مطالبات معلمان چیست؟
چندسالی است که معلمان از مشکلات آموزشی و معیشتی گلایه دارند، حجم زیادی از نارضایتی آن‌ها به دلیل نادیده گرفتن مطالبات و خواسته‌هایشان از سوی مسئولان است.
خبرگزاری تسنیم: مدت‌های طولانی است که معلمان نسبت به وضعیت معیشتی خود گلایه دارند البته خودشان می‌گویند این اعتراض‌ها بیشتر مربوط به تبعیضی است که میان آن‌ها با سایر کارکنان دولت وجود دارد و در شرایطی که معلم وظیفه خطیر تعلیم و تربیت نسل آینده را بر عهده دارد کمتر مطالبات و مشکلاتش شنیده می‌شود البته دغدغه آن‌ها فقط به موضوع معیشت خلاصه نمی‌شود بلکه سالهاست در کنار اعتراض به مسائل معیشتی نسبت به افت کیفیت آموزش در مدارس هم هشدار داده‌اند.
حتی وزیر آموزش و پرورش ۲۱ فروردین امسال در نامه‌ای به معاون اول رئیس‌جمهور به این مسائل اشاره کرد و گفت: یکی از مهم‌ترین عوامل نارضایتی در میان کارکنان دولت، وجود نابرابری‌های عدیده در نظام پرداخت‌های مستمر و غیرمستمر است که متأسفانه به دلایل مختلف با صدور مجوز‌های مختلف این فرآیند رو به تزاید است. او پیشنهاد داد برای برقراری استقرار نظام عادلانه پرداخت‌ها مقرر فرمایید کارگروهی مشتمل از نمایندگانی از وزرای محترم و اعضای شورای حقوق و دستمزد، نظام‌نامه‌ای را برای کاهش نابرابری در پرداخت‌های مستمر و به‌ویژه غیرمستمر کارکنان دولت تهیه و عنداللزوم به تصویب هیئت وزیران برسد.
اما نامه و پیشنهاد بطحایی به معاون اول رئیس‌جمهور هیچ گاه در اولویت قرار نگرفت و سرنوشت پیشنهاد وزیر آموزش وپرورش برای تشکیل کارگروه کاهش نابرابری در پرداخت‌ها هیچ گاه مشخص نشد.
رتبه سیزدهم آموزش و پرورش در تخصیص بودجه
اوضاع به گونه‌ای پیش می‌رود که حالا معلمان احساس می‌کنند مقوله آموزش وپرورش جزو اولویت‌های دولت نیست و به همین دلیل است که مطالبات آن‌ها نادیده گرفته می‌شود و از سوی دیگر افت شاخص‌های کیفی در مدارس دولتی و بی‌توجهی به نیاز‌های حیاتی آموزش‌وپرورش در دولت و نهاد‌های تصمیم‌گیرنده محلی از توجه ندارد. البته در این‌باره برخی نمایندگان مجلس هم با معلمان هم نظر هستند، محمد‌جواد ابطحی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس می‌گوید: سهم آموزش و پرورش از بودجه عمومی دولت به ۸ درصد رسیده بود که با تلاش در مجلس توانستیم آن را به ۱۰.۲ درصد برای سال ۹۷ برسانیم، اما باید توجه داشت که آموزش و پرورش در بحث بودجه رتبه سیزدهم را دارد.
محمد‌تقی سبزواری یکی از معلمان در این‌باره گفت که مطالبات معیشتی معلمان درباره چند محور است البته در بحث حقوق و دستمزد در مقایسه با سایر دستگاه‌های دولتی میزان حقوق آن‌ها پایین‌تر یا در همان حد است، اما مشکل اصلی درباره رفاهیات است. بخش رفاهیات در آموزش و پرورش پایین‌تر از سایر دستگاه‌ها‌ست. در بحث هزینه‌های درمان، معلمان مبلغ قابل توجهی را بابت بیمه تکمیلی پرداخت می‌کنند، اما در عمل چیزی عاید آن‌ها نمی‌شود و معمولا بیمارستان‌ها و مراکز درمانی با بیمه مربوطه قرارداد ندارند و ارائه خدمات در سطح پایین است همچنین از هزینه‌هایی که معلمان پرداخت می‌کنند، درصد زیادی کسر و حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد آن بعد از مدت چند ماه واریز می‌شود.
افت شاخص‌های کیفی در مدارس دولتی، باعث شده که حالا معلمان برای انجام وظیفه تخصصی خود - تدریس - هم با مشکلاتی مواجه باشند. افزایش جمعیت دانش‌آموزان در کلاس‌های درس که به دلیل کمبود نیروی انسانی ایجاد شده، شرایط کیفی تدریس را برای معلمان دشوار کرده است به این مسئله نبود حداقل‌های لازم برای تدریس مانند تجهیزات مورد نیاز در مدارس یا کلاس‌های درس فرسوده را هم باید اضافه کرد.
نادیده گرفتن معلمان در برنامه‌ریزی‌های آموزشی
سبزواری در این‌باره معتقد است که طی دو دهه گذشته مسئولان نتوانسته‌اند عملاً و از نظری کیفی افت تحصیلی دانش‌آموزان را کاهش دهند بنابراین تغییراتی را ایجاد کرده‌اند مثلا برای ارتقای دانش‌آموز به پایه بالاتر دیگر نمره آوردن و قبولی در دروس ملاک نیست. همچنین ارتباط انسانی در آموزش‌وپرورش نادیده گرفته شده و معلمان در انتخاب مدیریت‌ها، تالیف کتاب‌های درسی، برنامه‌ریزی‌های آموزشی و درسی دخالت داده نمی‌شوند. شاید اگر نظرات معلمان برای آموزش‌وپرورش مهم بود بسیاری از اعتراضات به حداقل می‌رسید و معلمان با انگیزه بهتری فعالیت می‌کردند.
رتبه‌بندی معلمان هم یکی دیگر از سوالات ما از سبزواری بود چرا که رتبه‌بندی حالا طولانی‌ترین زمان انتظار برای اجرایی شدن را به نام خود ثبت کرده است. معلمان بیش از ۵ سال است که وعده‌هایی از اجرای رتبه‌بندی می‌شوند، اما هنوز این طرح رنگ اجرا را به خود ندیده است.
بعید است رتبه‌بندی در سال ۹۸ اجرا شود
او دراینباره مطرح کرد: رتبه‌بندی از دولت دهم به این طرف مطرح شد و طبق تعریف اولیه قرار است معلمان همانند اساتید دانشگاه رتبه‌بندی شده و دریافتی آن‌ها معادل ۸۰ درصد اساتید دانشگاه‌ها باشد، اما سه دولت می‌گذرد و هنوز این طرح رنگ اجرا به خود ندیده است و حالا که آموزش‌وپرورش موفق شد آن را در قالب طرح به دولت ارائه دهد هنوز در کمیسیون‌های تخصصی در حال بررسی است و برای تصویب آن و ارائه به مجلس، امروز و فردا می‌شود. با وجود اینکه نمایندگان مجلس تذکر داده‌اند که طرح رتبه‌بندی هر چه سریعتر در دولت بررسی و به مجلس ارسال شود تا به بودجه سال ۹۸ برسد، اما هنوز این اتفاق نیفتاده است و به نظر می‌رسد تصمیمی برای ارائه آن در سال ۹۸ نیست. به هر حال بعید است برای سال ۹۸ هم رتبه‌بندی اجرا شود و در بهترین حالت به سال ۹۹ می‌رسد که با توجه به وضعیت اقتصادی دولت بازهم اجرای آن بعید است.
سبزواری گفت: البته در عمل یک مرحله اجرای رتبه‌بندی را داشتیم و در دوره وزارت آقای فانی، فرهنگیان به ۴ دسته پایه، ارشد، خبره و عالی تقسیم شدند که هر کدام امتیاز خاصی گرفتند و مبلغی در حکم کارگزینی تحت عنوان فوق‌العاده شغل لحاظ شد، اما مرحله دوم آن در سال ۹۵ و ۹۶ اجرا نشد برای سال ۹۷ هم گفتند که از مهر ماه رتبه‌بندی اجرا می‌شود که این اتفاق نیفتاد و فاز دوم این طرح هنوز اجرا نشده و دلیل آن هم معلوم نیست.
آموزش‌وپرورش در طرح معلم تمام وقت صداقت ندارد
این معلم و کارشناس آموزشی درباره طرح معلم تمام وقت که این روز‌ها به عنوان یکی از جنجالی‌ترین طرح‌های آموزش‌وپرورش مطرح است و با رضایت مسئولان وزارتخانه و در مقابل عدم استقبال معلمان و تردید‌های آن‌ها مواجه شده است، گفت: متاسفانه آموزش‌وپرورش به شیوه غیرصادقانه وارد موضوع معلم تمام وقت شده است و هیچ چیز بهتر از صداقت نیست. از سال گذشته و در سال‌های آینده بحران نیروی انسانی را در آموزش‌وپرورش داریم و علت آن این است که نمی‌توانند برای چند سال آینده برنامه ریزی‌کنند، چون آمار دقیقی ندارند مثلا سال ۸۹ بسیاری از نیرو‌ها را با ۲۵ سال سابقه بازنشسته کردند و هنوز ۱۰ سال نگذشته که می‌گویند با بحران کمبود نیرو مواجه هستیم. البته این ایراد مطرح است که آموزش‌وپرورش به جای اینکه صادقانه بگوید برای کمبود نیروی انسانی مجبوریم این کار را انجام دهیم و برای ترغیب معلمان برای برداشتن اضافه کار، مبلغ را در حکم کارگزینی آن‌ها لحاظ می‌کنیم با فریب می‌گوید این طرح برای ارتقای معیشت معلمان است. اگر واقعا بحث ارتقای معیشت مطرح است چرا آن را دو سال قبل اجرا نکردند این موضوع از زمان آقای فانی مطرح بود چرا همان زمان اجرا نشد؟ البته معلمان با طرح معلم تمام وقت مخالفند و می‌گویند معلمی که انرژی خود را برای ۲۴ ساعت تنظیم می‌کند مجبور است که ۳۰ ساعت تدریس کند از سوی دیگر تعریف ۲۴ ساعت کار هفتگی برای معلمان براساس استاندار‌ها است.
سبزواری براین باور است که بی تفاوتی نسبت به جایگاه معلم و حقوق دانش آموز ناشی از این است که نظریه پردازان و تصمیم گیرنده‌ها آموزش‌وپرورش را محور توسعه نمی‌دانند، وقتی به آموزش‌وپرورش به شکل نوین توجهی نشود قطعا هم نظر مثبتی در تصویب بودجه برای آموزش‌وپرورش وجود نخواهد داشت. وقتی در دولت به آموزش وپرورش حساسیت نباشد خیلی از مسائل دیگر مانند استفاده از نیرو‌های کارآمد، تجهیزات مناسب، تکنولوژی و علم روز تحت الشعاع قرار می‌گیرد.
سازمان برنامه و بودجه به هزینه‌کردن در آموزش‌وپرورش اعتقادی ندارد
او بیان کرد: وقتی نگاه از بالا به آموزش‌وپرورش مناسب نباشد مطالبات معلمان هم شنیده نمی‌شود. متاسفانه به نظر می‌رسد آقای نوبخت به هزینه کردن در آموزش‌وپرورش اعتقادی ندارد وقتی این افراد در رأس کار هستند، طبیعی است که حداقل بودجه را به این وزارتخانه اختصاص دهند. معرفی تیم مدیریتی از سوی سازمان برنامه و بودجه به وزارت آموزش‌وپرورش با چه هدفی است؟ به نظر می‌رسد مسئله تعامل بهتر با این وزارتخانه مدنظر است. در دوره آقای آشتیانی شاهد بودیم که او در برابر سازمان برنامه و بودجه می‌ایستاد و حقوق و مطالبات معلمان را درخواست می‌کرد. برای درمان مشکلات آموزش‌وپرورش نسخه گسترش آموزش خصوصی را پیچیده‌اند و هم‌اکنون ۳۰ درصد مدارس غیردولتی هستند که این آمار بسیار بالاست از سوی دیگر آنچه در کلانشهر‌ها گسترش پیدا می‌کند بحث تامین تمام مخارج مدارس از طریق شهریه دریافتی است، اما شاهد هستیم که مسئولان می‌گویند گرفتن شهریه در مدارس ممنوع است، اما عملا چنین اتفاقی نمی‌افتد و مدارس کلا خودگردان هستند و در بسیاری از مدارس در کلان شهر‌ها اسناد مالی ادارت مناطق را پاس می‌کنند.
نگرانی فرهنگیان
همچنین سید‌ابراهیم حسینی یکی دیگر از معلمان بر این باور است که به دلیل بی توجهی مسئولان سالهاست که آن‌ها حقوق قانونی خود را دریافت نمی‌کنند و به همین دلیل گرفتار مشکلات عدیده معیشتی شده‌اند. پیگیری‌های مکرر نیز تا کنون این مشکل را مرتفع نکرده و، چون عکس‌العمل مثبتی از سوی مسئولان دریافت نمی‌شود، فرهنگیان نگران و بدبین شده‌اند و برخی اقدامات مقطعی نیز برای آن‌ها قانع کننده نیست.
او افزود: آیا مسئولان در این ۴۰ سالی که از پیروزی انقلاب می‌گذرد چیزی جز خدمت صادقانه و همراهی و دفاع از انقلاب از معلمان دیده‌اند، آیا خواسته معلم را به حق نمی‌دانند یا مسائل دیگری است؟ متأسفم که بگویم دولت و مجلس هرگز در تلاش برای حل ریشه‌ای مشکلات فرهنگیان نبوده‌اند و از کنار این مسئله به صورت مقطعی و سطحی عبور کرده‌اند، مسئولان وقتی با حل مشکلات معیشتی فرهنگیان مواجه می‌شوند احساس می‌کنند می‌خواهند به آن‌ها لطف کنند در حالی که انتظار می‌رود مثل سایر کشور‌ها هزینه آموزش و تربیت نسل جوان و آینده‌سازان کشور را محاسبه و پرداخت کنند.
حسینی بیان کرد: رفع مشکل معیشتی این قشر نجیب راهکار قانونی و اساسی دارد و برخی از این راهکار‌ها را در دیدار با نمایندگان مجلس، مدیران و وزیر ارائه کرده‌ایم، اما احساس می‌شود اراده جدی برای حل اساسی مشکلات فرهنگیان وجود ندارد وگرنه راهکار‌ها موجود است. همچنین باید بگویم بسیاری از فرهنگیان از تحصن استقبال نمی‌کنند چرا که خسارت‌های آن متوجه دانش‌آموزان می‌شود و با توجه به شرایط حساس کشور برای چنین رفتار‌هایی زمینه را مناسب نمی‌دانیم و گرنه برای مسئولان کاری ضروری‌تر از حل مشکلات فرهنگیان نمی‌شناسیم.
انتهای پیام/
دیدگاه تان را بنویسید