رئیسی؛ آخر دی در کرملین/گمانه زنی ها درباره تعاملات ایران و روسیه

رئیس جمهور ظرف چند روز آینده به مسکو سفر می کند. این را پیشتر علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت رسما اعلام کرد و گفت: این سفر به دعوت رسمی ولادیمیر پوتین در اوایل سال میلادی 2022 صورت می گیرد. روز گذشته نیز دیمیتری پسکوف سخنگوی کرملین با تایید این سفر افزود: اقدامات لازم برای سفر رئیس جمهور ایران به روسیه جریان دارد و تاریخ و جزئیات دقیق آن متعاقبا اعلام خواهد شد. او روز هفتم دی ماه نیز گفته بود که ایران و روسیه در حال آماده سازی مقدمات لازم برای تماس ها و رایزنی های دو کشور در عالی ترین سطح هستند. این که سومین سفر خارجی حجت الاسلام رئیسی به روسیه انجام می شود، چندان تعجب ندارد. دولت سیزدهم از ابتدا نیز سیاست اصولی خود را توجه بیشتر به همسایگان و کشورهای دوست اعلام کرده بود و در این میان نگاه به شرق به عنوان یک راهبرد مهم مورد توجه قرار داشت. سفر به تاجیکستان و عضویت در شانگهای و سفر به ترکمنستان و حضور در اجلاس اکو نیز در همین راستا بود. حالا خبر رسیده که به زودی باید شاهد حضور رئیسی در کرملین نیز باشیم. این سفر دومین سفر مقامات ارشد کشورمان به روسیه در یک سال گذشته است. پیش از این محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی نیز راهی مسکو شده بود.اما در میان گمانه زنی های رسانه ای، شنیده های خراسان حاکی است قرار شده در این سفر تفاهمات و توافقات مهمی بین تهران و مسکو در حوزه های انرژی، اقتصاد و مالی شکل بگیرد که می تواند در ارتقای روابط دو کشور موثر باشد. همچنین روس ها به دلیل مسائل کرونایی و تعطیلات ابتدای سال جدید میزبان هیئت بزرگی از هیچ کشوری از جمله ایران نیستند و هیئت ایرانی نیز به صورت محدود اما کیفی همراه رئیس جمهور کشورمان اعزام خواهد شد. از دیگر موضوعات مهم در این سفر دیدار روسای جمهور است که به نظر می رسد با توجه به رویه معمول پوتین، طولانی مدت باشد و طیف وسیعی از موضوعات را شامل شود. از سوی دیگر مذاکرات ایران و 1+4 در وین همزمان با این سفر با حضور ایران و روسیه ادامه دارد و می توان امیدوار بود سفر رئیسی و رایزنی هایش با پوتین در آن مذاکرات هم موثر باشد.یکی از گمانه زنی ها درباره تعاملات ایران و روسیه در هفته های اخیر که مورد توجه رسانه های بین المللی بوده موضوع خریدهای نظامی ایران از جمله سامانه های پدافندی و هواپیماهای جنگی سوخو 35 است و این احتمال وجود دارد که قراردادهای نظامی نیز در این سفر نهایی شوند. اگرچه برخی این گمانه را نیز مطرح کرده بودند که سندهمکاری های جامع 20 ساله ایران و روسیه نیز در سفر آینده رئیسی به مسکو  نهایی خواهد شد اما شنیده های خراسان حاکی است امضای سند 20 ساله به این سفر نخواهد رسید و هنوز مراحلی را برای تکمیل شدن در داخل کشور نیاز دارد.در مجموع به نظر می رسد سفر رئیسی به مسکو در ماه های ابتدایی شروع به کار دولت و با توجه به روابط خوب ایران و روسیه می تواند افق جدیدی را پیش روی تهران و مسکو باز کند و با توجه به اهداف دولت سیزدهم در توجه بیشتر به شرق و اقتصادی کردن روابطش با کشورها به خصوص روسیه که بیشتر در حوزه های نظامی و امنیتی بوده، منشأ تحول و سودمندی برای دو کشور باشد. ایران و روسیه هم اکنون حدود سه میلیارد دلار تبادل تجاری دارند و از این میان 700 میلیون دلار آن سهم ایران است که با توجه به واردات 250 میلیارد دلاری روسیه در سال، این رقم ناچیز و نزدیک به صفر به حساب می آید. سفر پیش رو حتما در این حوزه می تواند راه‌گشا باشد و با توجه به ملاقات های پیش بینی شده در سفر، مسیر روابط اقتصادی را نیز هموارتر سازد./ خراسان