تناسب اندام و سلامت در مریخ

روزنامه شرق: ناسا به‌تازگی از یک دستگاه ورزشی ویژه مأموریت‌های فضایی رونمایی کرده است. فضانوردان مأموریت اوریون که باید مدت‌زمان زیادی را برای رسیدن به مقصد مریخ، در فضاپیما بمانند، می‌توانند از این وسیله برای انجام فعالیت‌های ورزشی و تناسب اندام استفاده کنند.

سفر به فضا، با خطرات بسیاری همراه است؛ از جمله احتمال وقوع اشکالات فاجعه‌بار در فضاپیما در زمان برخاست یا فرود یا برخورد فضاپیما با یک شهاب‌سنگ. اما علاوه بر اینها، اقامت‌های طولانی‌مدت در فضا، خطرات دیگری نیز در پی دارد که از جمله آنها می‌توان به آثار تدریجی و تحلیل‌برنده اقامت طولانی‌مدت در فضا و اثر بی‌وزنی بر بدن اشاره کرد.

در وضعیت بی‌وزنی فضا، کم‌کم ماهیچه‌ها و استخوان‌های فضانورد تحلیل می‌رود، به‌همین‌دلیل پزشکان به فضانوردان توصیه می‌کنند برای مقابله با اثرات نامطلوب این پدیده، حتما در مأموریت‌های فضایی ورزش کنند. اگرچه فضانوردان مستقر در ایستگاه فضایی بین‌المللی، فضای کافی برای استفاده از تجهیزات ورزشی برای کاهش این تأثیرات مضر در اختیار دارند، اما وضعیت در مأموریت‌های دوردست و طولانی‌مدت بسیار متفاوت است.

در فضاپیمایی که برای سفر به مریخ طراحی می‌شود، جای زیادی برای فعالیت‌های ورزشی وجود ندارد، به‌همین‌دلیل ناسا از برنامه‌های جدیدی برای تضمین به سلامت‌ماندن فضانوردان در مأموریت‌های طولانی مانند سفر به مریخ رونمایی کرده است.

قرار است فضانوردان در فضاپیمای اوریون از دستگاه راکی (ROCKY که مخفف عبارت «اضافه‌بار مقاومتی به همراه یویوی جنبشی» است)، استفاده کنند. هم‌اکنون مهندسان ناسا و بخش‌های خصوصی در حال کار روی تجهیزاتی هستند که بتواند انسان را در دهه ٢٠٣٠ به سیاره مریخ ببرد. این تجهیزات شامل موشک SLS و کپسول سرنشین‌دار چندمنظوره اوریون است. از سوی دیگر، دانشمندان و مهندسان شرکت فناوری‌های زین (Zin) در اوهایو نیز در حال طراحی تولید لوازم موردنیاز برای سالم و متناسب‌ماندن فضانوردان در فضا هستند.

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها، ساخت دستگاهی است که هم اندازه‌اش کوچک باشد و وزن کمی داشته باشد، به طوری که بتوان درون یک کپسول فضایی از آن استفاده کرد و هم بتوان با استفاده از آن، تمرین‌های سخت و دشوار قدرتی و استقامتی را انجام داد. دستگاه راکی، ابزاری شبیه به دستگاه پاروزنی است که با استفاده از آن می‌توان هم به انجام ورزش‌های ایروبیک و هم ورزش‌های قدرتی پرداخت.

فضانوردان با استفاده از ابزارهایی که عملکردشان شبیه عملکرد وزنه‌های ١٨٠ کیلوگرمی در زمین است، می‌توانند تمرینات ورزشی را در این فضاپیماها انجام دهند. راکی علاوه بر ارائه خدمات ورزشی به مسافران مریخ، احتمالا به یکی از ابزارهای دائمی کپسول اوریون تبدیل خواهد شد که نقطه اتکای اصلی ناسا برای مأموریت‌های طولانی‌مدت خواهد بود.

از این دستگاه، اولین‌بار در مأموریت EM-٢ که نخستین مأموریت سرنشین‌دار فضاپیمای اوریون خواهد بود، استفاده می‌کنند. مهندسان ناسا قصد دارند بعدها این ابزار را در ایستگاه فضایی بین‌المللی نیز نصب کنند. اما کارشناسان ناسا، در کنار طراحی و ساخت ابزارهای ورزشی، به طراحی آزمایش‌ها و تمرین‌هایی برای آمادگی سفرهای طولانی‌مدت نیز می‌پردازند. سازمان فضایی آمریکا، به‌تازگی مأموریت جدیدش را آغاز کرد.

‌در این مأموریت گروهی از فضانوردان، مهندسان و دانشمندان برای آماده‌شدن جهت انجام مأموریت‌های فضایی آینده و سفر به سیاره سرخ مریخ، در اعماق اقیانوس اطلس تمرین می‌کنند. ناسا گفته است گروهی بین‌المللی از این خدمه به زیستگاه مرجان‌ها در عمق ٢٠متری اعماق اقیانوس اطلس در پناهگاه دریایی ملی فلوریدا اعزام شدند. خدمه نموی ٢١، در این مأموریت ١٦روزه، ابزار و روش‌هایی را آزمایش می‌کنند که قرار است در مأموریت‌های فضایی آینده از آنها استفاده شود.