حاکمیت مسئول اصلاح معیشت و بهشتی کردن مردم/ خیال می‌کنید زنی که عفت می‌فروشد، تقصیر دارد؟

سروبس سیاسی فردا: در سال‌های اخیر بویژه در سه سال گذشته، مهمترین دغدغه و مطالبه رهبر معظم انقلاب که بارها در سخنرانی‌ها به آن تأکید داشته‌اند موضوع «معیشت مردم» و حل مشکلات اقتصادی جامعه بوده است.

اهمیت موضوع اقتصاد و معیشت مردم در دیدگاه مقام معظم رهبری آنچنان برجسته و مهم است که صراحتاً در شرایط فعلی، اقتصاد را «مسئله‌ی اول کشور» و از آن به عنوان یکی از «آرمان‌های انقلاب اسلامی» یاد فرموده‌ و در اغلب پیام‌های نوروزی که جهت‌گیری و اولویت کشور را مشخص می‌کند به این موضوع اشاره داشته‌اند.

سال 90 «جهاد اقتصادی»، سال 93 «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی»، سال 95 «اقتصاد مقاومتی اقدام و عمل»، سال 96 «اقتصاد مقاومتی تولید-اشتغال» تنها سال‌هایی است که ایشان صراحتاً از «اقتصاد» در نام سال‌ها استفاده کرده‌اند؛ فارغ از اینکه در سال‌های دیگر نیز به موضوعات مرتبط با اقتصاد و بهبود معیشت مردم اشاره داشته‌اند: سال 80 موضوع اشتغالزایی، سال 89 موضوع کار، سال 91 موضوع تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی.

آنچه مشخص است آنکه در نزدیک به دو دهه نام‌گذاری رسمی سال‌ها از سوی مقام معظم رهبری، موضوع اقتصاد از اهمیت برجسته‌ای برخوردار بوده است که این خود بیانگر نگاه عمیق «دین» و «انقلاب اسلامی» به معیشت مردم دارد.

یکی از دلایلی که در آموزه‌های دینی و آرمان‌های انقلاب اسلامی از حل مشکلات معیشتی مردم یاد می‌شود، نقش و تأثیرگذاری این موضوع بر سعادت دنیوی و اخروی جامعه و فرد است؛ فارغ از مشکلات مستقیمی که وضع نابسامان اقتصادی از جمله گرانی، بیکاری، رکود و ... در جامعه ایجاد می‌کند متأسفانه ریشه بسیاری از آسیب‌های اجتماعی از جمله طلاق، زنان بزه‌کار، فرار دختران از خانه، اعتیاد، دزدی و ... فقر و وضعیت ضعیف معیشتی است؛ موضوعی که رهبر معظم انقلاب در پیام نوروزی سال 96 به آن اشاره کردند که آسیب‌های اجتماعی عمدتاً منشأ اقتصادی دارند.

بر اساس آموزه‌های دینی، «فقر انسان را در آستانه کفر قرار می‌دهد» و آنگونه که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) صراحتاً می‌فرمایند: «اگر نان نبود -و شکم‌ها گرسنه بود- از نماز و روزه و انجام سایر فرائض و واجبات خبری نیست». مقام معظم رهبری نیز می‌فرمایند: «از جمله‌ى چیزهایى که مردم را به بهشت نزدیک می‌کند، بهبود معیشت مردم است» لذا دین اسلام به موضوع اقتصاد و بهبود معیشت مردم به عنوان عامل حفظ دین و مصونیت‌بخش جامعه در مقابل آسیب‌های اجتماعی تأکید فراوان دارد اگرچه منظور دین و اهل بیت از ارتباط فقر و بی‌دینی لزوماً به این معنا نیست که فقر و نداری مجوز بی‌دینی است اما منشاء بسیاری از بی‌دینی‌ها، مشکلات اقتصادی و معیشتی است.

از سوی دیگر یکی از آرمان‌های انقلاب اسلامی نیز از همان ابتدای شکل‌گیری نهضت موضوع بهبود اقتصاد و معیشت اقشار مستعضف و محروم جامعه بوده است؛ اگرچه آنگونه که امام نیز فرمود انقلابِ ما انقلاب نان نبود بلکه براساس ایمان بود اما معنای آن این نیست که انقلاب به اقتصاد و رفاه مردم بی‌توجه باشد، بلکه امام خود به مسائل اقتصادی و رفع مشکلات معیشتی طبقات محروم و مستضعف توجه داشت تا جاییکه یکی از گلایه‌های امام از رژیم پهلوی وضع نابسامان اقتصادی حاکم در آن دوران بود و اغلب آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی را نیز ناشی از آن می‌دانستند:

امام خمینی در فروردین‌ماه 1343 در جمع دانشجویان دانشگاه تهران، طلّاب و اهالی قم با مخاطب قرار دادن رژیم پهلوی و ضمن گلایه از وضعیت اقتصاد مملکت فرمودند: «اگر راست می‌گویند برای بیکاران کار پیدا کنند. این جوان بعد از بیست سال تحصیل، کار می‌خواهد. فردا، که فارغ التّحصیل می‌شود، سرگردان است. اگر معاشش فراهم نشود نمی‌تواند دین خود را حفظ کند. شما خیال می‌کنید آن دزدی که شب‌ها از دیوار، با آن همه مخاطرات، بالا می‌رود و یا زنی که عفت خود را می‌فروشد، تقصیر دارد؟ وضع معیشتْ بد است که این همه جنایات و مفاسد، که شب و روز در روزنامه‌ها می‌خوانید، به وجود می‌آورد.»

پرواضح است که ارتباط بین رفع گرانی و رکود، بهبود شاخصه‌های اقتصادی و توجه به معیشت مردم است اما با نگاه اقتصادی به رفع آسیب‌های اجتماعی، اهمیت موضوع اقتصاد دوچندان می‌شود و تلخی‌ها و سختی‌های جامعه را به افزایش شادی‌ها و حرکت‌های مؤمنانه مبدل می‌سازد.