در خانه‎تکانی نوروزی، «دجال» را بیرون کنیم

جهان: خانه‎تکانی یکی از رسوم پسندیده در میان ایرانیان است که عمدتاً در روزهای پایانی سال به طور جدی انجام می‎شود. بدیهی است که بجز خانه‎تکانی مادی و زدودن غبار از محیط زندگی به خانه‎تکانی معنوی و زدودن غبار از قلب (دل) هم باید توجه شود. خانه‎تکانی امری پسندیده است خانه‎تکانی مادی از آنجایی که به پاکیزگی وابسته است حتماً امری شایسته و مورد انتظار از مؤمنان هم هست چرا که در اسلام عزیز توصیه‎های فراوانی به لزوم رعایت نظافت شده است. روایت مشهور (النظافة من الایمان: پاکیزگی از ایمان است) (۱) و یا (فضای جلوی خانه خود را جارو بزنید و تمیز نگه دارید) (۲) نمونه ‏هایی از مجموعه وسیع روایات و توصیه‎های بهداشتی معصومین علیهم السلام و شاهدی بر نگاه اسلام به موضوع نظافت و اهمیت آن هستند. اهمیت خانه‎تکانی معنوی آنچه از مجموع قرآن و روایات برمی‌آید نشان‌دهنده اهمیت بیشتر خانه‎تکانی دل (قلب) انسان نسبت به خانه‎تکانی مادی است. خداوند سبحان در سوره مبارکه شمس به موارد متعدد قسم یاد می‎فرماید که سعادت انسان در پی تزکیه نفس رخ می‎دهد. عبارت (قد افلح من زکاها) در این سوره مبارکه مصداقی از لزوم توجه به خانه‎تکانی دل است. دل هم با گناه و هم با صفات زشت (رذیله) غبارآلود و ناپاک می‎شود. گناهان وقتی زیاد شوند قلب را فاسد می‎کنند (۳) و باید آنچنان دل را خانه‎تکانی کرد که هیچگاه به فساد آن منجر نشود. نخستین قدم در خانه‎تکانی دل ترک گناه، استغفار و توبه است. در روایتی می‎خوانیم : وقتی بنده گناه می‎کند نقطه سیاهی در قلب او پیدا می‎شود. اگر توبه کند و دست از گناه بردارد و استغفار نماید قلب او صیقل می‎یابد و اگر بازهم به گناه برگردد سیاهی زیادتر می‎شود تا جایی که تمام قلبش را فرامی‎گیرد. (۴) این روایت اشاره‎ای به آیه شریفه (کلا بل ران علی قلوبهم ما کانوا یکسبون) (۵) است. یعنی انسان به سبب گناه ممکن است به جایی برسد که قلبش پر از زنگار شود و او را از پذیرش حق بازدارد! صفت رذیله از گناه هم بدتر است حضرت آیت‎الله مظاهری (حفظه الله تعالی) در درس اخلاق خود می‎فرمودند که صفات رذیله نظیر حسد، تکبر، دنیاپرستی، ریاست‎طلبی و غیره که تعدادشان بالغ بر ۴۰ صفت است از گناه هم بدتر هستند چرا که فرمان عقل و دل را به دست می‎گیرند و انسان را به بدبختی و سقوط می‎کشانند. با این وجود چه بهتر که انسان مراقب باشد تا نزدیک این صفات رذیله و زشت نشود و یکی از مصادیق خانه‎تکانی دل آن است که غبار این صفات را از دل بزداییم و اجازه ندهیم که در دل و جانمان رسوخ کنند. ماهواره وسیله‎ای برای ترویج گناه و صفات رذیله با این مختصر حالا به سراغ وسیله‎ای می‎رویم که هم گناه و هم صفات رذیله را همزمان به انسان بیننده و مخاطب خود هدیه می‎دهد! برخی می‎گویند ماهواره وسیله‎ای است که هم می‎توان خوب و هم می‎توان بد از آن استفاده کرد. البته که درست هم می‎گویند اما گاهی ضرر برخی وسایل از منافع آنها بیشتر است. مانند شراب و قمار که خداوند سبحان در قرآن کریم گناهان آنها را از سودشان بیشتر توصیف فرموده است.(۶) وجود شبکه‎های متعدد سم‎پاش که بنیان‎های فکری جوانان را هدف گرفته‎اند، شبکه‎های ترویج فساد که بی‎حیایی را به اوج رسانده و به صورتی شیطانی مدیریت می‎شوند، شبکه‎های مروّج گناه و اختلاط زن و مرد و دریدن پرده‎های عفاف که قبح گناهان را از بین می‎برند و عمده کارشان عادی‎سازی گناه و خیانت زوجین است، شبکه‎های ترویج فرقه‎های ضاله و منحرف و عرفان‎های کاذب، شبکه‎های دروغگو و معاند نظام جمهوری اسلامی ایران که نهال آن با خون شهداء و جوانان پاک این مرز و بوم آبیاری شده است، شبکه‎های لهو و لعب که سرشار از دنیاگرایی و غفلت از معنویات و جهان آخرت هستند و شبکه‎های فارسی زبان برای ترویج گناه و نمایش انواع فیلم‎ها و قطعات نمایشی که مروج صفات رذیله هستند در مقابل تعداد اندک شبکه‎های مفید و بدون هرگونه شائبه و گناه گویای ضررهای فراوان ماهواره است. پرواضح است که انسان عاقل برای دسترسی به چند شبکه معدود و مفید، خود را در معرض هزاران شبکه مسموم و تیرهای زهرآلود قرار نمی‎دهد. این سؤال باید همواره برای ما مطرح باشد که چرا در زمینه دریافت امواج شبکه‎های فاسد ماهواره تحریم نمی‎شویم و حتی رایگان با انواع وسایل و تجهیزات آن را به ایرانیان هدیه می‎دهند؟ آیا نیرنگی در پس این پرده پنهان نیست؟ آیا ابزار مفید و علم را هم به ما می‎دهند یا در آن زمینه باید تحریم را تجربه کنیم؟! ماهواره می‎تواند مصداق دجال باشد؟ دجال از ریشه‎ (دَجَل) به معنای دروغگو و فریبنده است و به کسی یا چیزی دجال می‎گویند که به رغم ظاهری نیکو و فریبنده توخالی و تهی از راستی و فایده باشد. مانند آن که مشتی خاک بی‎ارزش را با روکشی از طلا تزیین کرده باشند. در روایات شیعه برخلاف روایات اهل تسنن، ظهور دجال از علائم نزدیک شدن قیامت علاوه بر نشانه‎ آخرالزمان هم برشمرده شده است. اینکه دجال فردی حقیقی یا نمادی از گمراهی است (که هر دو هم از روایات قابل استنباط است) موضوع این بحث نیست. بلکه بحث بر سر آن است که فریبندگی ماهواره مانند دجال است که با تزئینات مختلف و زرق و برق فراوان صفات رذیله و گناهان را کادوپیچ کرده و به خانواده‎های ایرانی هدیه می‎دهد و مانند جامی از زهر، انسان اسیر آراستگی و تزئینات جام شده، غافل از آنکه زهر داخل آن جان آدمی را هدف گرفته است. چه بهتر آنکه اگر چنین وسیله‎ای خدای ناکرده در خانه‎ی ما و مهم‎تر از آن قلب و دل ما نفوذ کرده تا دیر نشده فرصت را غنیمت بشماریم و این دجال و فریبنده‎ را در خانه‎تکانی نوروزی بیرون کنیم. در این راه قصد بر ترک گناه که ارزش و اجر بالایی دارد سبب می‎شود تا به فضل الهی و به یاری امام عصر علیه السلام طعم شیرین ایمان را بیش از پیش در دل احساس کنیم. وجود ماهواره در منزل و استفاده از آن با رشد معنوی در تضاد است و مسلمانان مؤمن نباید خود را در معرض امواج زیانبار و فاسد این دجال زمانه قرار دهند. به امید روزی که در ایران اسلامی امواج ماهواره با سپر آهنین ایمان همه‎ ما برخورد نموده و یارای نفوذ در قلب و ذهن جوانان این مرز و بوم نباشند.

۱ - مستدرک الوسائل، ج۱۶، ص ۳۱۹ / روایت از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله نقل شده است. ۲ - وسائل الشیعه-الاسلامیة، ج ۳، ص ۵۷۱ / روایت از امام صادق علیه السلام نقل شده است. به نحو بدیهی، توصیه به تمیزنگه داشتن جلوی خانه و بیرون منزل به طریق اولی در مورد داخل خانه هم صادق است. ۳ و ۴ - تفسیر نمونه، ج ۲۶، ص ۲۶۶ / هر دو روایت از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل شده است. ۵ - سوره مبارکه مطففین، آیه ۱۴ / ترجمه آیه : چنین نیست (که می‎پندارند) بلکه اعمالشان زنگاری بر دل‎هایشان گردیده است. ۶ - سوره مبارکه بقره، آیه ۲۱۹ / ترجمه آیه : از تو درباره شراب و قمار می‎پرسند، بگو: در آنها گناهی بزرگ و سودهایی برای مردم است ولی زیان (گناه) آنها از سودشان بیشتر است.