۷ روش ساده برای کمک به افراد افسرده

سرویس سبک زندگی فردا؛ نیلوفر علیزاده: شاید آمار دقیقی از تعداد آدم‌های مبتلا به افسردگی در سراسر جهان در دسترس نباشد، اما همین که اعلام می‌شود که در کشوری مانند آمریکا سالاه ۱۵ میلیون نفر به این بیماری مبتلا می‌شوند و کمتر از یک سومشان برای درمان به روان شناس مراجعه می‌کنند، یعنی ما با یک مشکل جدی طرفیم. همین دور و بر خودتان هم اگر چشم بگردانید، قطعا با آدم‌هایی مواجه می‌شوید که علائمی از افسردگی را نشان می‌دهند. اما سوالی که برای ما به عنوان کسی که قرار است با این افراد زندگی یا کار کنیم یا دوستشان باشیم، پیش می‌آید این است که چطور باید با آنها برخورد کنیم تا نه فقط احساسات منفی‌شان را بیشتر نکنیم بلکه به آنها کمک کنیم تا به مرور بتوانند از شر هیولای افسردگی رها شوند.

چطور افسرده‌ها را بشناسیم؟

اگرچه افسردگی ممکن است فقط یکبار در عمر سراغ هر کسی برود اما بیشتر وقت ها، افراد چندین نوبت در عمرشان دچار علایم افسردگی می‌شوند. در این دوره‌ها ممکن است هر روز و در تمام طول رو علایم افسردگی را احساس کنند.

۱. افرادی که دچار افسردگی هستند معمولاً احساس غم و اندوه، پوچی و ناامیدی می‌کنند و مدام دلشان می‌خواهد گریه کنند.

۲. آنها علاقه‌شان را به فعالیت‌هایی که قبلا از آنها لذت می‌بردند مانند رابطه زناشویی، ورزش، تفریح و... از دست می‌دهند.

۳. آدم‌های افسرده معمولاً افرادی عصبانی و تحریک پذیر هستند، خیلی زود و حتی به دنبال مشکلات کوچک، ناامید می‌شوند.

۴. افراد مبتلا به افسردگی معمولاً از اختلالات خواب رنج می‌برند. بعضی از آنها شب‌ها نمی‌توانند خوب بخوابند و مدام از بی خوابی و کمبود خواب شکایت دارند و بعضی‌ها بیش از حد می‌خوابند و ساعت‌های کوتاهی از روز ممکن است بیدار باشند.

۵. افراد مبتلا به افسردگی بیشتر وقت‌ها احساس خستگی می‌کنند و انرژی زیادی برای رسیدگی به کارهای روزمره‌شان ندارند بنابراین از هر گونه تلاش اضافی خودداری می‌کنند حتی اگر برای انجام یک کار کوچک باشد.

۶. افراد افسرده اغلب تغییراتی را در اشتهایشان احساس می‌کنند؛ بعضی‌ها دچار افزایش اشتها می‌شوند و می‌گویند که میل عجیبی به غذا خوردن دارند و در نتیجه به مرور چاق می‌شوند و بعضی‌ها به شدت بی اشتها شده و وزن از دست می‌دهند.

۷. افراد مبتلا به افسردگی معمولاً آدم‌هایی بی‌قرار و مضطرب هستند اما حرکات معمولی‌شان کند است مثلاً کند فکر می‌کنند، کند صحبت می‌کنند و حرکات بدنی‌شان هم کند است.

۸. افراد مبتلا به افسردگی معمولاً احساس بی‌ارزشی می‌کنند یا خودشان را به دلیل اتفاقاتی که در گذشته افتاده و گاهی حتی آنها مسئولش نبوده‌اند، مقصر می‌دانند و غرق در احساس گناه می‌شوند.

۹. مبتلایان به افسردگی به خوبی نمی‌توانند تمرکز کنند، تصمیم بگیرند یا چیزی را به خاطر بیاورند.

۱۰. افرادی که دچار افسردگی به خصوص از نوع شدید آن هستند، مدام به مرگ و خودکشی فکر می‌کنند و گاهی هم این فکر را عملی کرده و دست به خودکشی می‌زنند.

۱۱. مبتلایان به افسردگی معمولا دردهای جسمی دارند که هیچ توضیح یا دلیل مشخصی برای آن وجود ندارد مثل درد در ناحیه کمر یا سردرد و...

در خیلی از بیماران مبتلا به افسردگی علایم بیماری آن قدر شدید است که می‌تواند آن‌ها را در زندگی روزمره‌شان دچار مشکل کند و جلوی فعالیت‌هایشان را در مدرسه، محل کار، دانشگاه یا در تعامل با دیگران بگیرد.

چطور به افراد افسرده کمک کنیم؟

۱. کنارشان حضور داشته باشید

یکی از بهترین کمک‌هایی که می‌توانید به افراد مبتلا به افسردگی بکنید این است که کنارشان باشید. البته لازم نیست که لزوما با آنها حرف بزنید یا نصیحتشان کنید، همین که کنارشان بنشینید، وقت‌هایی که گریه می‌کنند، بدون حرف بغلشان کنید و اجازه دهید حضورتان را درک کنند. با لبخند و لحنی گرم به آنها بگویید: «به من بگو که چه کاری می توانم برای کمک به تو انجام بدهم؟ می‌خواهیم با هم راهی پیدا کنیم که به تو کمک کند تا حالت بهتر شود» ۲. مراقب حرکات‌تان باشید

درست است که آدم‌های افسرده ممکن است در تمرکز کردن یا به خاطر آوردن مطالب مشکل داشته باشند اما معنایش این نیست که معنا و مفهوم حرکات بدن و صورت و به طور کلی عملکرد شما را درک نمی کنند یا حواسشان به این جزییات کوچک نیست. سعی کنید حتی اگر نمی‌توانید به صورت کلامی به آنها قوت قلب بدهید با حرکات بدنتان به آنها نشان دهید که برایشان اهمیت زیادی قائل هستید. مثلا برایشان غذا بپزید، یک پیغام تلفنی یا پیامک کوتاه برایشان بفرستید یا خیلی ساده یکی از لباس‌هایشان را اتو بزنید و تا شده روی میزشان قرار دهید تا اولین چیزی باشد که اول صبح چشمشان به آن می افتد. این کار درست مثل این است که در ذهن تاریکشان یک چراغ پر نور روشن کرده باشید.

۳. آدم‌های افسرده را قضاوت یا نقد نکنید

آنچه که می‌گویید، تاثیر زیادی روی روحیه و ذهن افرادی دارد که عاشقانه شما را دوست دارند. بنابراین از گفتن جملاتی مانند: «تنها چیزی که تو لازم داری این است که نیمه پر لیوان را ببینی» یا «همه اینها فقط در ذهن خودت است. اگر از رختخواب بیرون بیایی و گشتی بزنی، مطمئن باش حالت بهتر می‌شود» شنیدن این حرف از زبان شما، برای دوست افسرده‌تان مثل این است که به او می‌گویید خودش انتخاب می‌کند که چه احساسی داشته باشد و افسرده باشد یا نباشد. در نتیجه او را بیشتر از قبل منزوی می‌کنید.

۴. از دوست داشتن‌های خشن خودداری کنید!

افسردگی یک بیماری است و با تشر زدن و عصبانی شدن شما قرار نیست بهبود پیدا کند. اگر کسی که دوست دارید، به افسردگی مبتلا شده مطمئن باشید شنیدن جمله «به خودت بیا یا دیگه من را نمی‌بینی» کمکی به او نمی‌کند و حتی ممکن است باعث شود که بیش از پیش احساس بیهودگی و بی ارزشی پیدا کند. اگر می‌خواهید بدانید با این کار چه بلایی سر آدم افسرده می‌آورید، کافی است یک بیمار سرطانی را در نظر بگیرید که اطرافیانش او را طرد می‌کنند یا از خودشان دور می کنند. ۵. درد و رنجی را که تحمل می‌کنند، کوچک نشمارید

شما به گفتن جملاتی مثل «تو خیلی نازک نارنجی هستی» یا «چرا اجازه می‌دهی چنین موضوعات کوچکی این قدر اذییت کند» باعث می‌شوید که به خاطر احساساتش شرمنده شده یا دچار احساس گناه شود. کوچک شمردن افسردگی یک نفر این احساس را به او می‌دهد که به خاطر یک ضعف شخصیتی یا یک نقص و اشتباه افسرده شده است.

۶. نصیحت نکنید

نصیحت کردن یا پیشنهاد دادن به افرادی که دوستشان داریم یا عاشقشان هستیم طبیعی‌ترین کار ممکن به نظر می‌رسد و درست است که آدم‌های افسرده نیاز به راهنمایی دارند ولی شما با نصیحت کردنشان، این احساس را به آنها می‌دهید که خودشان نمی‌توانند از پس مشکلات بر بیایید کاملا ناتوان هستند. بنابراین اگر می‌خواهید به یک آدم افسرده کمک کنید بهتر است به جای نصیحت کردن، از خودشان بپرسید که چه کاری می تواند حالشان را بهتر کند و با این کار این فرصت را به او بدهید که از شما درخواست کمک کند.

۷. مقایسه کردن ممنوع!

شاید خود شما هم در دوره‌ای از زندگی‌تان افسرده بوده باشید ولی این که از خودتان برای دوست افسرده امروزتان مثال بزنید و سعی کنید او را قانع کنید که اوضاع شما بدتر از اوضاع فعلی او بوده است! شاید هدف شما این باشد که به دوستتان نشان بدهید که او در درد و رنجش تنها نیست اما در عوض این احساس را به او می‌دهید که دارید احساساتش را کوچک می‌کنید.