ارتباط صبح و شب با اندازه مغز!

باشگاه خبرنگاران: مغز انسان این قابلیت را دارد که برای پیچیده‌ترین مسائل، راه‌حل‌های مبتکرانه خلق کند. مطالعات چه از دیدگاه ریخت‌شناسی و چه از منظر مولکولی نشان می‌دهند، با افزایش عمر انسان از اندازه این عضو حیاتی کاسته می‌شود. موضوع جالب این است که اندازه مغز انسان بر مبنایی روزانه دستخوش تغییر می‌شود. بر اساس گزارشی که در مجله نورو ایمیج (Neuroimage) منتشر شد، در طول شبانه روز تغییراتی در اندازه مغز رخ می‌دهد، به طوری که این عضو هنگام صبح بیشترین حجم را دارد و در شب دارای کمترین اندازه است، اما دلیل آن چیست؟ بافت مغز انسان در طول حیاتش متاثر از فرآیند طبیعی رشد است. عکسبرداری MRI به محققان دانشگاه استنفورد این امکان را داد تا چگونگی تغییرات مغز را طی گذر عمر مورد بررسی قرار دهند. محققان با استفاده از این فن‌آوری می‌توانند وضعیت استاندارد مغز را در مراحل مختلف عمر انسان بررسی کرده و برای بافت سفید مغز منحنی استانداردی را ترسیم کنند. بافت سفید مغز دارای رشته‌های عصبی است که سرعت انتقال پیام‌های عصبی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. حجم شبکه‌های عصبی مغز انسان با افزایش عمر فزونی می‌یابد. این روند صعودی تا 40 سالگی ادامه دارد و بعد از آن از اندازه مغز رفته رفته کاسته می‌شود. گفته می‌شود در پایان عمر طبیعی انسان، بافت مغز دارای حجمی معادل مغز یک بچه 7 ساله خواهد بود. محققان در توجیه این تغییر روزانه در حجم مغز می‌گویند تغیر اندازه مغز به دلیل جابه‌جایی مایعات در بدن صورت می‌پذیرد. آنان مغز انسان را به یک اسفنج تشبیه کردند که با قرار دادن آن در آب، بزرگتر می‌شود. آنان در این خصوص می‌گویند: «در طول روز، مقدار مایعات در مغز کاهش یافته و در دورترین نقاط بدن متمرکز می‌شوند. این مایعات در هنگام شب که در حالت خوابیده قرار داریم، مجدداً به سمت مغز جریان می‌یابند. احتمالاً این فرآیند باعث افزایش حجم مغز در هنگام صبح می‌شود.»