عیدانه دستگاه قضا برای 100 محکوم امنیتی

یکی از ویژگی‌های عفوهای اخیر ‌این است که برخی زندانیان مثل محکومان امنیتی که در دوره‌های قبل شامل عفو قرار نمی‌گرفتند در دوره تحول برای اولین بار از این امتیاز بهره‌مند شده و اسامی آنها نیز در لیست زندانیان عفوشده قرار گرفته است. عفو محکومان امنیتی در ادامه اقداماتی همچون تفکیک جرائم سیاسی و امنیتی از هم و ابلاغ سند امنیت قضائی و اجرای برنامه تحول قضائی از جمله مصادیق مهم تحول‌خواهی در قوه قضائیه محسوب می‌شوند. با توجه به پایگاه اجتماعی بازداشت‌شدگان آبان ۹۸ که البته بخش عمده‌ای از آنها در همان روز‌های اول توسط دستگاه قضائی آزاد شدند اقدام به آزادی بخش قابل توجه دیگری از آنها که قاعدتا دچار جرائم و رفتار‌های احساسی و هیجانی مخرب‌تری شده بودند، اقدامی بسیار معنادار و نمادین در جهت حرکت دستگاه قضائی در حمایت از برخورد با دانه‌درشت‌ها و یقه‌سفید‌های پرمدعا محسوب می‌شود که نباید از دید رسانه‌ها و فعالان اجتماعی پنهان بماند. همچنین بر اساس اخبار، اسامی تعدادی از دانشجویان زندانی، فعالان رسانه‌ای و محکومان امنیتی کرد که بنا به جرائم مختلف در طی سال‌های گذشته محکوم شده بودند نیز در لیست عفو اخیر قرار دارد که حاوی پیام مدارای دستگاه قضائی با فعالان دانشجویی، رسانه‌ای و قومیتی است. همچنین تعدادی از زندانیان پرونده محیط‌زیستی نیز بالاخره به مرخصی آمدند و توانستند تعطیلات عید را کنار خانواده خود باشند. در این بین یکی از خبرسازترین عفو‌ها مربوط به محکومان هواپیماربایی سال 79 بود. این افراد به پیشنهاد ابراهیم حاتمی‌کیا، کارگردان سینما و موافقت رئیس قوه قضائیه به مناسبت نیمه شعبان «عفو شده‌اند». خالد حردانی، رسول حردانی، فرهنگ‌ پورمنصوری و شهرام پورمنصوری، عاملان اصلی این هواپیماربایی بودند که ابتدا به اعدام محکوم شدند اما حکم آنها در نهایت به حبس ابد تغییر کرد. ابراهیم حاتمی‌کیا از آن رو پیشنهاد آزادی این افراد را به قوه قضائیه داده است که او بر اساس این اتفاق، فیلم سینمایی «ارتفاع پست» را ساخت. او ۳۱ فروردین ۹۹ طی نامه‌ای به ابراهیم رئیسی، پیشنهاد عفو این چهار محکوم را مطرح کرده بود. خالد حردانی، متهم ردیف اول این هواپیماربایی به اتهام اقدام علیه امنیت ملی و اخلال در امنیت پرواز، در سال ۱۳۷۹ به اعدام محکوم شد. با این حال اجرای حکم اعدام او از سوی محمود هاشمی‌شاهرودی، رئیس وقت قوه قضائیه، متوقف شد و پس از این ماجرا، همه متهمان این هواپیماربایی از قوه قضائیه درخواست بخشش کردند. کمیسیون عفو و بخشودگی قوه قضائیه پس از مدتی، حکم اعدام خالد حردانی را به ۲۰ سال زندان و حکم دو متهم دیگر را که برادران شهرام و فرهنگ پورمنصوری بودند، از حبس ابد به ۱۵ سال زندان کاهش داد. تحمل ۲۰ سال حبس با ملاحظه حبس قبلی آنان از سال ۷۹ به پایان رسیده است اما ملاک قضائی از زمان صدور حکم یعنی سال ۸۶ بوده است به عبارت بهتر شش سال از حکم مجرم اصلی باقی مانده بود اما آیت‌الله رئیسی رئیس قوه قضائیه نسبت به بخشش باقی‌مانده حکم این محکومان امنیتی نیز اقدام کرد.

خانواده حردانی ۲۳ آذر ۷۹ سعی کردند هواپیمای اهواز - بندرعباس را در میانه مسیر به مقصد آمریکا بربایند اما پس از درگیری با کادر پرواز موفق به هواپیماربایی نشده و بازداشت شدند. ۲۳ نفر از مسافران این پرواز عضو یک خانواده بودند و آنها پس از بازداشت، علت واقعی اقدام خود را «فقر و فشار اقتصادی» اعلام کردند.

نماینده مدعی‌العموم در جلسات دادگاه، اقدام هواپیماربایان در این ماجرا را «غیرسیاسی» عنوان کرد و گفت که مأموران وزارت اطلاعات نیز اقدام آنها به ‌دلیل «مشکلات اقتصادی» را تأیید کرده‌اند. شهرام پورمنصوری، از متهمان این آدم‌ربایی، در جلسه دادگاه گفته بود که از هواپیماربایی «خبر نداشتم» و «یک ساعت قبل از سوارشدن به هواپیما به خاطر رودربایستی با خالد {حردانی} که داماد ما است، این اسلحه را گرفته و با جاسازی در داخل کفشم، آن را به داخل هواپیما بردم».