لاریجانی: عدالت با زیرپا گذاشتن قانون محقق نمی‌شود

مهر: رئیس مجلس شورای اسلامی با تشریح جایگاه عدالت در رشد جامعه گفت: هر گونه دخالت قوا در کار یکدیگر مخل عدالت است و اگر کسی فکر کند می تواند قوه مقننه را جا بگذارد و عدالت را رعایت کند دچار سوء تفاهم نسبت به مفهوم عدالت شده است. علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در دومین همایش ملی اسلامی - ایرانی پیشرفت که صبح روز دوشنبه در محل مرکز همایش های صدا و سیما برگزار شد، نقش عدالت در رشد جامعه را حائز اهمیت خواند و گفت: سازوکار حکومت از نظر کلان باید شئونی داشته باشد تا به مسئله عدالت کمک کند. وی گفت: قوه مقننه در حکومت حق دارد چارچوب های حقوق مردم را مشخص کند و لاغیر. لاریجانی ادامه داد: البته قوه مقننه باید در چارچوب عدالت قانونگذاری کند و کاملا مستقل باشد، دغدغه اش این باشد که برای حقوق مردم در چارچوب عدالت برنامه ریزی کند. رئیس مجلس تصریح کرد: قوه دیگر، قوه مجریه است که باید قانونی را که می خواهد عدالت را محقق کند اجرا کند، از سوی دیگر قوه قضائیه نیز باید مراقب باشد که قانون درست اجرا شود. نماینده مردم قم در مجلس ادامه داد: بنابراین هرگونه دخالت در کار دیگر قوا مخل عدالت است و اگر کسی فکر کند می تواند عدالت را رعایت کند اما قانون را زیر پا بگذارد دچار سوء تفاهم است. وی گفت: یا اگر کسی فکر کند می تواند قوه مقننه را جا بگذارد و عدالت را رعایت کند، دچار سوء تفاهم نسبت به مفهوم عدالت است، البته قوه مقننه نیز نباید در کار دیگر قوا دخالت کند. قوا باید مستقل باشند اما گاهی قوا دچار اشتباه می شوند، اینجاست که ولی امر چشم بیناست تا قوا از حد خود تعدی نکنند. وی وظیفه مهم ولی امر را تحقق عدالت خواند و گفت: جایگاه ولی امر یک جایگاه تکوینی و نظاره گر درست برای تحقق عدالت است. لاریجانی در ادامه سخنان خود درباره وظیفه شورای نگهبان در بررسی قانون گفت: ملاحظه ای در کار شورای نگهبان وجود دارد، دو جور نگاه می توانیم به متن اسلام داشته باشیم از این نظر که قوانین ما مخالفت بیّن با احکام اسلام دارد یا نه وظیفه شورای نگهبان است اما اینکه قوانین ما روح تفکر اسلامی را محقق می کند یا نه دیگر کار شورای نگهبان نیست ما باید توجه کنیم که چه قوانینی مصوب می شود این ملاحظه جدی است که در طول 30 سال گذشته کمتر به آن توجه شده است اینکه آیا قوه مقننه یا لایحه دولت به کلیت فکر اسلامی در جهت تقرب به عدالت توجه کرده است یا نه موضوع مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد. لاریجانی ادامه داد: اگر بخواهیم عدالت را محقق کنیم باید به افکار عمومی هم توجه داشته باشیم. مسئله عدالت باید مطالبه مردم باشد و فهم مشترکی نسبت به عدالت پیدا کنیم. این را باید بپذیریم که در بین مردم و مسئولان تشتت آرا در خصوص عدالت وجود دارد. باید کاری کنیم نسبت به عدالت فهم مشترکی بوجود آید و به مسئولان برای پیگیری آن جهت دهد. رئیس مجلس شورای اسلامی به اهمیت جایگاه عدالت در تفکر فیلسوفان قرون گذشته و همچنین فرهنگ دینی اشاره کرد و گفت: در تفکر اسلامی عدالت در طول قرار می گیرد و این نشان می دهد که جایگاه مهمی دارد. موضوع عدالت یک موضوع برون دینی است چون همه بشر با آن ارتباط دارند اما فرهنگ دینی بر عدالت تاکید دارد و می توان تقرب درون دینی نیز به آن رسید. شاید برای ما که علاقه مندیم تفکر اسلامی که ابتنای به عقلانیت و فطریات دارد، از تقرب درون دینی به مقوله عدالت رسید که برای ما مستند تر می شود. وی یادآور شد: نحوه اداره کشور ما در برخی جهات به مفهوم عدالت اگر به صورت عادی با آن برخورد کنیم به عدالت نزدیک است. اما در برخی جهات از عدالت دور شده اند. لاریجانی ادامه داد: در جهت مبارزه با ظلم در سطح جهانی و بین الملل انقلاب اسلامی درک درستی نسبت به عدالت دارد. شواهد آن ایستادگی در برابر غرب و آمریکا در مسئله هسته ای و مسائل منطقه ای است البته گاهی برای ما پرهزینه بوده اما نشان داده که رویکرد جمهوری اسلامی با عدالت عجین و اصیل است. نماینده قم به پیروی از تفکر سوسیالیستی در دهه اول انقلاب در کشور اشاره کرد و گفت: در آن زمان عده ای علاقه مند بودند کارها در دست دولت متمرکز شود زمانی هم در کشور ما به رقابت توجه شد اما برخی آسیب ها که باید مورد توجه قرار می گرفت و رفع می شد تا زمینه رقابت سالم فراهم شود مد نظر قرار نگرفت. حتی گاهی برای اینکه فقر در جامعه کاسته شود ممکن است فکر کنند با توزیع منابع می توان مشکل را حل کرد اما سئوال این است آیا این باعث می شود استعدادها متجلی شود یا جامعه دچار خمودگی شود. بنابراین باید روی آن مطالعه شود که آیا این روش عدالت را محقق می کند؟ رئیس مجلس با تاکید بر اینکه ما دچار خلاء تئوریک در بحث عدالت هستیم، گفت: اگر به عدالت به عنوان یک اصل کانونی توجه داریم تئوری آن باید به طور کامل مشخص شود و نسبت آن با پیشرفت سنجیده شود. لاریجانی ادامه داد: ما باید قدر و منزلت بحث تئوریک در موضوع عدالت را بدانیم و در این زمینه دچار تنزل نشویم باید با ظرافت عمل کرده و موضوع را با دقت بررسی کنیم ما به یک نقشه راه نیازمندیم و نباید منتظر دراز مدت باشیم بلکه باید برای آن برنامه کوتاه مدت داشته باشیم وگرنه ممکن است مسیر را اشتباه برویم. وی خاطر نشان کرد: ممکن است کسی طالب عدالت باشد و شعار عدالت دهد اما راهی که می رود مخل عدالت باشد بنابراین نباید به کیفیت شعار بسنده کرد نحوه اجرای آن مهم است. رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: اگر عدالت را رشد متوازن استعدادها بدانیم طبیعتا انسان عادل کسی است که به خود ظلم نکند و استعداد کشی نکند. حاکم اسلامی اگر با سازوکارهایش زمینه رشد افراد جامعه را فراهم نکند اما علاقه مند به مردم باشد و محبت هم بکند این جامعه عادلانه نیست. در سیاست، اقتصاد و فرهنگ نیز وضع به همین منوال است. بالفعل شدن استعداد به این معنی است که خود افراد باید حرکت کنند اما برای رسیدن به هدف باید عدالت وجود داشته باشد. وی افزود : در حوزه سیاست نیز چنین است اگر قرار باشد مردم استعداد سیاسیشان رشد کند باید در سرنوشت خود مشارکت داشته باشند تا برای فضای سیاسی زمینه رقابت را فراهم نکنیم استعداد سیاسی آنها بالفعل نمی شود. لاریجانی ادامه داد: در حوزه فرهنگ نیز نمی توانیم فرهنگ غالبی را در جامعه فراهم کنیم و بعد بگوییم عدالت رخ داده است. نمی توانیم بگوییم یک جامعه عادلانه است اما فضا برای رشد فضائل اخلاقی فراهم نیست اگر کسی فکر کند عدالت را در جامعه فراهم کرده اما در جامعه سازوکار متانت اخلاقی را فراهم نکرده دچار سوء تفاهم نسبت به این مفهوم است. وی به بحث طرح آمایش سرزمین اشاره کرد و گفت: وقتی ما طرح آمایش سرزمین نداشته باشیم نمی توانیم بگوییم همه در یک فضای یکسان عمل می کنند. ما مدام در قانون برنامه بحث آمایش سرزمین را آورده ام اما تا کنون رخ نداده است اگر کسی به فکر عدالت باشد باید به طرح آمایش سرزمین توجه کند. این از نکاتی است که باید نسبت به آن حساس باشیم. رئیس مجلس شورای اسلامی در خصوص ابلاغ سیاست های اصل 44 قانون اساسی از سوی رهبری و تاکیدات ایشان بر این موضوع گفت: اجرای قانون اساسی و اصل 44 پله ای برای رسیدن به عدالت، پله نخست است. رقابت در حوزه اقتصاد باید رقابت سالم باشد. البته هنوز به این قانون درست عمل نشده است. نباید بنگاه های اقتصادی را از دولت بگیریم و به دست جایی که حیثیت یکسان با دولت دارد بسپاریم. خیلی از شرایط باید تغییر کند تا به هدف برسیم.