تهدیدات ایران تا چه میزان جدی است؟

فارس: پس از اعمال تحریم­های جدید علیه ایران، تنش­ها میان این کشور و آمریکا در تنگه راهبردی هرمز به اوج خود رسیده است. ایران نیز موشک­هایی را مورد آزمایش قرار داده و تهدید به بستن تنگه هرمز کرده است. مایکل المن(Michael Elleman) از کارشناسان حوزه مسایل موشکی ایران در این ارتباط می­گوید که تحرکات اخیر این کشور با هدف ارسال این پیام به ایالات متحده و همسایگان خود در منطقه است که ایران از توانمندی بازدارندگی برخوردار است. المن در ادامه می­افزاید که هر چند هیچ شواهدی مبنی بر گسترش برنامه تسلیحات اتمی ایران وجود ندارد، اما بدون شک تهران پیشرفت فوق­العاده­ای در توسعه توانمندی­های خود در حوزه موشک­های بالستیک داشته است که می­تواند تمام شهرهای کشورهای حاشیه خلیج فارس و رژیم صهیونیستی را مورد تهدید قرار دهد. همزمان با برگزاری مانور دریایی در تنگه هرمز، مقامات ایرانی به واشنگتن اعلام کرده­اند که دیگر کشتی جنگی به منطقه نفرستد. در حال حاضر چه اتفاقی در حال شکل­گیری است؟ آیا ما شاهد تنش واقعی هستیم، یا اینکه صرفا ما شاهد همان مجادلات همیشگی هستیم؟ ما در گذشته نیز شاهد چنین تهدیداتی از سوی ایران بوده­ایم. آن ها هر سال دو یا سه بار اقدام به برگزاری مانور نظامی می­کنند. در نوامبر سال گذشته نیز آن ها یک مانور دفاعی هوایی برگزار و اعلام کردند که می­توانند از تمامیت ارضی ایران در مقابل هر نوع حمله­ای دفاع کنند. در ماه ژوئن نیز با برگزاری یک مانور عظیم، توانمندی­های موشک­های بالستیک خود را به نمایش گذاشتند. ایران در تلاش است این پیام را به گوش کشورهای غربی برساند که از توانمندی بازدارندگی برخوردار است و می­تواند به کشورهایی که به فکر حمله به ایران هستند، آسیب های غیر قابل باوری وارد نماید. آیا اقدامات اخیر ایران به زمزمه­های موجود در غرب برای متوقف ساختن صادرات نفت این کشور مرتبط نیست؟ در واقع، استدلال مقامات ایرانی این است که اگر چنانچه غرب اجازه فروش نفت ایران را ندهد خب ما هم اجازه نخواهیم داد هیچ نفتی از تنگه هرمز عبور کند. به نظر می­رسد ایران نتواند به طور کامل تنگه هرمز را ببندد، اما می­تواند هزینه انتقال محموله­های نفتی از هرمز را افزایش دهد و در نتیجه هزینه­های بیمه نیز به طور وحشتناکی افزایش پیدا خواهد کرد. ایران می­تواند عبور برخی محموله­های نفتی را با دشواری مواجه کند و بدون شک این اقدام موجب تشدید تنش­ها خواهد شد. کمی در خصوص توانمندی­های نظامی ایران در حوزه موشکی و اتمی صحبت کنید. پس از انتشار گزارش آژانس بین­المللی انرژی اتمی صحبت­های فراوانی در خصوص توانمندی­های اتمی ایران و حرکت به سوی توسعه تسلیحات اتمی به گوش می­رسد . من نمی­دانم که آیا در خصوص این اتهامات آیا مدارک و شواهدی نیز وجود دارد یا نه. دست کم من در این خصوص مدارک مستدلی مشاهده نکرده­ام. اما بدون شک ایران پیشرفت فراوانی در توسعه موشک­های بالستیک داشته است و می­تواند شهرهای کشورهای حاشیه خلیج فارس و رژیم صهیونیستی را مورد تهدید قرار دهد. اگر چنانچه ایران بتواند توانمندی­های عملیاتی موشک های سجیل دو را افزایش بدهد حتی می­تواند ترکیه را نیز مورد تهدید قرار دهد. برد این سامانه موشکی در حدود دو هزار کیلومتر است، هر چند ما هیچ اطلاعاتی را در خصوص حداکثر برد این موشک­ها در اختیار نداریم. به لحاظ نظری می­توان گفت که ایران حتی می­تواند اهدافی را در کریدور جنوب شرقی اروپا مورد تهدید قرار دهد، اما هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد مقامات ایرانی در صدد توسعه این سامانه برای تهدید اروپا هستند. تهدید بخشی از اروپا چندان منطقی به­نظر نمی­رسد. با توجه به تحقیقاتی که ما انجام داده­ایم، به نظر می­رسد که ایران در صدد افزایش توانمندی­های خود برای در تیر رس قرار دادن اهدافی در خاک رژیم صهیونیستی است. شما در مقاله­ای به این موضوع اشاره کرده­اید که ایران بزرگترین و متنوع­ترین زرادخانه موشک­های بالستیک را در خاورمیانه در اختیار دارد. بله ایران متنوع­ترین زرادخانه موشک های بالستیک را در اختیار دارد. هر چند دولت رژیم صهیونیستی نیز به لحاظ فنی از پیچیده­ترین موشک­های بالستیک برخوردار است، اما ایران نیز یکی از معدود کشورهایی است که در حال توسعه سامانه­های موشکی کوتاه برد خود است. ایران اخیرا از موشکی به نام خلیج فارس رونمایی کرد که می­تواند اهدافی را در ۲۵۰ کیلومتری سواحل خود مورد هدف قرار دهد. هر چند باور این ادعا دشوار است، اما به هر حال این امر از اهداف ایران برای افزایش قدرت بازدارندگی خود حکایت دارد. کمی هم در خصوص نیروی دریایی آمریکا توضیح دهید. آیا این نیروها به­طور مستمر در تنگه هرمز حضور دارند؟ من آشنایی چندانی با عملیات­های نیروی دریایی آمریکا ندارم، اما می­دانم که این نیروها و ناوگان پنجم ایالات متحده با برخی کشورهای منطقه همکاری می­کنند. آمریکا با نیروهای دریایی عربستان سعودی و امارات در دریای عمان و آب­های عمان و سواحل سومالی اقدام به گشت­زنی می­کند. پس می­توان گفت که نیروی دریایی آمریکا تنها در خلیج فارس حضور ندارد، بلکه در دریای عرب و دریای عمان نیز امنیت انتقال کالا را تامین می­کند. با این تفاسیر می­توان اظهار داشت که آمریکا در تنگه هرمز نیز حضور دارد. شما همچنین در مقاله­ای به این موضوع اشاره کردید که ایران تنها کشوری است که توانسته موشک­هایی با برد دو هزار کیلومتر را بدون در اختیار داشتن توانمندی تسلیحات هسته­ای توسعه دهد. در این خصوص کمی توضیح دهید. برخی معتقدند که ایران در صدد توسعه سامانه میان­برد خود با برد سه هزار و۵۰۰ کیلومتر است که می­تواند با استفاده از تسلیحات متعارف اهدافی را در لندن مورد هدف قرار دهد. حداکثر توان این سامانه پرتاب ۱۰ تا ۱۵ موشک است چرا که این نوع موشک­ها بسیار گران قیمت هستند. اما سوال اینجاست که این نوع موشک­ها چه تاثیراتی می­تواند داشته باشد. با پرتاب هر موشک تنها می­توان دو یا سه نفر را از بین برد. آیا واقعا این میزان تلفات ارزش این همه خطر و هزینه را دارد؟ بدون شک جواب منفی است. آیا شما فکر می­کنید که ایران با توسعه این سامانه پیش بینی کرده که روزی می تواند به کلاهک هسته­ای دست یابد؟ من چنین پیش­بینی ندارم. هر چند ممکن است که آن ها در این راستا گام بردارند. ایران در محاسبات خود به این نتیجه رسیده است که اگر بتواند تل­آویو را با برخی موشک­های بالستیک مجهز به تسلیحات متعارف تهدید کند، خواهد توانست مانع حمله اسراییل علیه خود شود. این موضوع را اگر در کنار ترس اسراییل از احتمال تجهیز این موشک­ها با کلاهک­های شیمیایی قرار دهیم، ایران از قدرت بازدارندگی بیشتری برخوردار خواهد شد. اما هیچ گونه مدرک و شواهدی مبنی بر حرکت ایران به سمت برخورداری از تسلیحات شیمیایی وجود ندارد. در واقع، ایران از منطقی قوی برای تهدید اهدافی در خاک اسراییل برخوردار است. آیاموشک­های ایرانی قابلیت پرتاب از روی خشکی را دارند؟ همه موشک­ها بر زمین مستقر هستند و به نظر من ایران از موشک­های بالستیک مستقر در دریا بهره­مند نیست. موشک­های پرتاب شده از کشتی­های ایرانی آیا کوتاه برد بوده­اند؟ ما در مانور گذشته شاهد پرتاب دو نوع موشک بوده­ایم. برخی از این موشک­ها، موشک­های ضد ناو و کشتی و مشابه سامانه­های چینی بودند که می­توان گفت در حدود ۱۲۰ کیلومتر و شاید کمی بیشتر برد آن ها باشد. همچنین به­نظر می­رسد که نیروی دریایی ایران موشک­های ضد هوایی را نیز مورد آزمایش قرار دارند بودند. البته دقیقا نمی­توان گقت که آن ها چه نوع موشک­هایی را آزمایش کرده­اند. به نظر می­رسد این موشک­ها مشابه موشک­های SM-1 نیروی دریایی آمریکا بود. وزارت دفاع آمریکا اعلام کرد که به رغم هشدارهای ایران، آمریکا کشتی­های خود را در منطقه مستقر کرده است. پیش­بینی شما در خصوص احتمال بروز درگیری میان ایران و ایالات متحده چیست؟ من سعی می­کنم از پیش­بینی اقدامات آتی ایران اجتناب کنم. فکر می­کنم که بستن تنگه هرمز با منافع این کشور در تضاد کامل است، چرا که چنین اقدامی می­تواند موجب تشدید تنش­ها شود و بهانه و دستاویز کافی را برای حمله به این کشور در اختیار آمریکا قرار دهد. من معتقدم که ایران در تلاش است این پیام را به ایالات متحده و کشورهای حاشیه خلیج فارس برساند که اگر چنانچه مورد حمله قرار بگیرد، می­تواند خسارت فراوانی را به کشور حمله کننده وارد نماید. البته این صرفا برداشت من در خصوص رفتارهای کنونی ایران است.