بازی دوگانه؛ اصلاح‌طلبان چرا جزئیات جلسه اخیر خاتمی را منتشر نمی‌کنند؟

گروه سیاست سایت فردا: سخنان سیدمحمد خاتمی، رئیس دولت اصلاحات در دیدار با شورای مرکزی کانون زندانیان سیاسی مسلمان قبل از انقلاب با واکنش‌های انتقادی بسیاری از فعالان سیاسی همراه شد؛ اکثر قریب به اتفاق آنها هم باور داشتند که خاتمی با ادبیاتی رادیکال و حتی علیه نظام با ژستی اپوزیسیون سخن گفته اما هدفی انتخاباتی را دنبال می‌کند و می‌خواهد از نظام امتیاز بگیرد.

اما موضوع این جلسه فقط همین حرف‌های خارج از عرف سیاسی نبود و رایزنی‌های خاتمی با اصلاح‌طلبان حاضر در جلسه شاید اهمیتی حتی فراتر از سخنان او داشته باشد. گفته می‌شود خاتمی در این جلسه درباره نحوه ائتلاف و ضرورت‌های آن و شرط و شروط اصلاح‌طلبان سخن گفته است. موضوعی که البته چندروز پیش از این جلسه هم به نوعی از زبان اسماعیل گرامی‌مقدم گفته شد: «همه جریان‌ها و چهره‌های سیاسی می‌توانند در ائتلاف آینده نقش‌آفرینی کنند. افرادی مانند آقای خاتمی، روحانی و لاریجانی نیز از جمله افرادی هستند که می‌توانند در محوریت این ائتلاف قرار بگیرند. با این وجود چون هنوز شرایط انتخابات آینده مشخص نیست نمی‌توان درباره آن اظهارنظر کرد».

سخنان گرامی‌مقدم ناظر به احتمال ائتلاف خاتمی، روحانی و لاریجانی بود. ایده خاتمی بر موضوع ائتلاف در سطح محور مطرح است؛ نخست ائتلاف در سطح سران یعنی همانی که گرامی‌مقدم می‌گوید و متعاقب آن ائتلاف‌های میانی؛ یعنی احزاب و چهره‌های سرشناس. خاتمی در این دوره از انتخابات می‌خواهد همه ظرفیتش را به کار بگیرد و چون دیگر سرمایه اجتماعی گذشته را ندارد، نمی‌تواند صرفا با یک تَکرار می‌کنم رأی مخاطبان اصلاحات را تجمیع کند؛ بنابراین او می‌خواهد در قامت لیدر اصلاحات سیاست ائتلاف فراگیر احزاب اصلاح‌طلبان با یکدیگر و جبهه اصلاحات با بخش‌هایی از بدنه اصولگرایی و مستقلین را پیگیری کند. خاتمی درباره چگونگی این ائتلاف‌ها هم در جلسه مذکور سخن گفته و اصلاح‌طلبان سنتی‌ها و میانه‌رو هم پیشنهادهایی را مطرح کرده‌اند.

نکته حایز اهمیت اما اختلافاتی است که هنوز تکنوکرات‌ها و مشخصا کارگزاران سازندگی با خاتمی دارد. البته کارگزاران دوران مرعشی با سیاست بیشتری رفتار می‌کند و در ظاهر از مواضع خاتمی حمایت می‌کند اما مشخصا در همین جلسه گویا نقدهایی به او داشته است. رویکردی دوگانه که کارگزاران در چندسال اخیر دنبالش می‌کند. اصلاح‌طلبان اما نه درباره این موضوعات سخنی می‌گویند و نه اختلافات بخش‌هایی از خودشان با خاتمی را علنی بیان می‌کنند.

اصلاح‌طلبان در شرایط کنونی سیاستی دو سویه را در پیش گرفته‌اند؛ آنها از یک طرف در جامعه تندترین چهره خود را به نمایش می‌گذارند تا حدی که خاتمی هم مانند تاجزاده سخن می‌گوید و از سمت دیگر در جلسات خود از جمله همین جلسه اخیر به طور ویژه درباره انتخابات سخن می‌گویند و هر راهی که به ذهنشان می‌رسد را بررسی می‌کنند تا بتوانند کرسی‌های بیشتری از مجلس را به دست آورند.

اصلاح‌طلبان باید به افکار عمومی پاسخ دهند که اگر اخبار مذکور صحت ندارد، چرا آنها را تکذیب نمی‌کنند؟ و اگر راست است چرا در میان خود از ورود به انتخابات سخن می‌گویند و در عرصه عمومی دقیقا 180درجه خلاف آن را مطرح می‌کنند و سخنانی رادیکال را بر زبان می‌آورند؟ اصلاح‌طلبان می‌خواهند به نوعی مردم را درگیر بازی‌ای سیاسی کنند تا با ایجاد دوقطبی‌سازی‌های همیشگی خود را منتهی‌علیه نیروهای منتقد نشان دهند تا بتوانند آراء خاموش را نصیب خود کنند اما در درون خود اصلی‌ترین هدفشان کسب صندلی‌های بیشتر مجلس است.