داستان پیدایش فتوشاپ: افسانه دو برادر!

21 سال از تولید نخستین نگارش فتوشاپ می گذرد و امروز این برنامه، آشناترین نرم افزار ویرایش تصاویر است. با تاریخچه پیدایش نخستین نگارش فتوشاپ آشنا شوید. این روزها ویرایش رایانه ای تصاویر را نمی توان بدون نام فتوشاپ تصور کرد. همه ما فتوشاپ را به عنوان نرم افزار قدرتمندی که می تواند تصاویری جادویی خلق کند، می شناسیم و می دانیم که با این نرم افزار می توان هر ن اممکنی را در عکس ها، ممکن کرد. فتوشاپی که امروز می شناسیم در عرض یک روز یا یک سال خلق نشده است بلکه در ابتدا نرم افزار ساده ای بوده که در عمر 21 ساله خود، در هر نگارش قدری کامل تر شده و توانایی های آن بالاتر رفته است. در این مقاله نگاهی می اندازیم به نخستین روزهای فتوشاپ و تاریخچه به وجود آمدن نخستین نگارش این نرم افزار محبوب را مرور می کنیم. داستان دو برادر داستان فتوشاپ از ایالت میشیگان آمریکا آغاز می شود، جایی که محل زندگی یک استاد دانشگاه به نام گلن نول بود. او به عکاسی علاقه بسیاری داشت و در خانه خود، یک تاریکخانه راه انداخته بود. او همچنین به اختراع تازه ای به نام رایانه شخصی (PC) هم علاقه مند بود. گلن، دو پسر داشت که هردوی آنها ذهنی کنجکاو از پدرشان به ارث برده بودند.

برای اینکه آینده درخشانی در انتظار این دو پسر باشد، لازم بود که کنجکاوی آنها با دو وسیله های متعلق به پدرشان بود ترکیب شود: یکی تاریکخانه عکاسی و دومی یک رایانه Apple II Plus که پدرشان برای تحقیقاتش خریده بود. توماس بعدها در مصاحبه ای چنین گفت: «دبیرستان که بودم، یکی از سرگرمی های من عکاسی بود. در تاریکخانه پدرم یاد گرفتم که چطور عکس های سیاه و سفید و رنگی را چاپ کنم و همچنین متعادل کردن رنگ و کنتراست عکس ها را آموختم.» درحالی که توماس در تاریکخانه پدرش مشغول یادگیری اصول چاپ و ویرایش عکس بود، جان با جعبه عجیبی که پدرش خریده بود و به آن رایانه شخصی می گفتند سرگرم بود. خودش در زندگینامه خود چنین نوشته است: «نخستین بار که پشت رایانه ای واقعی نشستم و از آن استفاده کردم، سال 1978 بود. در آن زمان دانش آموز 16 ساله دبیرسانی بودم که پدرم یک رایانه Apple II Plus با 64 کیلوبایت حافظه خرید و به خانه آورد.» جان در ادامه چنین گفت: «یکی دیگر از خاطراتی که در ذهن من حک شده است، به سال 1984 برمی گردد. در آن سال در مجله تایم مقاله کوتاهی دیدیم درباره مکینتاش و به خودم گفتم: وای، عجب چیزیه!» دو ماه بعد، آقای نول یکی از نخستین رایانه های مکینتاش را که به بازار عرضه شده بود، خرید. از نیاز تا اختراع اگرچه توماس عاشق تاریکخانه شده بود اما علاقه زیادی هم به رایانه و برنامه نویسی داشت. در سال 1987 او یک رایانه Apple Macintosh Plus خرید تا بتواند عکس های دیجیتالی خود را برای کامل کردن پروژه دانشگاهش ویرایش کند اما راینه مکینتاش نمی توانست سطوح خاکستری را در عکس های او نمایش بدهد. بنابراین توماس که نیاز به این جلوه داشت، خودش دست به کار شد و برنامه ای نوشت که می توانست این کار را انجام دهد. توماس به مرور مجبور شد برنامه های بیشتری بنویسد تا جلوه های تصویری بیشتری را که نیاز داشت، ایجاد کند. جان که در آن زمان در شرکت (ILM( Industrial Light and Magic کار می کرد برای تعطیلات به خانه پدری رفت و با دیدن برنامه های ویرایش تصویری که برادرش نوشته بود به وجد آمد و آنها تصمیم گرفتند که سر و سامانی به این برنامه های پراکنده ویرایش تصاویر بدهند. به این ترتیب مجموعه ای درست شد که توماس نام آن را Display گذاشت. جان بسیار ذوق زده شده بود اما به این موفقیت قانع نبود. او در خاطرات خود چنین گفته است: «من بیشتر از آن می خواستم. چه می شد اگر Display می توانست فایل های عکس را با فورمت های دیگری ذخیره کند تا بتوان در برنامه دیگری از آن چاپ گرفت؟ تصاویری که از رایانه شرکت با خودم آورده بودم بسیار تاریک بودند بنابراین نیاز به ا بزاری داشتم تا گامای آنها را تغیی بدهم.» جان خواسته های خود را با توماس در میان گذاشت و این چرخه تکامل برنامه ای که ساخته بودند چند ماه طول کشید. سرانجام در سال 1988 نرم افزار پیشرفته ای به دست آمد که نامش را Image Pro گذاشتند. به دنبال مشتری در اینجا بود که جان به توماس پیشنهاد داد که این برنامه را به نرم افزاری تجاری تبدیل کنند. توماس در این باره چنین گفته است: «تازه ازدواج کرده بودم و کمک هزینه تحصیلی هم داشت تمام می شد. احسا سمی کردم که باید فشاری برای تمام کردن این کار بگذارم و بعد از آن به دنبال کار بگردم.» در اوایل سال 1988 توماس به خودش شش ماه وقت داد تا این نرم افزار را کامل کند و به طور همزمان جان به بازاریابی آن در سیلیکون ولی مشغول شد. بسیاری از شرکت ها زا محصولی که جان به آنها معرفی کرده بود خوش شان آمد اما فقط یک شرکت به نام بارنی اسکن بود که توجه بیشتری به این نرم افزار نشان داد و حاضر شد که آن را با نام «فتوشاپ» به همراه دستگاه های اسکنر اسلاید خود به فروش برساند. در مجموع 200 نسخه فتوشاپ به همراه این دستگاه ها فروخته شد. فتوشاپ به ادوبی رسید در سپتامبر سال 1988 بخت خوش به برادران نول رو آورد. جان، نسخه ای نمایشی از نرم افزار را در شرکت ادوبی به نمایش گذاشت و آنها شیفته این محصول شدند. خیلی زود قراردادی بین آنها بسته شد و پس از 10 ماه کار، فتوشاب 1.0 در فوریه سال 1990 به بازار عرضه شد. توماس چنان گرفتار تولید این محصول شده بود که دیگر فرصت نکرد پروژه دانشگاهی خود را به پایان برساند. جان به شغلی که در شرکت ILM داشت ادامه داد و مسئولیت جلوه های ویژه فیلم های بزرگی مانند مأموریت ناممکن، پیشتازان فضا و جنگ ستارگان را برعهده گرفت. گلن نول نیز همچنان تدریس در دانشکده مهندسی دانشگاه میشیگان را ادامه داد؛ البته تاریکخانه ای را که در خانه خود داشت کنار گذاشت و به جای آن از فتوشاپ برای ویرایش تصاویر استفاده کرد. منبع: روزنامه هفت صبح