غذاهایی که آلودگی هوا را دفع می‌کنند

فارس: هنگامی که هیدروکربنهای ناشی از سوختن ناقص مواد سوختی در هوا پخش شوند اصطلاحاً می گویند هوا آلوده است. از سوختن موادی چون بنزین و گازوئیل فلزات سنگین مثل سرب که سرطانزاست در هوا منتشر می‌شوند. قرمز شدن چشمها، سرفه و احساس تنگی نفس از علائم شایع در زمان افزایش سطح آلودگی هوا است. از عوارض آلودگی شدید هوا نمی توان در امان ماند اما با تدابیری می توان اثرات آن را کم کرد. مهمترین مواد آلوده کننده هوا شامل مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد، اکسیدهای نیتروژن دار ،هیدروکربن‌های سوخته نشده،ذرات ریز معلق،برمید سرب، سایر ترکیبات سربی و... است. برخی افراد و گروه های سنی مانند کودکان، سالمندان، مادران باردار و مبتلایان به بیماری های قلبی و ریوی بیش از سایرین از آلودگی هوا آسیب می بینند و باید در چنین شرایطی اخطارهای لازم به این گروه ها داده شود. مطالعه انجام شده در نشریه معتبر Epidemiology نشان داده که افراد مبتلا به دیابت ۲ برابر افراد دیگر در معرض مشکلات قلبی ناشی از آلودگی هوا قرار دارند. از طرفی افراد بالای 75 سال به شدت در معرض آسیب های قلبی عروقی هستند. کودکان نیز از گروههای مهم در خطرند و قرار گرفتن در هوای مملو از دی اکسید گوگرد و دی اکسید نیتروژن موجب افزایش 300 درصدی بروز علایم مزمن تنفسی در میان آنان خواهد شد. مطالعه‌ای که بر روی ۴ هزار کودک در هلند برای بررسی اثر آلودگی هوای ناشی از ترافیک بر میزان ابتلا به آسم و دیگر مشکلات تنفسی و عفونت انجام شده نشان داده که کودکان دو ساله در معرض سطوح بالاتری از آلاینده های هوا،به احتمال زیاد از خس خس، عفونت گوش، بینی، گلو، و آنفلوانزا سرماخوردگی جدی رنج می‌برند. اگر چه سیستم دفاعی بدن سلولها را از آسیب های بیرونی محافظت می کند، اما آلودگی های محیطی باعث تضعیف بدن و در نتیجه تخریب ساختمان و عملکرد سلول های بدن توسط رادیکال های آزاد می شود. در مقابل آنتی اکسیدان ها مولکول هایی هستند که جلوی عمل رادیکال های آزاد را گرفته و مانع از تخریب سلول های حیاتی بدن خواهند شد. یکی از دلایل ایجاد رادیکال‌های آزاد در بدن، ورود هوای آلوده به ریه‌هاست. آنتی‌اکسیدان‌ها با اتصال به رادیکال‌های آزاد موجب خنثی‌شدن آنها می شوند. در مورد نقش تغذیه در کاهش عوارض ناشی از آلودگی هوا، تحقیقات زیادی در ایران انجام نشده اما می توان بر مبنای مطالعات محدود داخلی و تحقیقات انجام شده در دیگر جوامع نشان داد که با تغذیه سالم و هوشمندانه می شود به میزان زیادی جلوی عوارض ناشی از آلودگی را گرفت. منابع غذایی آنتی اکسیدانی عبارتند از ویتامین های C , E ،کاروتنوئیدها، ، سلنیوم و پلی فنول ها . برای کم شدن مضرات آلودگی هوا مصرف غذاهایی شامل ویتامین E و ویتامین D پیشنهاد می‌ شود. ویتامین E در روغن‌های گیاهی، گردو، بادام، زیتون، جوانه گندم، جگر و سبزیجات دارای برگ سبز و پهن برگ‌ مانند کلم بروکلی، اسفناج و کاهو موجود است. این ویتامین از قلب و مغز در برابر آلاینده ها محافظت کرده، از ابتلا به سرطان به میزان زیادی جلوگیری می کند و ایمنی بدن را هم افزایش می دهد. ویتامین D هم در شیر، کره و زرده تخم‌مرغ وجود دارد. شیر سرشار از فسفر و منیزیم است و بدن را در مقابل مسمومیت ناشی از قرارگرفتن در معرض آلاینده‌ها مصون می سازد. مصرف لبنیات پروبیوتیک تأثیر به مراتب بیشتری دارد. علاوه بر این، در شرایط آلودگی هوا مصرف غذاهایی که حاوی آنتی‌اکسیدان‌های سلنیوم و بتاکاروتن اند توصیه می گردد. سبزیجاتی مثل اسفناج، کلم، کدو تنبل، طالبی، انبه، فلفل، و زردآلو حاوی بتاکاروتن هستند. سلنیوم را هم می‌توان در نان و غلات سبوس‌دار و غذاهای دریایی یافت. همچنین ویتامین C آنتی اکسیدان دیگری است که می‌تواند به دفع سربی که با هوای آلوده وارد بدن ما شده کمک کند که از منابع آن می توان به انواع مرکبات، کلم ها، طالبی و خربزه، فلفل دلمه ای، اسفناج، سیب زمینی و شلغم اشاره کرد. نهایتاً نوشیدن آب کافی, عدم مصرف فست فود ها و نمک نیز فراموش نشود.