امام سجاد(ع)؛ الگویی مهم در مدیریت بحران

خبرگزاری مهر: اگرچه خداوند بهترین‌هایش را در زمره خاندان نبوت و نسل‌های پس از علی(ع) و زهرا(س) نهاد، اما چه زیباست که این بهترین‌ها با سجده و سجاده و تواضع در برابر پروردگارشان درس بندگی به عالم می‌دهند. دنیایی از عرفان است صحفه به صفحه، جمله به جمله، کلمه به کلمه و نقطه به نقطه کتابی که به دست مبارک علی بن الحسین(ع) به رشته تحریر درآمده است. آنجا که به خالق خود می‌فرماید «خدایا؛ ما را از دوزخ انتقام خویش رهایی بخش. ای آن کسی که گنجینه‌های رحمتش پایان‌پذیر نیست»، با وجود پاکی و عصمت همچنان ترس از بزرگی خدایش را یادآوری می‌کند. آنجا که می‌گوید «پروردگارا؛ ما را از سختی‌های حوادث عالم، کفایت فرما و از شر و آسیب دام‌های شیطان، محفوظ دار»، چه نیکو به خالقش پناه می‌برد. آنجا که خالصانه می‌گوید «خدایا؛ هیچ یک از اندام‌های ما را در راه معصیّتت قرار نده» و یا تأکید دارد «الهی؛ کار بدی که به وسیله آن مستوجب کیفر تو شویم، برایمان باقی نگذار»، چه معصومانه درخواست کمک و پشتیبانی دارد. از آن زیباتر از خدایش می‌خواهد «الهی؛ بر ما منت گذار و بخششت را بر ما آسان فرما و با گذشت خود، ما را از کیفرت رهایی بخش» و شیوه تقاضا از بزرگ‌ترین بزرگان را می‌آموزد. و پس از آن با گفتن «خدایا؛ بر زاری و تضرع ما به درگاهت رحم کن و چون خودمان را به تو سپرده‌ایم، بی‌نیازمان کن»، میزان توسلش را به همگان نشان می‌دهد. کدام بنده است که بتواند با وجود همه عنایات و داشته‌ها، اینگونه تسلیم باشد و در خلوت بگوید «خدایا؛ از من که به سوی تو رو آورده‌ام روی مگردان و با میلی که به سوی تو آورده‌ام، مرا محروم مگردان.» کدام انسان است که با وجود اسوه بودن برای مردم، بازهم از خدایش می‌خواهد «خدایا؛ ایمانم را به کامل‌ترین درجه ایمان برسان و یقینم را بهترین یقین قرار ده»؟ آری این کار از عهده هر مخلوق و انسانی ساخته نیست، شاید اگر نبود حسین بن علی(ع) اینگونه با خدایش خلوت نمی‌کرد، امروز راه و رسم عبادت محجور مانده بود، شاید اگر نبود سیدالساجدین(ع) امروز از عاشورا و نامش چندان اطلاعی نبود تا بدانیم چه برسر خاندان نبوت آمد و چگونه دین احیا شد. اولیای الهی راهنمایی بندگان و مردم را برعهده دارند عضو هیئت علمی دانشگاه اظهار داشت: یکی از کارکردهای مهم اولیای الهی که به حکمت عظیم خدا از خلقت این عزیزان بر می‌گردد، ارائه یک الگوی مناسب و اسوه پاک به سایر بندگان است. یکی از کارکردهای مهم اولیای الهی، ارائه یک الگوی مناسب و اسوه پاک به سایر بندگان است قاسم جعفری ادامه داد: بنده‌ای که می‌خواهد به شکل عینی بداند اگر خداوند برایش تکالیفی وضع کرده، چگونه باید آن تکالیف را در زندگی‌اش انجام دهد نیاز به راهنمایی دارد، از این جهت اولیای الهی نقش مهم راهنمایی بندگان و مردم را برعهده دارند. وی با بیان اینکه امام حسین(ع) که این روزها به نام مبارک ایشان و خانواده‌اش معطر شده جایی اشاره کردند که من اسوه شما بر روی زمین هستم، گفت: در قرآن کریم نیز آمده است که رسول خدا(ص) اسوه و الگویی حسنه برای مردم است، همچنین در جایی دیگر نیز خداوند همسر فرعون را به عنوان یک انسان نمونه به بندگان معرفی کرده و همزمان مثال‌هایی از افراد بد ذات به عنوان کسانی که نباید از آن‌ها پیروی کرد نیز معرفی می‌کند. میراث ماندگار امام سجاد(ع) ارتباط خالصانه با خداوند است این استاد دانشگاه اظهار داشت: لذا ائمه معصومین(ع) از جمله امام سجاد(ع) نیز یکی از اسوه‌های حسنه و نیکو برای جامعه اسلامی محسوب می‌شوند، ایشان ارائه پیام انسانی اباعبدالله الحسین(ع) و آنچه در قیام عاشورا، پیش و پس از آن رخ داد را یکی از رسالت‌های خود در نظر داشتند. وی ضمن اشاره به اینکه حضرت علی بن الحسین(ع) بسیار تلاش کردند تا هدف قیام اباعبدالله(ع) که همانا زنده کردن امر به معروف و نهی از منکرو زنده کردن دین خداوند بود، زنده نگهدارند، افزود: در منابع دینی ما آمده است که ایشان به چه زیبایی با وجود شرایط سخت اسیری در خطبه شام صحبت کردند، از خودشان و حقایق خانوادگیشان و آنچه بر آن‌ها از سوی یزید آمد سخن گفتند، ایشان با این قدم اباعبدالله(ع) را در معرض شناخت مردمی قرار داد که از ترس بنی امیه جرات شناخت و یادآوری را نیز از یاد برده بودند. جعفری اضافه داشت: از میراث ماندگار امام سجاد(ع) ارتباط خالصانه و دوستانه ایشان با خداوند متعال است که به ما می‌آموزد در دوران سختی و فشار نیز می‌توان هم مبارزه سیاسی در مسیر الهی و هم جنبه عرفانی داشت. وی در پایان تأکید کرد: درس بزرگی که ما از زندگی امام چهارم شیعیان می‌گیریم می‌تواند این باشد که این عزیزان و اولیای الهی در سخت‌ترین شرایط بحرانی نیز مدیریت بحران داشتند و از تهدیدها بهترین فرصت را می‌ساختند، مصداق بارز این امر خطبه ایشان در شام و یا یادآوری از اباعبدالله(ع) طی سال‌های پس از قیام عاشورا در مکان‌های مختلف بود.