پروتکل الحاقی دردسر ساز می شود

جام جم آنلاین: «پروتکل الحاقی دردسر ساز می شود»عنوان سرمقاله روزنامه سیاست روز به قلم محمد صفری است که در آن می خوانید؛هر چند پروتکل الحاقی داوطلبانه جلوه می دهد و کشورها با اختیار خود می توانند آن را اجرا کنند، اما در باطن چنین چیزی وجود ندارد، آژانس و کشورهای غربی و آمریکا برای مجاب کردن کشور هدف به امضای آن، اقداماتی را انجام می دهند تا آن کشور مجبور به پذیرش پروتکل الحاقی شود. در پروتکل الحاقی که به ظاهر داوطلبانه است، مجلس یا پارلمان کشور مورد نظر باید آن را تصویب کند تا وجهه قانونی پیدا کند و سپس به اجرا گذاشته شود. ماهیت پروتکل الحاقی براین اساس که آژانس در بازرسی های خود حق دارد به هر مکانی که برای بازرسی خود تشخیص می دهد و ضروری می داند، سرکشی کند. گرچه در این پروتکل به طور مستقیم نامی از مراکز نظامی برده نشده است، اما از واژه «هرمکانی» این اختیار را به آژانس و بازرسان آن خواهد داد تا براساس تشخیص و ضرورت خود، درخواست بازدید از مراکز نظامی کشور مورد نظر را هم مطرح کند. بر همین اساس است که مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، مقامات غربی از جمله آمریکایی ها مانند اوباما، کری و مونیز تفسیرها و برداشت های خود را از این پروتکل در قبال ایران بیان کرده اند. آنها در چند روز گذشته منتهی به زمان پایان گفت وگوهای هسته ای است، بارها تأکید کرده اند که ایران متعهد خواهد شد تا بازرسی های بسیار گسترده ای را بپذیرد وحتی بازدید از مراکز نظامی را هم باید بپذیرد یا حتی پذیرفته است. با توجه به این که پروتکل الحاقی هنوز در مجلس شورای اسلامی طرح نشده است و در این زمینه هیچگونه الزام حقوق بین المللی برای ایران وجود ندارد، اما از هم اکنون آمریکایی ها فضاسازی و زمینه سازی های خود را در سطح رسانه ها و افکار عمومی آغاز کرده اند و به شدت هم آن را پیگیری می کنند. اما در مقابل از سوی تیم هسته ای اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی مطرح می شود، طرح این موضوع در مذاکرات هسته ای باعث شد تا آمریکا و غربی ها استفاده خود را از آن ببرند و هر چه بیشتر بر روی آن مانورهای رسانه ای و تبلیغاتی خود را داشته باشند. همانگونه که گفته شد، اجرای پروتکل الحاقی براساس قوانین آژانس نیازمند مصوبه مجلس قانونگذاری هر کشوری است، علاوه بر آن چنین بازرسی هایی از مراکز نظامی جمهوری اسلامی ایران به خاطر ساختار فرماندهی نیروهای مسلح که برعهده رهبر معظم انقلاب اسلامی است، نیازمند مجوز ایشان است، که البته در دیدار چندی پیش ایشان با مداحان کشور، صراحتاً و موکداً چنین درخواست هایی را رد کردند و حتی دستور العمل تقویت بنیه دفاعی و نظامی کشور را صادر کردند. ساده انگارانه است که تصور کنیم «پروتکل الحاقی دسترسی بدون دلیل را فراهم نمی کند» چون تراشیدن دلیل برای بازرسان آژانس که مهره های آمریکایی هستند، بسیار ساده و پیش پا افتاده است و آنها به راحتی برای بازدید خود دلیل هم می آورند، چه این دلیل منطقی باشد و مستند و چه غیرمنطقی و غیرمستند، مهم طرح درخواست است. برفرض اگر ایران پروتکل الحاقی را بپذیرد و آژانس هم درخواست بازدید از یکی از مراکز دفاعی و نظامی ایران را مطرح کند و دلیل آنها برای مسئولین کشورمان قانع کننده نباشد، چه اتفاقی خواهد افتاد و چه واکنشی از سوی ۱+۵ که توافق را با ایران امضا کرده، صورت خواهد گرفت؟! قطعاً و یقیناً جمهوری اسلامی ایران متهم به کارشکنی در روند اجرای توافق هسته ای خواهد شد و آنگاه بار حقوقی آن برای ایران به مراتب بیشتر از زمانی خواهد بود که پروتکل الحاقی را امضا نکرده بود. علاوه بر آن جمهوری اسلامی ایران متهم به زیر پا گذاشتن تعهدات خود در توافق هسته ای می شود. پس به نظر می رسد، نپذیرفتن پروتکل الحاقی، از پذیرفتن آن، برای ایران بیشتر منفعت دارد. این حق قانونی ایران است که پروتکل را نپذیرد. هنوز در قبال تعهداتی که ایران براساس توافق احتمالی خواهد پذیرفت، تعهداتی که غرب و آمریکا باید در قبال تعهدات جمهوری اسلامی، متعهد شود، بحث و گفت وگو و جدل های سیاسی ادامه دارد و هنوز هم به نتیجه نرسیده است. تعهدات ایران برای آمریکایی ها مشخص و روشن گشته و آنها براساس خواسته های خود، آن را تنظیم کرده اند، اما تعهدات آنها نسبت به ما حل نشده باقی مانده است. توقع امضای پروتکل الحاقی، زیاده طلبی زورگویانه ای است که به همین خاطر نباید آن را پذیرفت.