بلوف‌های آمریکایی

گروه سیاسی فردا: انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده آن در مذاکرات وین به تهران سفر کرد. با توجه به نقش اتحادیه اروپا در زمینه مبادله دیدگاه‌های تهران و واشنگتن، سفر انریکه مورا به تهران می‌تواند گام جدیدی برای رایزنی‌های سازنده پیرامون موضوعات اندک ولی مهمِ باقی‌مانده تلقی شود.

یک مقام ایرانی به الجزیره گفت که بیش از ۹۰ درصد موضوعات به صورت شفاهی در جریان مذاکرات وین مورد توافق قرار گرفت، اما به توافق کتبی تبدیل نشد. در واقع شش موضوع، هسته اختلافات در مذاکرات مرتبط با برجام را تشکیل می‌دهد. تضمین‌های اجرایی بازرترین نقاط حل نشده با واشنگتن در این مذاکرات است بنابراین دستیابی به توافق به جدیت و حسن نیت آمریکا بستگی دارد.

تحیر دولت بایدن

با این توضیحات هم اکنون توپ در زمین آمریکاست و دولت بایدن با هدف گره گشایی از توقف مذاکرات وین و به نتیجه رسیدن احیای برجام باید محافظه کاری را کنار بگذارد و از شک و تردید خارج شود اما این تحیر دولت واشنگتن هر روز کار را برای توافق سخت می کند. بخشایش اردستانی در گفتگو با فردا گفت «تیم جو بایدن دچار نوعی تحیر است، متأسفانه همین مسئله موجب شد در یک هفته گذشته کنگره با رأی بالا 2 مصوبه علیه ایران تصویب کرد».

 آمریکایی ها هم می خواهند به برجام بپیوندند و هم تمایل دارند هزینه اش را پرداخت نکنند بنابراین سعی در فرافکنی دارند و می گویند «ایران برای حصول توافق بر سر احیای برجام مشکل دارد» تا بین مردم ایران دو دستگی ایجاد کنند. فرافکنی های آمریکایی ها به اینجا نیز ختم نمی شود آنها برای نیل به این مقصود خود در آستانه سفر مورا به تهران از آمادگی شان برای سناریوی شکست مذاکرات خبر دادند که حسن بهشتی پور کارشناس مسائل بین الملل این موضع را یک بلوف توصیف کرد و گفت «جز مسیر دیپلماسی راه دیگری وجود ندارد».

نیاز آمریکا به برجام

با توجه به آنکه قریب یکسال دیگر تا پایان برجام باقی است و هم اکنون تمام توجهات غرب متوجه تحولات اوکراین است، دولت بایدن ترجیح می دهد روی آن موضوع تمرکز داشته باشد چون عدم پیروزی روسیه در مناقشه با اوکراین می تواند بسیاری از معادلات بین المللی را به نفع غرب عوض کند. هر چند برخی سفر انریکه مورا به ایران را آخرین تلاش برای احیای برجام می دانند و حتی گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی نسبت به بسته شدن پنجره دیپلماسی هشدار داد اما تجربه سال های اخیر نشان داده که احیای برجام آخرین فرصت ندارد و مقامات آمریکایی نیز خوب می دانند که در نهایت این چالش هسته ای با دیپلماسی حل خواهد شد وگرنه ضرر و آنها از شکست مذاکرات وین بیشتر از تهران خواهد بود که کمتر نخواهد بود.

حشمت الله فلاحت پیشه در همین رابطه می گوید «شک نکنیم اگر برجام شکست بخورد آسیبی که آمریکایی ها می بینند کمتر از ایران نخواهد بود.الان دنیا به سمتی می رود که احتمال اجماع کشورهای تحت تحریم وجود دارد، در مقابل روز به روز توان آمریکا برای حفظ اجماع کشورهای تحریم کننده در حال افول است. این ضعف آمریکا در موضوع تحریم روسیه و ایران مشهود شد.

هر چند آمریکایی ها گفتند خود را برای سناریوی شکست مذاکرات آماده می کنند اما این یک بلوف دیپلماتیک است چون خودشان می دانند در موقعیت شکست برجام، گام هایی که ایران بر می دارد اثر جدی تری نسبت به گام های آمریکا خواهد داشت. هم اکنون به شکل بی سابقه ای در ایران مسائلی مطرح می شود که می تواند موضوع هسته ای ایران را وارد حوزه ای کند که آن زمان آمریکایی ها حتی اگر بخواهند نظرات امروز تهران را تأمین کنند، شاید نتوانند مشکل را حل کنند.»

جهان و منطقه خاورمیانه آبستن مسائل مختلفی است و دیری نخواهد گذشت که زمان می گذرد تحت تأثیر یک اتفاق احیای برجام موضوع نخست همه طرف ها به ویژه آمریکایی ها می شود.