توافق ایران و آژانس در سومین سفر «گروسی» در دولت رئیسی

 در حالی که دور هشتم مذاکرات وین بین ایران و ۱+۴ (آلمان، فرانسه، انگلیس،‌ روسیه و چین) به منظور رفع تحریم‌های آمریکا علیه ایران در پایتخت اتریش در جریان است، چهارم اسفند ماه خبری منتشر شد که «بهروز کمالوندی» معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی برای انجام گفت‌وگوهای فنی با مقامات آژانس به وین سفر کرده و در این مدت رایزنی‌هایی انجام شد. کمالوندی همچنین در گفت‌وگوهای هیأت ایرانی با سه کشور اروپایی حاضر در وین نیز شرکت کرد.

کمالوندی چندی پیش نیز به وین سفر و با رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیدار و گفتگو کرد که در پی آن درباره نصب دوربین‌های آژانس در مجتمع تسای کرج توافق شد. علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه و مذاکره کننده ارشد ایران نیز ۲۶ بهمن ماه با رافائل گروسی مدیرکل آژانس در وین دیدار و گفت‌وگو کرد. گروسی پس از این دیدار گفت‌وگویش با باقری را مهم خواند.

روز چهارشنبه ۱۱ اسفند ماه همزمان با برگزاری نشست شورای حکام درباره ایمنی و امنیت وضعیت پادمان‌ها در اوکراین، رافائل گروسی در نشستی خبری  در خصوص مذاکرات وین و مسائل باقی‌مانده پادمانی گفت: مذاکرات در حال پیشرفت و در حال رسیدن به نقطه تعیین‌کننده است و البته موضوع (مسائل باقی‌مانده پادمانی) مطرح شده و موضع ما در این خصوص همیشه یکسان بوده، این‌ها رویه‌های جداگانه هستند، گرچه به وضوح تاثیر متقابل وجود دارد. خوشبینم بتوانیم بدون سیاسی‌سازی مسئله یا مشروط و وابسته کردن آن به نهایی شدن مذاکرات به آن دست یابیم. بنابراین باید کار خود را ادامه دهیم... (اینجا بخوانید)

مدیرکل آژانس در خصوص برنامه برای سفر به ایران در آینده هم گفت که همه چیز ممکن است.

پنجشنبه ۱۲ اسفند ماه نیز گزارش مدیرکل آژانس درباره راستی آزمایی اجرای برجام منتشر شد. در همین زمینه «محمدرضا غائبی» سرپرست نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان‌های بین‌المللی در وین در پی انتشار گزارش رافائل گروسی اظهار داشت: این اولین گزارش فصلی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در سال ۲۰۲۲ به نشست شورای حکام در زمینه نظارت بر اجرای برجام وفق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است که همچون ادوار گذشته گزارش بروزرسانی معمول آژانس است که آخرین تحولات و همچنین اطلاعات فنی جدید در ارتباط با فعالیت های هسته‌ای ایران را به اطلاع اعضای این سازمان می‌رساند. (اینجا بخوانید)

در این گزارش از بازه ۶ نوامبر ۲۰۲۱ تا ۱۸ فوریه ۲۰۲۲ تغییرات به شرح زیر اعلام شد:

•  میزان ۸۳۰.۴ کیلوگرم اورانیوم (U-۲۳۵) تا غنای ۲ درصد به میزان ذخایر ایران اضافه شده و مجموع ذخایر تا ۲ درصد را به ۱۳۹۰کیلو گرم رسانده است؛

•  میزان ۸۳۹.۱کیلوگرم اورانیوم (U-۲۳۵) تا غنای ۵ درصد به میزان ذخایر ایران اضافه شده و مجموع ذخایر تا ۵ درصد را به ۱۲۷۷.۹ کیلوگرم رسانده است؛

•  میزان ۶۸.۳ کیلوگرم اورانیوم (U-۲۳۵) تا غنای ۲۰ درصد به میزان ذخایر ایران اضافه شده و مجموع ذخایر تا ۲۰ درصد را به ۱۸۲.۱کیلوگرم رسانده است؛

•  میزان ۱۵.۵ کیلوگرم اورانیوم (U-۲۳۵) تا غنای ۶۰ درصد به میزان ذخایر ایران اضافه شده و مجموع ذخایر تا ۶۰ درصد را به ۳۳.۲ کیلوگرم رسانده است.

بعد از آن بود که اخباری در رسانه‌ها مطرح شد که قرار است گروسی شنبه به تهران بیاید. در همین خصوص نیز یک منبع مطلع با اعلام سفر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران گفت: براساس توافق به عمل آمده رافائل گرسی مدیرکل آژانس و هیأت همراه روز شنبه ۱۴ اسفند ماه به تهران سفر خواهد کرد و گروسی در این سفر ضمن ملاقات با مقامات ذیربط از جمله محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی درباره تداوم همکاری‌های فنی بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به گفت‌وگو خواهد پرداخت.

در ساعات پایانی جمعه ۱۳ اسفند ماه گروسی با استقبال بهروز کمالوندی معاون سازمان انرژی اتمی وارد تهران شد و پیش از ظهر شنبه ۱۴ اسفند ماه در محل سازمان انرژی اتمی حضور یافت و با محمد اسلامی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی دیدار و در حدود ۲ ساعت به گفت‌وگو پرداخت. وی پس از آن به همراه اسلامی در جمع خبرنگاران حضور یافت و ضمن تشریح گفت‌وگوها به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.

اسلامی در این کنفرانس خبری با تأکید بر اینکه موارد ادعایی باید برای همیشه بسته شود، اعلام کرد: توافق کردیم مدارکی که باید بین ایران و آژانس مبادله شود، حداکثر تا خرداد انجام شود. (بیشتر بخوانید)

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (+) هم در این نشست گفت که گفت‌وگوهای مثمرثمری را با محمد اسلامی داشته و تصریح کرد: دستورکار آژانس تحت تاثیر هیچ طرف ثالثی قرار نمی‌گیرد. وی همچنین بیان کرد: چند موضوع خاص مانده که باید در مقابل شورای حکام شفاف سازی می‌کردیم و مدت‌ها این مسائل حل نشده بود و دو طرف تلاش کردند در رابطه با این مسائل شفاف سازی کنند‌ که تا پیش از این در این خصوص موفقیتی نداشتیم. به همین خاطر تلاش کردیم رویکرد عملگرایانه‌ای را داشته باشیم.

گروسی پس از آن هم به وزارت امور خارجه رفت و برای دومین بار با حسین امیرعبداللهیان دیدار و گفت‌وگو کرد. مدیرکل آژانس در سفر آذر ماه به تهران برای نخستین بار با امیرعبداللهیان دیدار کرده بود.

وزیر امور خارجه در دیدار روز شنبه ۱۴ اسفند ماه گروسی با وی با اشاره به نقش رژیم صهیونیستی در ایجاد اختلاف انگیزی و بحران سازی، توجه مدیرکل را نسبت به سوءاستفاده این رژیم از سازوکارهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی جلب کرد. وزیر امور خارجه در این ملاقات ضمن اشاره به ضرورت رویکرد مستقل، حرفه‌ای و بیطرفانه آژانس، بر اهمیت تقویت روابط و همکاری‌های آژانس با جمهوری اسلامی ایران در زمینه‌های فراتر از مباحث نظارتی و بازرسی و از جمله حمایت از صنعت هسته‌ای صلح آمیز ایران تأکید کرد.

رافائل گروسی نیز ضمن تأکید بر رویکرد فنی و حرفه‌ای بر تقویت روابط و همکاری‌ها و یافتن راه‌حل‌های خلاقانه تأکید کرد و آمادگی آژانس برای حمایت از پروژه‌های مشترک در زمینه استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای را مورد اشاره قرار داد و دیدار خود از ایران را نشانه‌ای از اراده برای گفت‌وگو و درک متقابل، حل مسائل و ارتقای همکاری‌ها با جمهوری اسلامی ایران عنوان کرد.

طرفین در این ملاقات روند همکاری آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و سازمان انرژی اتمی را مثبت و موفق خواندند.

آخرین ملاقات گروسی در تهران با محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور انجام شد.

مخبر در این دیدار بر ضرورت گسترش همکاری‌های جمهوری اسلامی ایران با آژانس در راستای توسعه صلح آمیز برنامه هسته‌ای تأکید کرد و گفت: ایران از گسترش همکاری‌های آتی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در راستای استفاده صلح آمیز از دانش هسته‌ای استقبال می‌کند.

رافائل گروسی نیز در این دیدار با ابراز خرسندی از سفر به تهران و نهایی شدن توافقات و انجام مذاکرات سازنده بین ایران و این نهاد خاطرنشان کرد: امیدواریم در سفرهای آینده به تهران ایده‌های همکاری برای توسعه صلح آمیز برنامه هسته‌ای و ترویج این دانش در ایران عملیاتی و اجرایی شود.

در ساعات پایانی شنبه شب هم بیانیه مشترک ایران و آژانس منتشر شد. براساس توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، سازمان انرژی اتمی حداکثر تا ۲۹ اسفند توضیحات کتبی مرتبط با سؤالات مطرح شده توسط آژانس درباره موضوعات مربوط به سه مکان که ایران به آنها نپرداخته را به همراه اسناد پشتیبان مربوط، به این نهاد ارائه خواهد کرد.

در این بیانیه آمده است: ظرف دو هفته پس از دریافت توضیحات کتبی سازمان و اسناد پشتیبان مرتبط با آن، آژانس این اطلاعات را مرور کرده و هر سؤالی در مورد این اطلاعات دریافت شده را به سازمان ارائه می‌کند. ظرف یک هفته پس از ارائه اطلاعات به سازمان توسط آژانس در خصوص هر سؤال دیگر در مورد این اطلاعات، آژانس و سازمان برای بررسی سؤالات در تهران تشکیل جلسه خواهند داد. برای هر مکان جلسات جداگانه‌ای برگزار خواهد شد. مدیرکل در نظر دارد با انجام فعالیت‌های مندرج در بندهای ۱ تا ۳ بالا و به دنبال ارزیابی مربوطه توسط آژانس، نتیجه‌گیری خود را پیش از برگزاری شورای حکام در خرداد ۱۴۰۱( ژوئن ۲۰۲۲ )گزارش کند. (بیشتر بخوانید)

گروسی در بازگشت به وین نیز در جمع خبرنگاران گفت که مذاکرات خوبی در ایران داشته و نظارت بر سایت‌های هسته‌ای ایران ادامه خواهد یافت. وی در پاسخ به سؤالی درباره انتقال کارگاه ساخت قطعات سانتریفیوژ از کرج به اصفهان گفت: «مکان جدید جایی است که ما به خوبی آن را می‌شناسیم و ما با موفقیت قادر به نصب دوربین‌های خود در آنجا بودیم. ما در حال ضبط تصاویر بوده و انتظار داریم که این اطلاعات را زمانی که برجام احیا شود، به دست آوریم».

این سفر در حالی انجام شد که قرار است از فردا (دوشنبه ۱۶ اسفند ماه تا جمعه ۲۰ اسفند ماه) هفتم تا ۱۱ مارس نشست شورای حکام در مقر این سازمان در وین برگزار شود.

به گزارش فارس، این سومین سفر گروسی به تهران در دولت سیزدهم بود. ۲۱ شهریور ماه سالجاری «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در اولین سفرش در دولت سیزدهم با محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی در محل این سازمان در تهران ملاقات کرد. گروسی در اوایل آذر ماه نیز در سفر به تهران ضمن دیدار با محمد اسلامی برای نخستین بار با حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه دولت سیزدهم دیدار و به رایزنی پرداخت.

گروسی پس از تصدی این سمت و در دولت دوازدهم هم دو بار به تهران سفر کرد. در دولت دوازدهم در اولین سفرش در شهریور ۱۳۹۹ با علی‌اکبر صالحی رئیس سابق سازمان انرژی اتمی و محمدجواد ظریف وزیر سابق امور خارجه و حسن روحانی دیدار کرد و در سفر دومش که اسفند ماه ۱۳۹۹ انجام شد فقط با صالحی و ظریف ملاقات کرد.