با مزایای ویتامین A آشنا شوید

سرویس سبک زندگی فردا: ویتامین A. در واقع موادی را شامل می‌شود که به آن‌ها رتینوئید، شبکیه، رتینول و کاروتنوئید‌ها (دسته‌ای از رنگدانه‌ها هستند که در جذب نور در گیاهان نقش بسیار مهمی دارند) می‌گویند. به نقل از کرمانی انواع مختلف ویتامین A. بستگی به آن دارد که از منبع گیاهی آمده باشد یا حیوانی. بدن کاروتنوئیدهای غذاهای گیاهی را تبدیل به ویتامین A. می‌کند. ویتامین A. حاصل از غذاهای حیوانی مانند لبنیات و گوشت از همان ابتدا برای بدن قابل استفاده هستند.

ویتامین A. نقش‌های بسیار مهمی بر عهده دارد از جمله: بینایی، رشد سلولی، حفاظت آنتی اکسیدانی و بهبود سیستم ایمنی بدن. کمبود ویتامین A. در کشورهای توسعه یافته بسیار نادر است، اما هنوز در کشورهای فقیر یک مشکل اساسی به حساب می‌آید. ویتامین A. ویتامینی محلول در چربی است و مانند بسیاری از ویتامین‌های محلول در چربی دیگر اگر دوز بسیار بالایی از آن را مصرف کنید خطرناک خواهد بود. معمولا نگرانی از دریافت مقدار بالای ویتامین A. بیشتر به خاطر مکمل‌ها است. سلامت چشم‌ها ویتامین A. نقش بسیار مهمی در سلامت چشم‌ها ایفا می‌کند، چون در واقع خودش بخشی از ساختار چشم است. ویتامین A. بخشی از رودوپسین (پروتئینی در چشم که نور را جذب می‌کند) است. همچنین برای سلول‌های غشای قرنیه مورد نیاز است. یکی از نشانه‌های اولیه کمبود ویتامین A. ضعف بینایی در شب یا تاریکی است، چون چشم به اندازه کافی ویتامین A. برای رودوپسین ندارد. خواص ویتامین A. به چشم کمک می‌کند نور را جذب کند، نور برای دیدن ضروری است. کمبود شدید ویتامین A. می‌تواند منجر به کوری شود. با این حال به خاطر بسپارید ویتامین A. نمی‌تواند منجر به بهبود بینایی شود. مصرف مقدار زیاد ویتامین A. نمی‌تواند بدان معنا باشد که دیگر نیازی به استفاده از عینک یا لنز خود نداشته باشید. رشد سلولی ویتامین A. برای رشد سلول‌ها و همچنین سال سلول‌های جدید مورد نیاز است. به همین دلیل ویتامین A. برای رشد جنینی و تشکیل اندام‌ها ضروری است. برای خانم‌های باردار، نوزادان و کودکان دریافت مقدار کافی ویتامین A. بسیار مهم است. خانم‌های باردار باید مواظب مصرف بیش از حد ویتامین A. نیز باشند، چون می‌تواند موجب افزایش خطر نقائص جنینی هنگام بارداری شود. هر زمان خواستید از مکمل‌های ویتامین A. استفاده کنید قبل از آن حتما با پزشک خود صحبت کنید. محافظت آنتی اکسیدانی ویتامین A، C. و E. آنتی اکسیدان محسوب می‌شوند. این یعنی ویتامین A. می‌تواند سلول‌های بدن را در برابر آسیب سرطان زا ها، مواد سمی و آسیب اکسیداتیو محافظت کند. تحقیقات نشان داده ویتامین A. می‌تواند با سلول‌های سرطانی مقابله کند. با اینکه این تحقیقات نقش ضد سرطان بودن ویتامین A. را ثابت می‌کنند، اما تحقیقات دیگری نیز انجام شده که می‌گوید مصرف بیش از حد ویتامین A. نمی‌تواند موجب کاهش خطر سرطان شود. برخی تحقیقات نشان داده اند مصرف بالای میوه و سبزیجات که منبع کارتنوئید‌ها هستند با کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه در ارتباط است. با این حال تحقیقات میان مصرف مکمل‌های ویتامین A. و کاهش خطر ابتلا به سرطان، رابطه‌ای پیدا نکرده اند. سلامت سیستم ایمنی بدن تحقیقات نشان داده ویتامین A. و D. نقشی حیاتی در سلامت سیستم ایمنی بدن ایفا می‌کنند. ویتامین A. می‌تواند از روشهای گوناگونی در سیستم ایمنی بدن موثر واقع شود از جمله: فعال سازی لنفوسیت (نوعی از گلبول‌های سفید خون هستند که در سیستم ایمنی مهره داران نقش دارد)، کمک به تولید سلول‌های T. و تولید آنتی بادی ها. کمبود ویتامین A. می‌تواند باعث ایجاد نقص در واکنش ایمنی بدن شود و خطر ابتلا به عفونت‌ها را بالا ببرد. با اینکه کمبود ویتامین A. در کشورهای توسعه یافته بسیار نادر است، اما کمبود خفیف این ویتامین ممکن است در نوزادان و کودکان اتفاق بیفتد. کمبود خفیف ویتامین A. در کودکان می‌تواند باعث بروز مشکلات تنفسی و اسهال شود. غذاهای حاوی ویتامین A. میوه‌ها و سبزیجات نارنجی و زرد رنگ مانند سیب زمینی شیرین، هویج، انبه و کدو حلوایی سرشار از بتا کاروتن هستند که بدن آن‌ها را به ویتامین A. تبدیل می‌کند. در واقع یک سیب زمینی شیرین می‌تواند ۵۰۰ درصد نیاز روزانه بدن به ویتامین A. را تامین کند. سبزیجاتی که برگ‌های سبز دارند نیز از منابع بتاکاروتن به حساب می‌آیند. یکی از متمرکز‌ترین منابع ویتامین A. جگر است. برای مثال خوردن ۸۵ گرم جگر گاو می‌تواند ۴۰۰ درصد نیاز روزانه بدن به ویتامین A. را تامین کند. همچنین ویتامین A. در لبنیات، تخم مرغ، ماهی‌های چرب، حبوبات و غلات غنی شده پیدا می‌شود. چه مقدار ویتامین A. نیاز داریم؟ نیاز روزانه خانم‌های زیر ۵۰ سال به ویتامین A. ۷۰۰ میکرو گرم است و برای مردان ۹۰۰ میکرو گرم می‌باشد. خانم‌های باردار و شیرده به خاطر رشد سلولی و تولید شیر نیاز روزانه بیشتری دارند. تحقیقات نشان داده بیشتر افراد از برنامه غذایی خود به اندازه کافی ویتامین A. دریافت می‌کنند. با این حال کشورهای در حال توسعه باید چاره‌ای برای پیشگیری از این کمبود بیندیشند. خطرات دریافت مقدار زیاد ویتامین A. خطر دریافت بیش از حد ویتامین A. تن‌ها متوجه منابعی است که به صورت مستقیم ویتامین A. را به بدن انتقال می‌دهند. این یعنی میوه‌ها و سبزیجاتی که ابتدا بتاکاروتن به بدن می‌دهند و بدن خود آن را تبدیل به ویتامین A. می‌کند از این قاعده مستثنا هستند؛ بنابراین نگران مسمومیت بر اثر خوردن مقدار زیادی هویج یا دیگر میوه‌ها و سبزیجات نباشید. معمولا بیشترین نگرانی درباره مصرف زیاد ویتامین A. استفاده از مکمل‌های ان در مدت زمانی کوتاه است. این ویتامین زمانی باعث بروز مسمومیت می‌شود که دوز استفاده آن از نیاز روزانه ۱۰ برابر بیشتر باشد. بیشترین خطر متوجه خانم هایی باردار است، چون مصرف بیش از حد ویتامین A. می‌تواند موجب نقص نوزاد در زمان زایمان شود. خانم‌های باردار به ویتامین A. کافی نیاز دارند نه بیش از اندازه. اگر درباره میزان مصرف ویتامین A. و بارداری خود سوالی دارید حتما به پزشک خود مراجعه کنید.