روزنامه آرمان ؛ عليرضا ميريوسفي*: جنگ پيچيدهاي در يمن در جريان است؛ بايد به اين نكته توجه كرد كه آمريكا و عربستان به ويژه بعد از سال ۲۰۱۱ در برخي از سياستهايشان در منطقه، اشتراك نظر بيشتر و در بعضي نقاط، اختلاف نظر بيشتري داشتند. بهطور مثال در مورد نحوه برخورد با انقلاب مصر در سال ۲۰۱۱ اشتراك ديدگاه كمتري داشتند، يا در مورد بحرين اختلافاتي فاحش داشتند يا در مورد سوريه هم تفاوت ديدگاههايي داشته و دارند، اما آمريكا از ابتداي شروع انقلابهاي عربي در سال ۲۰۱۱، پرونده يمن را بهطور كامل به عربستان سپرده بود و از آن پشتيباني كامل به عمل ميآوردند و روسيه هم مخالفت چنداني با اين روند نداشت.
مهمترين نكته اين است كه مردم يمن نياز به تسليحات و نظاير آن ندارند و ايران، پيشتر با حسن نيت و با توجه به اعتمادي كه مردم و طرفهاي يمني به ايران دارند، طرح چهارمادهاي خود را مطرح كرد. آقاي دكتر ظريف در مقالهاي كه در آوريل ۲۰۱۵ يعني ارديبهشت سال قبل در نيويورك تايمز منتشر كردند، گفتند كه به اعتقاد ما از بين بحرانهاي منطقهاي مخصوصا در مقايسه با بحران سوريه، راهحل بحران يمن در دسترستر است و ميتوان در چارچوب طرح ايران يا هر طرح عادلانه ديگري روي آن كار جدي كرد.
شايد يك دليل اين موضوع اين باشد كه هر دو طرف در بحران يمن وارد يك جنگ ناخواسته شدند؛ از طرفي انصارا... خواستار تسلط بر كل يمن نبود و ميخواست سهم عادلانهاي در آينده و ساختار سياسي يمن داشته باشد و در مورد عربستان هم به نظر ميرسد بعد از هيجانات رخ داده پس از فوت ملك عبدا... در ژانويه ۲۰۱۵ و همينطور رقابتهاي داخلي و جنگ قدرتي كه در اين كشور بروز كرد، به رغم سوابق ناكام مداخلههاي نظامي قبلي عربستان، وارد اين جنگ نافرجام شد.
به همين دلايل هنوز تصور ميشود طرح چهار مادهاي ايران با وجود تمام تحولات، قابل پيگيري است. همانطور كه طرح چهار مادهاي ايران درباره سوريه در قالب قطعنامه ۲۲۵۴ به پايهاي براي فرایند سياسي در اين كشور تبديل شد، در يمن هم چنين كاري قابل انجام است. هنوز هم به نظر ميرسد پيچيدگيهاي يمن از پيچيدگيهاي بحران در سوريه كمتر باشد، اما نكتهاي كه بايد به آن توجه كرد، اين است كه هرچقدر دولت عربستان اهمال كند و بحث فرایند سياسي را به تعويق بيندازد، مسائل پيچيدهتر و حصول به توافق سياسي، مشكلتر خواهد شد.
به عبارت ديگر، هر چه خونهاي بيگناه بيشتري در يمن ريخته شود، طرفهاي مختلف در اين كشور تمايل كمتري به مشاركت عربستان و گروههاي مورد حمايت آن براي حصول به يك راهحل مسالمتآميز و سياسي خواهند داشت؛ چرا كه جنگ هميشه اوضاع را پيچيدهتر ميكند و هيچ وقت كمكي به حصول توافق يا راهحل سياسي نميكند. به هرحال اميدواريم با تحولات هفتههاي اخير در بحران يمن، نظير از سرگيري كار مجلس يمن و شوراي سياسي يمن و نقش فعالتر روسيه در بحران اين كشور، حصول يك راهحل عادلانه و مرضي الطرفين در آينده نزديك ممکن باشد.
* مديرگروه خاورميانه دفتر مطالعات وزارت خارجه
دیدگاه تان را بنویسید