زارعی: دولت الکاظمی نمیتواند خواسته خروج آمریکا را نادیده بگیرد
کارشناس برجسته تحولات غرب آسیا معتقد است گفتوگوهای راهبردی آتی میان عراق و آمریکا به توافقی ختم نمیشود اما طولانی شدن این روند گفتوگوها به نفع آمریکا است چرا که بحث خروج نظامیان از عراق را که یک خواسته مردمی است به تاخیر میاندازد.
متن این مصاحبه به شرح ذیل است:
همان طور که در جریان هستید قرار است گفتوگوهای راهبردی بین آمریکا و عراق انجام شود، این گفتوگوها بیشتر در چه محورهایی خواهد بود و چه موضوعاتی مورد توجه دو طرف قرار خواهد گرفت؟
سعدالله زارعی: این گفتوگوها با دو دستورکار دنبال میشوند. یک دستور کار عراقی است که اولویت عراقیها حل و فصل مسئله مداخلات امنیتی آمریکا در امور کشورشان است که نمونه بارز آن، اقدام آمریکاییها در ترور سردار حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس فرمانده الحشد الشعبی عراق است وهمین طور، حملات هر از گاهی آنان به مقرهای نیروهای مقاومت عراقی است که به صورت قانونی در عراق فعالیت میکنند لذا طرف عراقی میخواهد این مسئله را به شکلی مدیریت کند که مداخلات امنیتی آمریکا در عراق کنترل شود یا از بین برود.
طرف عراقی که پای میز مذاکره میرود، از آمریکاییها درباره تعیین جدول زمانی خروج نظامیان این کشور از عراق توضیح خواهد خواست و اگر نتوانستند این مسئله را به سامان برساند، گفتوگوهایی برای آنکادر (مرتب ومنظم ) کردن فعالیتهای آمریکاییها در عراق انجام خواهند داد البته تجربه نشان داده است، این مسئله بجایی نخواهد رسید. یعنی اگر بنای طرف عراقی بر این باشد که از طریق آنکادر کردن فعالیت نظامیان، مانع مداخلات امنیتی آمریکا در امور عراق بشوند، قطعا این به نتیجه نخواهد رسید حتی اگر آمریکاییها قول چنین کاری را بدهند.
این گفتوگوها یک دستور کار آمریکایی هم دارد که مبتنی بر ترساندن طرف عراقی است تا او مجبور به پذیرش ادامه حضور نظامی آمریکا در عراق بشود لذا آمریکاییها سیاست چماق و هویج را در گفتوگوهای خود با عراق درپیش گرفتهاند و میکوشند تا با تهدید آمیز نشان شرایط آینده، طرف عراقی را متقاعد کنند که با آمریکا کنار بیاید.
با توجه به اینکه وزیر خارجه عراق به تازگی به این سمت منصوب شدهاست، به نظر شما دیپلماتهای عراقی میتوانند خواستههای خود را به آمریکا بقبولانند و به آنچه که میخواهند برسند؟
زارعی: این مسئله بستگی به آن دارد که دولت الکاظمی چه تحلیلی از شرایط داشته باشد. آنچه که مسلم است، این است که امروزه عراقیها مدیریت امنیتی خودشان را دارند یعنی در کنترل شرایط امنیتی کشورشان توانمند هستند. از سوی دیگر برای آنان مشخص است که آمریکا کمکی به امنیت عراق نمیکند بلکه با زیرپا گذاشتن حقوق، حاکمیت ملی عراق و بدون هماهنگی در مسائل امنیتی و سیاسی این کشور مداخله میکند و عملا در راستای تخریب عراق گام بر میدارد. طرف عراقی به خوبی اینها را میداند و در فهم این مسئله تفاوتی بین شیعیان ، سُنیها و کُردها وجود ندارد اما چنانچه طرف عراقی با یک تحلیل غلط پای میز مذاکره برود، مسلما میز مذاکره برای عراق هیچ دستاوردی به همراه نخواهد داشت و به طور یکطرفه به نفع آمریکا تمام میشود.
طرف عراقی واقعا در این مسئله نباید گمان کند که حل مشکلات اقتصادی عراق در گروی حفظ رابطه امنیتی است و حفظ رابطه اقتصادی وابسته به حفظ رابطه امنیتی است و مقوله امنیت آنطوری که آمریکا تفسیر میکند، پایه اصلی مسائل عراق است. اگر چنین تحلیلی طرف عراقی داشته باشد، این اشتباه است. اکنون عراق مشکل حاد امنیتی ندارد. مدتهاست نه تهاجم خارجی دارد و نه درگیری اساسی با گروههایی مثل داعش دارد. چیزی نیست که خارج از توان و اراده ارتش، الحشد الشعبی و پلیس عراق باشد. بنابراین، عراقیها مشکل امنیتی ندارند ولی آمریکاییها تلاش میکنند، به آنان بگویند، شما در آینده نزدیک مشکل امنیتی پیدا خواهید کرد، چون مشکل امنیتی پیدا میکنید، به ما نیاز دارید تا بمانیم چون با مشکل مواجه خواهید شد لذا اولویت شما این نیست که مصوبه پارلمان ( درباره خروج نظامیان آمریکایی از عراق ) را به اجرا بگذارید.
شما میدانید گروههای مقاومت عراقی مثل حزب الله عراق شروطی را برای گفت وگوهای بغداد و واشنگتن تعیین کردهاند که از جمله آنها اجرایی شدن مصوبه پارلمان عراق است. با توجه شرایط داخلی این کشور و نکاتی که شما به آنها اشاره کردید. آیا دیپلماتهای عراقی از این گفتوگوها سربلند بیرون خواهند آمد؟
زارعی: پیش بینی بنده این است که این گفتوگوها به نتیجه نمیرسد و طولانی خواهد شد. هیئتهایی که میخواهند این مذاکرات را انجام دهند، در سطح معاونان وزیران خارجه هستند . آنان تصمیم گیر نیستند بلکه سخنان را میشنوند و پیشنهادها را آماده میکنند و به کمیتههای وزارتی منتقل خواهند کرد. بنده معتقدم که گفت وگوهای بغداد- واشنگتن به طول خواهد کشید البته طولانی شدن مذاکرات به نفع آمریکاست چراکه درمدتی که آمریکاییها مذاکره میکنند ، میتوانند بحث خروج نظامیانشان را از عراق به تاخیر بیندازند. به نظر من ( آمریکاییها و عراقیها) به فرمول نمیرسند و توافق نخواهند کرد و در نهایت شرایط برای دو طرف در وضعیت ابهام قرار میگیرد.
گفته میشود تداوم گفتوگوهای بغداد- واشنگتن ممکن است به توافقنامه جدیدی بین عراق و آمریکا منجر شود. اگر توافقات جدیدی بین دو کشور صورت گیرد، چقدر قابل اجرایی شدن است؟
زارعی : چنانچه دو طرف این توافقات را امضاء کنند، طبیعی است که تعهداتی ایجاد خواهد شد مخصوصاً طرف عراقی اگر امضایی بدهد، نمیتواند برخلاف امضای خود عمل کند. حالا ممکن است آمریکاییها خلاف امضایشان عمل کنند و کاری از دست عراقیها هم بر نیاید ولی عراق نمیتواند متقابلا چیزی را که امضاء کرده است را کان لم یکن کند. بنده معتقدم، توافقی صورت نخواهد گرفت و بیشتر همان گفتوگوهای باشد که ممکن است یکسال هم به درازا بکشد.
یعنی گفتوگو برای گفت وگوست؟ و آیا دولت کاظمی در شرایطی هست که مصوبه پارلمان عراق را نادیده بگیرد؟
زارعی : در عمل این طور است، نه اینکه آمریکاییها به دنبال گفتوگوی بدون توافق باشند ولی آنچه که من در وجنات ( رخسار) آمریکا و عراق میبینم، این است که دو طرف به آسانی نمیتوانند به یک فرمول دست پیدا کنند. شما ملاحظه میکنید، دولت و تیم مذاکره کننده عراقی به شدت زیر فشار مردمی قرار دارد که خواستار انتقام خون شهداء و خروج نظامیان آمریکا هستند. لذا این فضایی نیست که تیم الکاظمی بتواند آن را نادیده بگیرد.
دیدگاه تان را بنویسید