شيعيان بحرين، اكثريت سركوبشده
خيزش‌هاي شيعي در چند دهه اخير مورد توجه بسيار قرار گرفته است. اين توجه از زماني تشديد شد كه بحث هلال شيعي به ميان آمد.
فارس: كشور كوچك بحرين از هنگام استقلال در سال 1971تحت حاكميت اقليت سنّي آل خليفه قرار داشته است. با وجود اينكه اكثريت جمعيت بحرين را شيعيان تشكيل مي‌دهند، حكومت اين كشور طي سه دهه اخير همواره در پي ايجاد محدوديت‌هاي مدني، سياسي و اجتماعي براي شيعيان بوده است. خيزش‌هاي شيعي در چند دهه اخير مورد توجه بسيار قرار گرفته است. اين توجه از زماني تشديد شد كه بحث هلال شيعي به ميان آمد، ترفندي سياسي كه از سوي سردمداران كشورهاي عربي براي مقابله با گسترش تشيع در خاورميانه مطرح شد و بهعنوان يك خطر بالقوه براي جهان تسنن مورد تلقي قرار گرفت. از زماني كه "ملك عبدالله " (پادشاه اردن) و در پي او "حسني مبارك " (ديكتاتور مصر) از شكلگيري هلال شيعي ابراز نگراني كردند، تلاش‌هاي بسياري به لحاظ تبليغي و رواني براي به مخاطره افكندن موقعيت شيعيان در منطقه صورت گرفت و اگرچه در بحث هلال شيعي از كشورهايي همچون ايران، لبنان، عراق و سوريه نام برده شد، اما بايد گفت به عمد نامي از كشورهايي كه امكان اوج‌گيري فعاليت‌هاي شيعي در آنها وجود دارد به ميان آورده نشده است. *محدوديت‌هاي سياسي و اجتماعي در يمن و بحرين در ساختار سياسي كشورهايي كه بهعنوان محور هلال معرفي شده‌اند، شيعيان قدرت اول يا قدرت مؤثر در كشور را دارند، اما غير از اين كشورها، كشورهايي نظير يمن و بحرين با وجود برخورداري از جمعيت قابل توجه شيعي، اما شيعيان در آنجا با محدوديت سياسي، فرهنگي و اجتماعي فراواني روبه‌رو هستند. در مورد بحرين متأسفانه اين واقعيت بسيار پررنگ جلوه مي‌كند و به‌حق بايد شيعيان اين كشور را اكثريتي فراموش شده دانست، چون برابر آمار موجود، جمعيت فعلي شيعيان در بحرين 490 تا 500 هزار نفر برآورد مي‌شود كه در مقايسه با كل جمعيت اين كشور (حدود 700 هزار نفر) اكثريت قابل ملاحظه‌اي است. * شيعيان بحرين در گذر تاريخ ريشه شيعي‌گري در بحرين ريشه در تاريخ اسلام دارد، از جمله اينكه بحرين در صدر اسلام و همزمان با به اسلام درآمدن ايرانيان مسلمان گرديد و تشيع از آن جهت در آن قوت گرفت و ريشه دواند كه اصحاب و فرماندهان لشكر اميرالمومنين عليه السّلام از اهالي اصيل بحرين و برخي از شخصيت‌هاي برجسته بحريني از اصحاب امامان باقر و صادق عليهما السّلام بودند. *حضور شيعيان بحرين در عرصه سياست كشور كوچك بحرين از هنگام استقلال در سال 1971 تحت حاكميت اقليت سني آل خليفه قرار داشته است. با وجود اينكه اكثريت جمعيت بحرين را شيعيان تشكيل مي‌دهند، حكومت بحرين طي سه دهه اخير همواره در پي ايجاد محدوديت‌هاي مدني، سياسي و اجتماعي براي شيعيان بوده است. شيخ حمد بن عيسي آل خليفه، پادشاه بحرين، در سال 1999 به قدرت رسيد و در ابتداي زمامداري خود قول اصلاحات سياسي و اقتصادي و رفع تبعيض عليه شيعيان را داد. *آزادي نسبي شيعيان در زمان شيخ حمد شيخ حمد بن عيسي آل خليفه براي تحقق وعده‌هايي كه داده بود، تغييراتي را به نفع شيعيان صورت داد. او در اوايل حكومتش هزاران زنداني سياسي را آزاد و زندان‌هايي را كه در آنها شكنجه صورت مي‌گرفت، تعطيل كرد و به تبعيديان اجازه داد تا به وطن خود بازگردند. شيخ حمد همچنين اجازه داد تا روزنامه‌هاي اپوزيسيون، گروه‌هاي حقوق بشر و سازمان‌هاي غيردولتي تأسيس شوند و با يك آزادي نسبي فعاليت كنند. البته فعاليت احزاب سياسي در اين كشور همچنان ممنوع است، اما انجمن‌هاي سياسي به عنوان جايگزين آنها در حال فعاليت هستند. از اواخر دهه 1929-1920 اگرچه آزار فيزيكي شيعيان مناطق خليج فارس تا اندازه‌اي كاهش يافته، ولي همچنان محدوديت‌هاي شديدي بر شيعيان تحميل مي‌شود. * تحريم مشاركت در روند سياسي اوج اختلافات و درگيري داخلي از زمان انحلال مجمع ملي اين كشور در سال 1975 شروع شد. پس از انحلال مجمع ملي، شيعيان بيش از 30سال مشاركت در روند سياسي بحرين را تحريم كردند و به مقابله با رژيم حاكم روي آوردند. در درگيري نيروهاي امنيتي با شيعيان طي سال‌هاي 1994 تا 1999 دست‌كم 38 تن كشته و صدها تن زنداني شدند. *قيام شيعيان در دهه 90 يكي از رهبران اين قيام‌ها شيخ "عبدالامير الجمري " بود كه نقش مهمي در قيام شيعيان در دهه 90 داشت، اما با اصلاحات سياسي شاه حمد دوباره پارلمان در سال 2002 تأسيس و انتخابات سراسري برگزار شد. هرچند برخي از جريان‌هاي شيعه اين انتخابات را تحريم كرده بودند، اما با اين حال، در آن زمان 12 نماينده شيعه به پارلمان راه يافتند. *اقدامات تبعيض‌آميز حكومت بحرين عليه شيعيان با توجه به گسترش نارضايتي شعيان بحرين از استمرار تبعيض هيئت حاكمه سني، هزاران نفر از مردم بحرين در پاسخ به دعوت چهار جمعيت سياسي معارض دولت بحرين، در سال 1984در يك راهپيمايي گسترده در منامه شركت كردند. اين راهپيمايي كه "حقوق و كرامت " نام داشت، به دعوت جمعيت‌هاي الوفاق اسلامي ، العمل الاسلامي، وعد و تجمع قومي و با حمايت مجلس اسلامي علماي بحرين و در سالگرد تصويب اعلاميه جهاني حقوق بشر صورت گرفت و ده‌ها هزار نفر از مردم بحرين، اعم از مردان و زنان، در آن شركت كردند. *خواسته‌هاي معترضين معترضان خواستار رفع هرگونه تبعيض و توجه هيئت حاكمه نسبت به خواسته‌هايشان شدند. راهپيمايان در اين مراسم كه علما و چهره‌هاي سرشناس سياسي آنها را همراهي مي‌كردند، در بيانيه‌اي با محكوم كردن برخي از اقدامات دولت بحرين در ناديده انگاشتن حقوق و آزادي‌هاي ملت، خواستار توجه به حقوق بيكاران، شهدا و قربانيان شكنجه نيروهاي امنيتي و ساير فعالان سياسي شدند. * حضور شيعيان در انتخابات و كسب پيروزي‌هاي چشمگير با حضور گسترده شيعيان، بزرگ‌ترين و مهم‌ترين حزب شيعيان بحرين، "جمعيت وفاق ملي اسلامي " به رهبري روحاني پرطرفدار، شيخ "علي سلمان " در اولين دوره انتخابات پارلماني 16 كرسي را از آنِ خود كردند و در دور دوم نيز توانستند يك كرسي ديگر را در اختيار گيرند. در آخرين دور انتخابات پارلماني برگزار شده در بحرين شيعيان موفق شدند از 40 كرسي پارلمان 18 كرسي را از آن خود كنند. * انقلاب مردم بحرين با الگوبرداري از انقلاب تونس و مصر شيعيان بحرين كه 75 درصد جمعيت اين كشور را در حال حاضر تشكيل مي‌دهند، با الگوبرداري از انقلاب تونس و مصر، در اعتراض به وضعيت موجود و بيش از سه دهه ظلم و ستم خاندان حاكميت از اوايل اين هفته مقدمات قيام عليه حاكميت در اين كشور را آغاز كرده و دو روز پيش يعني 14فوريه رسما آن را كليد زدند. درپي سركوب خشن معترضان شيعه توسط نيروهاي خارجي همه نمايندگان شيعه پارلمان بحرين از سمت خود استعفا كردند.
دیدگاه تان را بنویسید