تهیه کنید فایل‌های شخصی شماست. این فایل‌ها معمولا در آدرس C:\Windows\USERNAME پیدا می‌شوند. توجه داشته باشید که به جای کلمه USERNAME نام حساب کاربری شما که در ویندوز وارد می‌شوید باید قرار بگیرد.

به‌صورت پیش‌فرض این پوشه حاوی اطلاعات حساب کاربری شماست که شامل موارد رایج زیر است:

پوشه Documents که معمولا اسناد در آن ذخیره می‌شوند پوشه Pictures که احتمالا تصاویر خانوادگی شما در آن قرار دارد پوشه مهم Downloads که احتمالا از جان شما هم عزیزتر است و نیازی به توضیح ندارد! پوشه Music که شاید برخی از فایل‌های صوتی در آن ذخیره شده باشند پوشه Videos که فایل‌های ویدیویی در آن ذخیره می‌شوند پوشه Desktop حاوی فایل‌های ذخیره شده در دسکتاپ ویندوز

همچنین اگر از آیتونز برای سازماندهی فایل‌های موسیقی خود بهره می‌برید، باید بیشتر حواس‌تان به پوشه Music باشد چرا که کتابخانه موسیقی آیتونز در آن‌جا ذخیره می‌شود. علاوه بر این ممکن است اطلاعات مهمی بر روی دسکتاپ خود داشته باشید، بنابراین پوشه Desktop نیز دارای اهمیت است.

اگر از سرویس‌های ابری استفاده می‌کنید در این بخش ممکن است پوشه‌های مهم دیگری مانند OneDrive، Dropbox و Google Drive را مشاهده کنید که این سرویس‌ها برای ذخیره نسخه‌ آفلاین از فایل‌های ذخیره شده در فضای ابری استفاده می‌کنند.

همچنین یک پوشه AppData نیز وجود دارد و تا زمانی که گزینه showing hidden files and folders را فعال نکرده باشید، نمی‌توانید آن را مشاهده نمایید. این پوشه جایی است که نرم‌افزارهای مختلف تنظیمات و اطلاعات مختص حساب کاربری شما را در ذخیره می‌کنند. برای بازگردانی تنظیمات یک نرم‌افزار پس از استفاده از یک نسخه پشتیبان، باید این اطلاعات را در اختیار داشته باشید.

پیشنهاد ما این است که همیشه از کل دایرکتوری حساب کاربری خودتان نسخه پشتیبان تهیه کنید تا از پوشه‌های مخفی مانند AppData غافل نشوید. بدین ترتیب شما تمامی فایل‌های شخصی و اطلاعات مرتبط با حساب کاربری خود را در اختیار خواهید داشت. اگر چند کاربر از یک سیستم استفاده می‌کنند باید از پوشه‌های آن‌ها نیز پشتیبان‌گیری انجام شود تا بعدا قابل بازگردانی باشند.

شما همواره این امکان را دارید تا مواردی را که نمی‌خواهید، از پشتیبان‌گیری خود حذف کنید. برای مثال فرض کنید ویدیوهایی را دانلود کرده و در پوشه videos ذخیره نموده‌اید، اما هر موقع که بخواهید می‌توانید آن‌ها را مجددا دانلود کنید، بنابراین اگر تمایل داشتید می‌توانید از این پوشه نسخه پشتیبان تهیه نکنید. اگر از سیستم عامل مجازی استفاده می‌کنید و چند گیگابایت از فضای هارد شما را اشغال کرده، می‌توانید پوشه‌های مرتبط با آن را نیز از لیست پشتیبان‌گیری حذف نمایید. البته این در صورتی است که نصب و تنظیم مجدد سیستم عامل مجازی برای‌تان آزاردهنده نباشد! اگر احساس می‌کنید وقت و انرژی زیادی را باید برای تنظیم مجدد آن‌ها صرف کنید، بهتر است آن‌ها را نیز جز لیست پشتیبان‌گیری قرار دهید.

همچنین توجه داشته باشید که تمامی پوشه‌هایی که نام برده شد در حالت پیش‌فرض بوده و ویندوز به شما این امکان را می‌دهد تا اطلاعات را در هر پوشه‌ای که تمایل دارید ذخیره نمایید. بنابراین اگر شما تنظیمات پیش‌فرض را تغییر داده‌اید و یا اطلاعات را به مکان جدیدی منتقل کرده‌اید، باید حواس‌تان باشد.

برای مثال به‌راحتی می‌توان پوشه‌های Music ،Videos ،Downloads ،Pictures و یا Documents را به مکانی جدید در هارد دیسک کامپیوتر یا حتی حافظه‌های جانبی منتقل کرد. بنابراین باید خیلی حواس‌تان باشد که اگر این کار را انجام دادید مکان جدید آن‌ها را بشناسید و برای تهیه نسخه پشتیبان اقدام کنید.

همچنین بوکمارک‌ها و تنظیمات مرورگر اینترنت شما نیز در پوشه AppData قرار دارند، بنابراین با تهیه نسخه پشتیبان از کل پوشه حساب کاربری می‌توانید آن‌ها را نیز در اختیار داشته باشید. شما می‌توانید از قابلیت sync در مرورگر خود استفاده کرده و اطلاعات را با یک حساب کاربری گوگل، فایرفاکس و یا مایکروسافت همگام‌سازی نمایید. این کار شما را از جست‌وجو در پوشه AppData برای پیدا کردن اطلاعات مرورگر خلاص می‌کند.

اگر از یک کلاینت ایمیل در دسکتاپ خود استفاده می‌کنید شاید دل‌تان بخواهد از ایمیل‌های خود نیز نسخه پشتیبان داشته باشید. البته اگر از یک پروتکل IMAP مدرن استفاده کنید نیاز خاصی به این کار نیست، چرا که به‌صورت پیش‌فرض یک نسخه از ایمیل‌ها در ریموت سرور ذخیره می‌شوند. اما اگر از پروتکل POP3 برای دریافت ایمیل‌ها استفاده کرده باشید، باید عملیات پشتیبان‌گیری را حتما انجام دهید، به این علت که ایمیل‌ها ممکن است فقط در سیستم شما ذخیره شده باشند.

خبر خوب این است که احتمالا این ایمیل‌ها نیز در پوشه AppData حساب کاربری شما ذخیره شده‌اند. بنابراین باز هم با یک مزیت دیگر از پشتیبان‌گیری از کل پوشه حساب کاربری روبرو می‌شویم.

هر اطلاعات شخصی دیگری که احساس می‌کنید به آن‌ها نیاز پیدا می‌کنید و در پوشه حساب کاربری ویندوز شما وجود ندارد را باید پیدا کرده و پشتیبان‌گیری کنید. به‌عنوان مثال ممکن است تنظیمات برخی از نرم‌افزارها را در مسیر C:\ProgramData folder پیدا کنید.

بازی‌های کامپیوتری نیز فایل‌هایی را در این پوشه ذخیره می‌کنند. بسیاری از بازی‌ها فایل‌های ذخیره (Save) را از طریق سرویس‌هایی مانند Steam Cloud همگام‌سازی می‌کنند و بدین ترتیب نیازی به تهیه نسخه پشتیبان از این فایل‌ها وجود ندارد. اما بسیاری از بازی‌ها این نوع فایل‌ها را در پوشه Documents یا AppData ذخیره می‌کنند و برخی دیگر ممکن است این کار را در مسیر C:\ProgramData یا حتی جایی دیگر مانند پوشه Steam شما انجام دهند. بنابراین اگر نمی‌خواهید مراحلی را که در یک بازی پیش‌ رفته‌اید از دست بدهید بهتر است حواس‌تان به این پوشه‌ها نیز باشد.

سعی کنید قبل از این که دیر بشود بدانید اطلاعات مهم شما در کجا ذخیره شده‌اند. عکس‌های خانوادگی، تنظیمات یک نرم‌افزار کاری و بسیار مهم و یا فایل ذخیره بازی RPG که بیش از ۱۰۰ ساعت مشغول آن بودید، همگی باارزش بوده و باید به فکر تهیه نسخه پشتیبان از آن ها باشید. فایل‌هایی که نباید بک‌آپ بگیرید

هیچ دلیل برای تهیه نسخه پشتیبان از دایرکتوری ویندوز و یا پوشه Program Files وجود ندارد. پس با خیال راحت آن‌ها را به حال خود بگذارید.

دایرکتوری ویندوز شامل فایل‌های سیستمی ویندوز بوده و به غیر از کامپیوتر شما در هیچ جای دیگری قابل استفاده نخواهند بود. ویندوز در هنگام نصب این فایل‌ها را بر روی کامپیوتر شخصی شما نصب می‌کند و بنابراین نیازی به آن‌ها نخواهید داشت.

پوشه Program Files حاوی نرم‌افزارهایی است که شما نصب می‌کنید. شما نمی‌توانید پوشه نرم‌افزارها را جابه‌جا کنید و فقط باید آن‌ها را مجددا نصب نمایید. بنابراین هیچ احتیاجی به پشتیبان‌گیری از این پوشه‌ها نیز وجود ندارد.

برخی از نرم‌افزارها می‌توانند بین کامپیوترهای مختلف جابه‌جا شوند. برای مثال شما می‌توانید از دایرکتوری‌های Steam یا Battle.net نسخه پشتیبان بگیرید و آن‌ها را در یک کامپیوتر شخصی دیگر کپی کنید تا دوباره لازم نباشد بازی‌های حجیم خود را دانلود نمایید. اگرچه این پوشه‌ها برای پشتیبان‌گیری ضروری نیستند اما می‌توانند گاهی اوقات صرفه‌جویی در وقت برای تنظیم یک کامیپوتر شخصی جدید را در پی داشته باشند. شما همواره می‌توانید نرم‌افزارهای دلخواه را مجددا نصب کنید و اگر محدودیت فضا دارید، نیازی به تهیه نسخه پشتیبان از آن‌ها نیست. به‌صورت مستمر پشتیبان‌گیری کنید

زمانی که پشتیبان‌گیری از فایل‌های خود را آغاز کردید باید این کار را حتی‌المقدور در فواصل زمانی مشخص، مثلا روزانه ادامه دهید. اگر این کار را به‌صورت مستمر انجام دهید، ابزار پشتیبان‌گیری شما عملیات را بسیار سریع انجام خواهد داد، چرا که تنها لازم است فایل‌ها و اطلاعات جدید را پشتیبان‌گیری نماید.

اگر عملیات پشتیبان‌گیری را به‌صورت خودکار تنظیم کنید مطمئن خواهید شد که این روند به‌صورت مستمر در حال انجام است. این یکی از مزیت‌های تهیه نسخه پشتیبان توسط سرویس‌های آنلاین است. شما می‌توانید در این سرویس‌ها به‌صورت روزانه و حتی زمانی که پشت سیستم حضور ندارید، پشتیبان‌گیری نمایید.