دیدار خصوصی خاتمی با پادشاه عربستان صحت دارد؟
نایب رئیس مجلس ششم ضمن مخالفت با کسانی که می‌گویند مشکلات ما با تسخیر لانه جاسوسی شروع شد معتقد است که انقلاب اسلامی زلزله‌ای در منطقه ایجاد کرده و همه موازنه‌های سیاسی و اقتصادی را به هم زده است.
خبرگزاری فارس" نهمین قسمت از برنامه اینترنتی رو در رو با حضور محمدرضا خاتمی نایب رئیس مجلس شورای اسلامی دوره ششم منتشر شد. بخشی از این گفتگو به شرح ذیل است و فیلم کامل آن را می‌توانید از اینجا مشاهده کنید:
مجری: شما دوران دانشجویی خود را در دانشگاه علوم پزشکی تهران گذرانده اید، طبق بعضی از روایات منتشر شده در تسخیر لانه جاسوسی ظاهرا شما جزء نفرات اصلی تسخیر سفارت آمریکا بوده اید، در آن برهه تحلیلتان چه بود، این بود که سفارت، لانه جاسوسی است و باید اشغال شود و به واسطه این تسخیر مشکلات کشور حل شود؟ الان نسبت به آن موقع پشیمان هستید؟
خاتمی: اولا که من جزء نفرات اصلی نبودم، حدود چهار صد نفر حضور داشتند و ده بیست نفر، نفرات اصلی بودند مثل آقای اصغر زاده، بی طرف، میردامادی و.
مجری:به نوعی بخشی از اعضای اصلی حزب مشارکت بودند
خاتمی:تسخیر لانه جاسوسی توسط دانشجویان یک هدف مشخصی داشت، اعتراض به پذیرش شاه توسط آمریکا و اعلام اینکه این از طرف ملت ایران قابل قبول نیست، بنایی که برای تسخیر سفارت بود در حقیقت مثل همه حرکت‌های اعتراضی چهار پنج روزه بود و بعد از اون، ادامه این حرکت دیگه در اختیار دانشجویان نبود، در اون برهه در هر گوشه کشور آشوب و حرکت اعتراضی بود، تجزیه طلبی بود، آشوب‌های مختلفی بود، و با اون حرکت لانه جاسوسی همه اون‌ها از بین رفت و ما بعد از اون شاهد اون همه گرفتاری‌ها نبودیم.
مجری: به نوعی چشم فتنه رو کور کرد
خاتمی: ببینید حالا من این اصطلاحات رو نمی‌خوام خیلی راجع بهش بحث کنم، حالا یه عده میگن خوب پس معلوم میشه همه این آشوب‌ها زیر نظر آمریکا بوده، نه من فک می‌کنم یک شور و هیجان و انسجام و وحدت ملی ایجاد کرد که باعث شد همه حرکت‌هایی که با انقلاب ضدیت داشت تحت الشعاع قرار بگیره و حربه اصلی همه این حرکت‌ها ضدیت با امپریالست بود در حقیقت یک برگ بالاتری رو در درون نظام دانشجو‌ها رو کرده بودند، ولی به هر حال اون اتفاق، الان که فکر می‌کنم تدام اون خیلی به نفع کشور و انقلاب نبود.
مجری:، ولی اصلش رو معتقد بودید؟
ببینید این حرکت دانشجویی به هیچ جا وابسته نبود به هیچ یک از ارکان نظام وابسته نبود حتی امام خبر نداشت و خود دانشجویان با اون روحیات تصمیم به این کار گرفتن و این نگرانی هم بود که نکنه امام راضی نباشد، عموما این حرکت‌ها در همه جای دنیا هم اتفاق میفته، ولی چهار پنج روز من فکر می‌کنم تداوم اون برای ۴۴۴ روز دیگه هیچ سودی برای نظام نداشت و باعث ایجاد تبعات نا خواسته‌ای هم شد.
مجری: نقش خود شما در تسخیر لانه چه بود
خاتمی:دفتر تحکیم که اونوقت مسئولیت این کار رو بر عهده داشت در دانشگاه‌های مختلف تهران از هر دانشگاهی که کاملا دلبسته به نظام و انقلاب بودند رو انتخاب می‌کردند که بیان این کار رو بکنند، ما اصلا نمی‌دونستیم حرکت اصلی چیه، میدونستیم بک اتفاقی قرار هست بیفته، ولی جزئیات رو نمی‌دونستیم، ما میدونستیم که یک حرکت اعتراضی ضد آمریکایی قرار هست اتفاق بیفته بعد که در داخل سفارت که رفتن، مسئولیت‌ها تقسیم شد من نقش روابط عمومی رو بر عهده داشتم، خبرنگاران داخلی و خارجی که می‌خواستن ارتباط برقرار کنن و مصاحبه‌ها و ... کار من هماهنگی لازم برای اومدن و رفتن خبرنگار‌ها بود.
مجری: یک تحلیلی برای نسل جوانتر هست مبنی بر اینکه مشکلات ما از آنجا شروع شد و آمریکا با ما کاری نداشت، شما این رو قبول دارید؟
خاتمی: یه عده میگن جنگ به خاطر این شروع شد من این رو قبول ندارم، به هر حال انقلاب اسلامی یک زلزله‌ای در منظقه ایجاد کرده بود و همه موازنه‌های سیاسی و اقتصادی رو به هم زده بود بنابر این برای یک نظامی مثل آمریکا که یک چنین پایگاهی رو از دست داده خیلی سخته که بگه خوب از دست دادیم بریم پی کارمون به هر نحوی که شده تا وقتی که این انقلاب پایه هاش محکم نشده دنبال اینه که مناسبات قبلی رو برگردونه این یک امر طبیعی است این اتفاق در جا‌های دیگه دنیا هم اتفاق افتاد، در حقیقت اگر این اتفاق هم نمیفتاد اگر فکر کنیم که همه مشکلاتمون با دنیا و آمریکا حل می‌شد، همچین چیزی درست نیست، این یک جنبه قضیه هست کما اینکه ما در سال‌های بعد نوسانات زیادی در ارتباط با رابطه با آمریکا وجود داشت
مجری:در دهه ۶۰ شما در جنگ شرکت کردید؟
خاتمی: یک توفیق کوچکی داشتم
مجری: جانباز هم بودید؟
خاتمی: حالا به هر حال من بعد از انقلاب یک مدت کوتاهی در جهاد سازندگی بودم مسئولیت نداشتم می‌رفتیم در دهات حمام می‌ساختیم در چله تابستان یک مدتی در سپاه منطقه ده حاج داوود کریمی اونجا مسئول روابط عمومی بودم به هر حال فضای جنگ نمی‌تونست آدم رو تهران نگه داره در دو عملیات حضور داشتم در تیپ محمد رسول الله بودم فتح المبین حضور داشتم و عملیات بیت المقدس که در مرحله سومش من یک آسیب جزئی دیدم
مجری: جریان چپ و در واقع جریان اصلاحات سال ۶۸ بعد از فوت امام نگاهش به رهبری آیت الله خامنه‌ای چگونه بوده، آیا همه چیز رو از دست رفته میدونسته؟ یا بر اساس اعتقاد به ولایت فقیه رهبری ایشون رو پذیرفتن
خاتمی: ببینید رحلت امام یک خلا عظیمی رو در کشور ایجاد کرد و همه نگران بودن نه جناح چپ همه نگران بودن و به نظر من اون جایگاهی که امام داشتن به لحاظ اون شخصیت و اون جایگاه قابل پر کردن نبود، اما من الان که در ذهنم میاد هیچ یک از افراد جناح چپ که من باهشون در ارتباط بودم نه تنها از این انتصاب ناراحت نبودند بلکه از اینکه کشور یک سکان داری پیدا میکنه و نظم پیدا میکنه خوشحال هم بودن، ممکن است اختلاف نظر باشه، ولی وقتی دو دو تا پهارتا می‌گکردن، کما اینکه الان هم میگن، که اگر قرار باشه رهبری رو انتخاب کنیم تو کسایی که اون شرایط رو باید داشته باشن، مگر کس دیگه‌ای رو میتونیم انتخاب کنیم؟
نقطه قوت آیت الله خامنه‌ای چیه که این حرف رو میزنید؟
ببینید ما شاید نتونیم بگیم که اگر سه تا بودن یک نفر به دیگری برتری داره ما باید به یک انتخاب می‌رسیدیم وقتی بزرگان اون زمان در خبرگان وقتی به این نتیجه رسیدند که این آقا در این منصب قرار بگیره من فکر می‌کنم جای هیچ، چون و چرایی نیست نقاط قوت رو ما خیلی میتونیم برای شخص رهبری بگیم، مبارزات قبل و بعد از انقلاب در تداوم و شکل گیری نظام جمهوری اسلامی
قبول دارید در سال ۷۶ رای به برادر شما رای به آقای هاشمی نه به آقای هاشمی بود؟
ببینید من به نظرم آقای هاشمی در اون سال نماید یک جریان حاکم در کشور بود که مردم تغییر رو می‌خواستن، ما احساسمون این بود که این دیدگاه ما نسبت به مردم سالاری و دموکراسی و توسعه سیاسی در دولت ایشون وجود نداشت، و نسل جدیدی که آمده بود الان فضای جدید رو می‌طلبید و جریان اصلاحات با شعار هاش این قلوب رو به خودش جذب کرد. در سال ۸۴ بزرگترین علت پیروزی آقای احمدی نژاد در ۸۴ اشتباه استراتژیک اصلاح طلبان بود، آقای معین آقای مهر علیزاده آقای کروبی و ... ما آراء خودمون رو شکوندیم، ما در اون برهه تحلیلمون این بود که حتما انتخابات دو مرحله‌ای هست و حتما اقای هاشمی به دور بعد میره و هرکسی مقابل آقای هاشمی قرار بگیره برنده است. ما اینجا خامی و کم تجربگی کردیم.
مجری: در ۸۴ کی باید به نفع فرد دیگری از اصلاحات کنار می‌رفت؟
ما اون زمان می‌گفتیم بیایم یک راهکار بزاریم مثل نظرسنجی که نتونستیم، به هر حال قبول نشد، ما پیشنهاد دادیم، ولی قبول نشد، وقتی ما دیدیم قبول نشد‌ای کاش ما کنار می‌رفتیم یعنی دکتر معین کناره گیری می‌کرد می‌خواهم بگم اشتباه ما هست
مجری: سال ۸۸ و اون اتفاقاتی که بعد اون افتاد شما معتقدید که روندی که جریان اصلاحات انجام داد درست بود یا نه؟
خاتمی: ما اگر به سال ۸۸ بر می‌گشتیم اصلا نباید در انتخابات کاندیدا می‌داشتیم برای اینکه معتقد بودم که امکان اینکه بزارن یک اصلاح طلب رئیس جمهور بشه وجود نداره، اولا من این رو بگم حوادث بعد از ۸۸ شما نمی‌توانید دست هیچ جریان و سازمان اصلاح طلب رو پیدا کنید تنها چیزی که پیدا می‌کنید بیانیه‌های اقای موسوی و خاتمی است، تظاهرات در سال ۸۸ گستردگی نداشت عمدتا چندتا شهر و عمده اش تهران بود، روز بعد از انتخابات هم همه را دستگیر کردند و همه احزاب پلمپ شد و سازمانی وجود نداشت که دعوت به تجمع بکند
مجری: بیانیه که می‌دادند برای تجمع، مثل ۳۰ خرداد حزب برادر شما دعوت به تجمع کرد؟
خاتمی، اعلام کردد که برگزار نمیشه
مجری: یک ساعت قبل از آغاز تجمع اعلام کردند که لغو هست
خاتمی: بعد از صحبت‌های رهبری دیگه دعوت به تظاهرات نکردن
مجری: حزب مشارکت و سازمان مجاهدین حتی بعد از صحبت‌های رهبری ماه‌های متعدد بیانیه میدادن و میگفتن انتخابات ۸۸ کودتا بوده و بدون سند سوالم اینه وقتی حزبی انتخابات رسمی کشور رو میگه کودتا چرا نباید باهاش برخورد بشه؟
خاتمی: اصلا حزب مشارکتی نبود که بیانیه بنویسه!
مجری: پس این بیانیه‌ها رو کی می‌نوشت؟
خاتمی: من نمیدونم کی بوده!
مجری: این حرف برای بدنه جریان اصلاحات خیلی نا امید کننده است، اون موقع جوان‌های اصلاح طلب بر اساس همون بیانیه میومدن کف خیابون هزینه میدادن بعد حالا میگید نمیدونم کی نوشته بیانیه‌ها رو؟
خاتمی:ما دعوت به خیابان نکردیم، نمیدونم کی سایت رو بروز می‌کرده ممکنه بعضی اعضا حزب بوده باشن، ما هنوز هم به روند انتخابات اعتراض جدی داریم و درش حتما تقلب بوده، ولی همین تقلب دلیل بر خواستار باطل شدن انتخابات از جانب ما نبود. ما معتقد نیستیم پای صندوق رای تقلب شده، بلکه به کل آرا ۸ میلیون رای اضافه شده.
مجری:، اما اعضای ستاد موسوی مثل آقای آخوندی در ستاد وزارت کشور بود، ایشون در دیدار رهبری صریحا گفتن که ما معتقدیم ده بار دیگه هم رای‌ها رو بشمارن باز هم احمدی نژاد رای میاره و ما اعتراضمون به روند قبل از انتخابات هست
مجری: چرا به ادامه اصلاحات معتقدید و به دنبال براندازی نمی‌روید؟
این انقلاب و نظام حاصل فداکاری‌ها و از خود گذشتگی‌ها و رشادت هاست، شما به آسانی این تجربه‌ها را نمی‌توانید کنار بزارید، بنیای‌های این نظام بنیان‌های بسیار استواری است که باید بهش تکیه کرد از سوی دیگه براندازی با چه کسی؟ من خودم که فکر می‌کنم که چرا با براندازی مخالفم، ما با منافقین می‌خوایم انقلاب کنیم؟ با سلطنت طلب ها؟ بالاخره مردم یه تجربه از سلطنت دارن! ما می‌خوایم با اون فراری‌هایی که پولشون رو از سازمان سیا میگیرن براندازی کنیم؟ من هیچ کس که سرش به تنش بیارزه و بخواد بیاد براندازی بکنه و آینده‌ای بهتر برای مردم رقم بزنه نمیبینم، من آینده رو با براندازی خیلی تاریک می‌بینم
مجری: شما برجام را همچنان پروژه موفقی می‌دانید؟
خاتمی:بله
مجری:متن برجام را کامل خوانده اید کامل ۱۴۰ صفحه آن را؟
خاتمی:نه
مجری:خوب وقتی شما یک خانه معامله می‌کنید تمام قول نامه آن را می‌خوانید، ولی چطور یک معاهده بین المللی که تعهدات بلند مدت برای ایران به بار آورده نخوانده اید، ولی ازش حمایت می‌کنید؟
خاتمی:چون اثراتش رو دیدم
مجری:اثرات برجام چیه؟
خاتمی:اجماع جهانی رو علیه ما شکست ما از قطعنامه‌های شورای امنیت اومدیم بیرون، تونستیم نفتمون رو بفروشیم و پول نفتمون رو برگردونیم و در قسمت دوم یعنی هسته ای، حق غنی سازی ما رسما به رسمیت شناخته شد
مجری:هیچ کدوم از ادعا‌های شما درست نبود هیچ کجای متن برجام، حق هسته‌ای ایران به رسمیت شناخته نشده، من متن برجام رو با ضمائم خوندم هیچ کجای اون این حق به رسمیت شناخته نشده
خاتمی: همه مسئولین میگن این حق به رسمیت شناخته شده
مجری: این‌ها همون‌هایی بودن که میگفتن اگر برجام تصویب بشه همه مشکلات کشور بر طرف میشه
خاتمی: هیچ کس نگفت همه مشکلات کشور
دیدگاه تان را بنویسید