روایت دیدار رؤسای مجلس ایران و روسیه

به گزارش سایت فردا، سعید احدیان در روزنامه صبح نو نوشت: روابط ایران و روسیه بعد از جنگ اوکراین شرایط متفاوتی را تجربه می کند. روسیه که شرایط تحریمی جدیدی را تجربه می کند، در برخی موارد نیازاستراتژیک به ایران پیدا کرده است. چه ایران پهبادهای خود را قبلا به روسیه داده باشد، چه مخصوص جنگ اوکراین، روشن است که این پهبادها نقش موثری در این جنگ بازی کرده اند. همچنین روسیه برای صادرات کالاهای خود نیاز مبرمی به راه افتادن کریدور شمال و جنوب دارد. حتی بعنوان یک مسیر استراتژِیک علاقه و شاید بشود گفت نیاز جدی دارد که حجم این ترانزیت کالا از مسیر ایران را تا 100 میلیون تن در سال افزایش دهد. از طرف دیگر ایران نیز می تواند در تامین کالاهای اساسی نیاز خود را به ساختارهای تامین کالای وابسته به جبهه غرب کاهش دهد و آن را متوازن کند. نیروگاه های هسته ای خود را برای تامین برق توسعه دهد و مخصوصا بخشی از نیاز سرمایه گذاری در صنعت نفت و گاز خود را پوشش دهد. ذیل این موضوعات راهبردی مسائل متعدد بسیار دیگری مانند توسعه صنعت گردشگری طرفین، توسعه صادرات محصولات ایرانی مخصوصا برخی اقلام موادغذایی و ....می تواند اشتغال زایی قابل توجهی برای ما داشته باشد.

پیش از این نگاه غربگرایانه در دولت ایران باعث شده بود، هیچ امیدی برای استفاده از ظرفیت های اقتصادی برای طرفین وجود نداشته باشد اما با اینکه در دولت جدید این نگاه وجود ندارد اما دو مشکل اساسی باعث شده است نتوان از این ظرفیت های بزرگ استفاده کرد. ابتدا نگاه بخشی و نداشتن یک نگاه کلان راهبردی باعث شده است ایران  نتواند از این فرصت های بزرگ استفاده بهینه بکند. بخش ها و وزارت خانه های مختلف مجموعه ای از ظرفیت ها و همکاری ها را با طرف های خود پیگیری می کنند در حالیکه بنظر می رسد ما باید یک بسته همکاری کاربردی را ارائه کنیم و خواسته های اصلی خودمان را با نیازهای طرف مقابل گره بزنیم تا خواسته های ما به نتایج دلخواه برسد نه اینکه صرفا طرف مقابل نیازهای خود را در قبال منافع غیرراهبردی برطرف کند.

 مساله دوم که مانع جدی استفاده از این ظرفیت ها است ناکارآمدی ناشی از بوروکراسی در هر دو طرف است. اهمیت برخی موارد بقدری روشن است که اجرایی نشدن اش باعث تعجب است آنچه در مباحثات بین مسئولین دو کشور در کمیسیون مشهود بود، ضرورت ایجاد ساختاری خارج از چارچوب های موجود برای تسهیل و اجرایی شدن میلیاردها توافق و تفاهم است در غیراینصورت با اینکه طرفین به تقویت روابط باور دارند، می توان اطمینان داشت که تحولی در روابط اقتصادی ایران و روسیه اتفاق نخواهد  افتاد.

بنظر می رسد اگر ظرفیت های راهبردی برای روابط ایران و روسیه وجود دارد، ضرورت دارد تا نگاه راهبردی به این موضوع داشته باشیم و هم مذاکره اقتصادی راهبردی را در دستور کار قرار دهیم و هم ساختار متناسب برای اجرایی شدن این نگاه را ایجاد کنیم.