حمله به داعش؛ چرخش یا نمایش

روزنامه جام جم در گزارشی نوشت:‌ ترکیه بعد از یک دوره مماشات با داعش در یک هفته اخیر رویکرد جدی در مبارزه با داعش و پ.ک.ک در پیش گرفته و ضمن اجازه به آمریکا و ائتلاف بین المللی برای استفاده از پایگاه های این کشور در عملیات علیه داعش، خود نیز به طور مستقیم وارد ستیز با داعش در داخل و خارج از مرزهای خود شده است. در حقیقت حزب عدالت و توسعه در حال سوق دادن ترکیه به سوی یک چاه عمیق بوده و به گفته برخی تحلیلگران «این غرب است که می خواهد ترکیه را وارد جهنم کند.» بمباران مواضع کردها ارتش ترکیه همزمان با حملات خود به مواضع داعش در سوریه بمباران پایگاه های حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) را آغاز کرد و روز گذشته در چند نوبت مواضع این گروه را در عراق و کوهستان های ترکیه بمباران کرد. اهداف حملات دو شب گذشته ارتش ترکیه مناطق زاب متینان، کوهستان های قندیل، منطقه خنیره و کوهستان های زاگرس در مرز ترکیه و داخل خاک عراق بوده است. تحرکات اخیر دولت ترکیه در سطح نظامی با یک عملیات گسترده امنیتی در سراسر این کشور همراه بوده که هدف از آن کنترل گروه های تندرو و تشکل های مسلح و غیرمسلح کردها در سراسر ترکیه است. طبق گزارش های رسیده در ساعات اولیه آغاز این عملیات بیش از 250 نفر از کسانی که آنکارا آنها را تهدیدی برای خود می خواند، دستگیر شدند. همزمان با بمباران مواضع پ.ک.ک از سوی ترکیه، حزب کارگران کردستان اعلام کرد: قرارداد آتش بس با آنکارا دیگر معتبر نیست و اعضای پ.ک.ک در کوهستان های قندیل عراق و در دیگر مناطق هم مرز با ترکیه به حالت آماده باش درآمده اند. این بیانیه پس از آن صادر شد که پلیس مبارزه با تروریسم ترکیه روز جمعه به بیش از صد مکان در شهر استانبول ترکیه که مشکوک به جای دادن اعضای گروه تروریستی داعش و پ. ک. ک بودند، حمله کرد. همزمان با عملیات نیروهای امنیتی در شهرهای مختلف ترکیه، پ.ک.ک در شهر شیرناک واقع در جنوب شرق ترکیه 15 نفر از کارگران شاغل در یک نیروگاه حرارتی به نام سیلوپی را ربود. منطقه آزاد سوریه هفته نامه ترکیش ویکلی در گزارشی نوشت: ترکیه و آمریکا قصد دارند یک منطقه آزاد را در داخل سوریه ایجاد کنند که در آن هیچ یک از اعضای داعش حضور نداشته باشند. این منطقه 98 کیلومتر پهنا و 40 کیلومتر عرض دارد و در خط میانی جرابلس و ماره قرار دارد. به نوشته این هفته نامه ترکیه، آنکارا و واشنگتن با ایجاد این منطقه در پی آن هستند که به جهانیان نشان دهند در مبارزه با داعش جدی بوده و پناهندگان سوری می توانند در این مکان سکنی گزینند البته این طرح مشکلاتی را برای آنکارا به همراه دارد و آن مهاجرت سیل عظیمی از پناهندگان به سوی ترکیه است. برخی بر این باورند که ایجاد یک منطقه آزاد بهانه ای بیش نیست و آمریکا و ترکیه طبق نقشه راهی که چند روز پیش افشا شد، قصد دارند یک منطقه پرواز ممنوع را در سوریه ایجاد کنند. جزئیات توافق با واشنگتن در همین رابطه عبدالباری عطوان، تحلیلگر مشهور و سردبیر روزنامه رأی الیوم نیز در رابطه با جزئیات توافق واشنگتن ـ آنکارا می گوید، ترکیه به هواپیماهای جنگی آمریکایی اجازه استفاده از پایگاه هوایی اینجرلیک را می دهد و در مقابل آمریکا با برقراری منطقه پرواز ممنوع به طول 90کیلومتر بین شهرهای ماره و جرابلس سوریه و به عمق 50 کیلومتر که در نزدیکی مرزهای ترکیه قرار دارد، موافقت می کند و این یعنی این که در 4500 کیلومتر از خاک سوریه یعنی تقریبا به اندازه نیمی از مساحت لبنان منطقه پرواز ممنوع اعمال می شود. این توافق در شرایطی اعلام می شود که به گفته این تحلیلگر ترکیه در لبه پرتگاه فتنه های قومی و نژادی قرار گرفته و به تدریج زمام امور از دست حزب عدالت و توسعه خارج شده است زیرا این حزب در آخرین انتخابات برای نخستین بار از 13سال پیش تاکنون نتوانست در انتخابات مجلس این کشور اکثریت کرسی ها را از آن خود کند. به گفته سردبیر رأی الیوم، دولت اردوغان طی چهار سال گذشته با داعش آتش بس داشت یا بهتر بگوییم موضع بی طرفی اتخاذ کرد و به صورت غیرمستقیم از آن حمایت می کرد؛ ورود سلاح و جنگجویان را برای این گروهک از طریق خاک خود تسهیل کرد و صادرات نفتی داعش را خریداری کرد و دست به هیچ جنگی علیه آن نزد. پیوستن ترکیه به ائتلاف ضد داعش و البته نه دشمنی با دیگر گروه های تندرو در سوریه مانند جبهه النصره و احرار الشام در سوریه، تحولی راهبردی و بسیار مهم در این جنگ به شمار می آید زیرا ترکیه با سوریه حدود 900 کیلومتر مرز زمینی دارد؛ این مرزها در نزدیکی شهر الرقه سوریه مرکز حکومت داعش در سوریه و شهر موصل عراق پایتخت عملیاتی داعش است. از سوی دیگر ارتش ترکیه تجربیات زیادی در جنگ های نامنظم دارد و بیش از 30 سال است که با حزب کارگران کردستان می جنگد و شاید به همین دلیل باشد که آمریکا خواستار پیوستن ترکیه به این ائتلاف شده است. واکنش ها و تحلیل ها رویدادهای ترکیه واکنش های متفاوتی را به همراه داشت. احمد داووداوغلو، نخست وزیر ترکیه در این باره گفته است هرگز اجازه نمی دهیم کسی شهروندان ما را تهدید کرده یا به مناطق مرزی ترکیه تجاوز کند و کسانی که ثبات ترکیه را تهدید کرده و دست به حملاتی علیه ما بزنند، مجازات خواهند شد و این خط قرمز ماست. وی ضمن درخواست از روسای احزاب مختلف برای امضای توافق نامه مشترک علیه تروریسم گفت: احزاب ترکیه باید برای مقابله با تروریسم و تشکیل دولت ائتلافی متحد شوند. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه نیز گفته است باید اقدامات مختلفی را برای نظارت بر آنچه در شمال سوریه می گذرد در پیش بگیریم و امروز اولین گام بر این اساس برداشته شده است. اظهارات اردوغان در حالی است که داعش در بیانیه ای تهدید کرده در صورت عدم بازگشایی گذرگاه های باب الهوی و باب السلامه، رئیس جمهور ترکیه را ترورکرده و حملاتی شدید را در داخل خاک این کشور انجام می دهد. جنز استولتنبرگ، دبیرکل ناتو نیز در تماس تلفنی با نخست وزیر ترکیه تاکید کرد، پیمان آتلانتیک شمالی در مبارزه ترکیه با تروریسم همواره در کنار این کشور خواهد بود. بیشتر گروه های تروریستی حاضر در حلب و حومه آن از جمله «ارتش آزاد» نیز از اقدام ترکیه استقبال کرده و به نظر می رسد در تلاش برای استفاده از درگیری ترکیه با داعش و بازسازی پیکره گروه های خود باشند.