ترامپ در دوراهی ادامه یا تغییر برنامه‌های امنیتی

روزنامه خراسان: فردا مراسم سوگند ترامپ است. اما آیا تحلیف ترامپ که از قواعد بازی سیاسی و مخصوصاً امنیتی کم اطلاع است و به گفته خود ش علاقه زیادی به جلسه های خسته کننده امنیتی با مسئولان آمریکایی در این حوزه ندارد، بر امنیت داخلی و بین المللی این کشور تاثیرگذار خواهد بود؟

نباید فراموش کرد که اصولاً سیاست داخلی و خارجی آمریکا در فضای «تداوم و تغییر» شکل می گیرد. یعنی با آمدن روسای جمهور جدید، مولفه های اساسی امنیتی و ساختار کلان سیاستگذاری های این کشور تغییر اساسی نمی کند. پیروزی ترامپ در آن انتخابات بحث برانگیز، بیش از هر چیز مبین نیاز اقشار خاصی از مردم آمریکا به تجلی اقتدار از دست رفته ای بود که به گمان آن ها در دوران اوباما آن را از کف داده بودند. یعنی اساساً مردم آمریکا به دنبال بازگرداندن اقتدار به کشور خود بودند و اینگونه طلب می کردند تا اقتدار را در شاکله رئیس جمهور خود از منظر محیط ادراکی-روانشناختی، جستجو نمایند. بر همین اساس، ترامپ با وعده های انتخاباتی و صحبت های خود، توانست ریاست جمهوری را به چنگ بیاورد.

اما در نوع نگاه ترامپ به مقوله امنیت، نکته ای نهفته است. ترامپ در فضای تداوم- تغییری که بر عرصه سیاست داخلی و خارجی آمریکا حاکم است، بیش از آنکه نگاه ژئوپلتیکی به حوزه امنیت داشته باشد، نگاه ژئواکونومیکی به آن دارد. از این رو، شاید بسیاری از سناریو نویسی های آمریکا در برخی از برنامه های داخلی، منطقه ای و بین المللی دچار نوسانات محدودی شود. به عنوان نمونه، مبحث تعاملات امنیتی دوسویه آمریکا با اروپا و ساختار دفاعی و امنیتی ناتو، که در ساختار امنیتی و دفاعی فرا آتلانتیکی ایالات متحده تعریف می شود، شاید وارد معادلات جدیدی شود؛ زیرا تم امنیتی ترامپ، اقتصادی است؛ اما توجه کنید که این معادلات جدید، خیلی پیچیده و متحول شده نخواهد بود.

یا به عنوان مثال، ارتباط یا درواقع حضور امنیتی آمریکا در فضای خارج نزدیک روسیه و محیط پیرامونی آن، با توجه به دیدگاه غیر ژئوپلتیکی‌ و بیشتر ژئواکونومیکی ترامپ، دچار تغییرات کوتاه مدت خواهد شد. اساساً ترامپ نمی تواند از ساختار سیاسی و امنیتی آمریکا که دستاورد مجتمع های نظامی، امنیتی و صنعتی است خارج شود و گریزی از آن ندارد. ترامپ باید در همان چارچوب عمل کند، اما با یک سری تغییرات و تعدیل های کوچک بیشتر اقتصادی.

اما همین مقدار تغییرات ، مسئله ای است که باعث خواهد شد تا فضای تصمیم گیری و تصمیم سازی های ترامپ در چند ماه آینده با یک سری مناقشاتِ هرچند اندک همراه شود. اما ترامپ نشان داده که خیلی زود در برابر وعده ها و موضع گیری های خود عقب نشینی خواهد کرد و ازاین رو شاید او مجبور به عقب نشینی در برابر تحمیل های سیستم داخلی و بین المللی در مسائل امنیتی شود.