چگونه با یک تصمیم خلق الساعه زندگی صدها هزار کنکوری تحت تاثیر قرار می گیرد؟/ فاجعه ای به نام تاثیر معدل کنکور در بازار پرسود کنکور/ آیا پای منافع شخصی تصمیم گیران در این مساله دخیل است؟/نیاز به ثبات با وجود امکان ترمیم معدل

پایگاه خبری تحلیلی فردا: با این که سال هاست که طبق قانون، ارگان‌های مربوط موظف اند به گونه‌ای برنامه ریزی کنند که کنکور حذف شده و ارزیابی‌های تدریجی جای این نوع از آزمون را بگیرد، نهاد‌های مربوطه نه تنها این قانون را به درستی اجرا می‌کنند، در یک مورد تاثیر معدل در کنکور را به نحوی اجرا می‌نمایند که شائبه دخالت‌های جهت دار و رانتی را در این فرایند تقویت می‌کند.

تاکنون از سوی افراد و کارشناس‌های مختلفی به این نکته اشاره شده است که حذف کنکور میلیارد‌ها تومان چرخه مالی موسسات مرتبط با این آزمون را حذف خواهد کرد و به همین خاطر مقاومت فراوانی در برابر آن وجود دارد، یک نکته مهم دیگر در فرآبند ارزش یابی کنکور وجود دارد که چندان زیاد به آن توجه نمی‌شود و هر سال موجب نگرانی صد‌ها هزار داوطلب می‌شود.

ماجرا از این قرار است که چند سال است بخشی از ارزشیابی کنکور ناشی تاثییر معدل است و فرد، بسته به این که چه معدلی داشته و در چه رشته‌ای تحصیل می‌کرده است، نتیجه آن را در رتبه نهایی خود خواهد دید.

اما در این فرایند یک تصمیم گیری به شدت تبعیض آمیز، ناعادلانه و بدون حساب و کتاب باعث شده است که زندگی صد‌ها هزار دانش آموز هر سال در این دوره از سال در تعلیق کامل به سر برد. هر سال، کمیسیونی خاص درباره نحوه تاثیر این معدل در نتیجه نهایی تصمیم گیری می‌کند و عجیب این است که هر سال نیز نتیجه‌ای متفاوت درباره یک مساله واحد گرفته می‌شود. امسال طی تصمیمی اعلام شد که تاثیر معدل در کنکور ۳۰ درصد و قطعی خواهد بود، این در حالی است که سال گذشته تاثیر معدل در کنکور فقط مثبت بود.

تفاوت این دو نوع محاسبه این است که در مواقعی که تنها تاثیر مثبت لحاظ می‌شود، دانش آموزانی که نمرات خوبی کسب نکرده اند می‌توانند آن را در جلسه کنکور جبران کنند، اما در تاثیر قطعی این امکان وجود ندارد و در صورت کسب هر رتبه‌ای توسط داوطلب این تاثیر اعمال می‌شود. ممکن است عده‌ای اعتراض کنند که تاثیر مثبت زحمات کسانی که در دوران تحصیل تلاش کرده اند را نادیده می‌گیرد، این انتقاد البته تا حدی منطقی نیز هست اما این را نباید فراموش کرد که قانون ترمیم در آموزش و پرورش این اجازه را به دانش آموزان می دهد که درس هایی که در آن نمره کمی داشته اند را دوباره امتحان بدهند و نمره خود را جبران کرد. در واقع مشکل اصلی در این فرایند تصمیم گیری مساله‌ای دیگر است.

هیچ پاسخ روشن و منطقی نمی‌توان یافت که توضیح دهد چرا یک سال این تاثیر مثبت است و به ناگاه در سال پس از آن به تاثیر قطعی تبدیل می‌شود؟ چرا در مورد موضوعی به این مهمی تصمیم گیری طولانی مدت و حداقل ۳ ساله‌ای گرفته نمی‌شود که دانش آموزان بتوانند با استفاده از آن برای خود برنامه ریزی کنند؟ واقعیت این است که این نوع تصمیم گیری ناشی از هر انگیزه‌ای باشد، بیش از هر چیز احتمال تعارض منافع و نفع داشتن اطرافیان تصمیم گیران در مورد این موضوع را به ذهن مردم تداعی می‌کند. شبهه‌ای که باید برای بوجود نیامدن آن، از گرفته شدن این گونه تصمیمات خلق الساعه جلوگیری کرد.