چرا زنان ایرانی کم تحرک شده اند؟/ ضرورت ورزش برای زنان

این روز‌ها زنان ایرانی شاغل با کار کردن در بیرون از خانه، نشستن پشت میز و انجام دادن کارهای اداری و...، تحرک و فعالیت بدنی کمی دارند. آن‌ها روزانه ۸ ساعت مشغول به کارهای کامپیوتری می‌شوند و بیشتر فعالیتشان را در حالی که نشسته‌اند و چشم به کامپیو‌تر دوخته‌اند انجام می‌دهند. این دسته از زنان درگیر بیماری‌هایی مثل بیماری‌های اسکلتی-عضلانی می‌شوند که شایع‌ترین آن‌ها درد گردن و کمر است. البته لازم به ذکر است که این عارضه تنها برای زنان شاغل اتفاق نمی‌افتد، بلکه هستند زنان خانه داری که با کار کردن در منزل دچار بیماری‌های متعددی می‌شوند.

نتایج دو مطالعه‌ جداگانه پزشکی که در فاصله‌ پنج روز از یکدیگر در هفته آخر اکتبر ۲۰۰۶ منتشر شده‌ نشان می‌دهد زنان در شمال و جنوب ایران دچار افزایش وزن و چاقی هستند. در هر دو تحقیق به موضوع تحرک بدنی ناکافی اشاره شده است. یکی از این دو مقاله که در نشریه بین‌المللی قلب و عروق منتشر شده حاصل تحقیق بر روی ۱۲۷۹ زن در شهر رشت در شمال ایران بوده است. از جمله شاخص‌هایی که برای تحقیق اول در نظر گرفته شده می‌توان به سن، وزن و سطح تحصیلات افراد اشاره کرد. مطالعاتی که در سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۵ در مورد چاقی انجام شده نشان داده است که زنان فربه در ایران از سطح تحصیلات پائین‌تری برخوردارند و آمار ابتلاء همین گروه از زنان به بیماری‌های قلبی-عروقی نیز بالا‌تر از سایر زنان است. در مطالعات پیشین این نکته مورد توجه بوده که تحصیلات کمتر به کاهش مشارکت زنان در فعالیت اجتماعی زنان نظیر ورزش کردن منجر می‌شود. اما مطالعه‌ جدید نشان داده است که میزان چربی مفید خون که به نام اچ دی ال شناخته می‌شود نیز در میان زنان با تحصیلات پائین‌تر کمتر از سایر زنان و حتی مردان است. در مطالعه دوم که نتایج آن در نشریه‌ اروپایی تغذیه‌ بالینی منتشر شده نسبت تحصیلات و میزان چاقی زنان را در میان ۶۳۷ زن متأهل در شهر اهواز در جنوب ایران مورد بررسی قرار گرفته و نشان داده شده که زنانی که از تحصیلات کمتری برخوردارند چاق‌تر از زنان با تحصیلات بالا‌تر هستند. بنابر این تحقیق موضوع چاقی اکنون به موضوع قابل بحثی در خاورمیانه تبدیل شده و به عنوان مثال زنان در کویت ۷۰ درصد و در عربستان تا ۳۵ درصد چاق‌تر از گذشته هستند و زنان ایرانی نیز با پدیده چاقی روبرو هستند. بنابر آنچه در نتایج تحقیق دوم آمده علاوه بر نفش فعالیت‌های اجتماعی در بروز چاقی، یکی از دلایل دیگر چاقی در میان زنان در شهر اهواز استفاده از غذاهای آماده است. بنا بر همین مطالعه از جنبه‌ آماری حدود نیمی از زنان در شهر اهواز با مشکل چاقی دست به گریبانند. در این میان هر دو مقاله در انت‌ها علت چاقی زنان ایرانی را در یک موضوع اصلی می‌بینند: کم تحرکی! در ضمن براساس تحقیقات صورت گرفته زنانی که فعالیت‌های فیزیکی بیشتری مثل ورزش کردن داشته‌اند لاغر‌تر بوده‌اند. بر اساس هر دو تحقیق سهم زنان ایرانی که فعالیت‌های ورزشی ندارند در ابتلاء به بیماری‌های قلبی-عروقی که عمدتا ناشی از چاقی‌ست بیشتر از سایر زنان جامعه است. کم تحرکی عامل بروز افسردگی میان زنان با مقایسه‌ای میان زنانی که در منزل کار می‌کنند و زنانی که بیرون از منزل مشغول به کار هستند، مشخص می شود که زنان خانه دار نیز فعالیت بدنی شان کاهش پیدا کرده است. زیرا که کارهایی مثل شستن لباس و جارو کردن که روزی منجر به فعالیت بدنی زنان می شد امروزه با ماشینی شدن این کارها تحرک نیز کمتر شده است. حتی افزایش کم تحرکی منجر به افزایش افسردگی شده است. طوری که کم تحرکی منجر به تعریق نکردن شده و مواد سمی به جای دفع شدن در بدن زنان ایرانی انباشته شده و در نهایت منجر به افزایش افسردگی در بین زنان می شود. تحرک بدنی خود عاملی برای پاکسازی بدن است و کسانی که فعالیت بدنی کمی دارند بیشتر به یبوست مبتلا می‌شود که خود عامل بروز بسیاری از بیماری هاست. همچنین دفع گازهای سمی از ریه به وسیله بازدم، ترشحات گوشه چشم که هر یک از این موارد اگر به اندازه و متعادل از بدن خارج شود مفید بوده و در صورت افزایش یا کاهش هر کدام از این موارد می‌تواند موجب بیماری شود. ضرورت ورزش برای بانوان امروزه در کشورهای پیشرفته دنیا، ورزش به عنوان عاملی ضروری برای سلامتی جسمانی و روانی شناخته شده است و میزان مشارکت عمومی مردم و زنان در ورزش، وضعیتی به مراتب بهتر از میزان مشارکت مردم در کشورهای جهان سوم دارد. باید به این نکته اشاره کرد که ورزش موجب کاهش فشار خون، پایین آوردن تعداد ضربان قلب و افزایش ظرفیت هوازی همراه با کاهش درصد چربی بدن، جلوگیری از پوکی استخوان و سبب تقویت آن‌ها می‌شود. در بررسی مطالعات اخیر ورزش یکی از موارد کاهش دهنده سرطان سینه در زنان اعلام شده است. از آنجا که پوکی استخوان از بیماریهای رایج بین زنان است، توجه به این نکته ضروری است که ورزش سبب حفظ تراکم استخوان زنان می‌شود و در صورت مصرف مقادیر کافی کلسیم، ورزش در شکل گیری استخوان های قوی‌تر کمک نیز خواهد کرد. به توصیه محققان زنان باید حداقل ۳ تا ۴ روز در هفته به طور منظم ورزش کنند. تناسب اندام شاید برای آن قشر از زنان ایرانی که با ورزش رابطه خوبی ندارند، تنها دلیل انجام حرکات هر از‌گاه باشد که باید گفت به دلیل عدم تداوم در ورزش کردن، نتیجه معکوس به بار می‌آورد! یکی از نکاتی که ورزش حرفه‌ای را برای زنان منطقه ایران حایز اهمیت می‌کند، تاثیرات روحی است که ورزش دارد و دیگری کمکی است که ورزش حرفه‌ای به تداوم انجام ورزش به زنان می‌کند. شرکت در یک کلاس ورزشی به نیت از دست دادن چند کیلو وزن و یا گوشت‌های اضافه موضعی، تجربه‌ای است که به ترک زود هنگام آن منجر می‌شود. این تجربه بسیاری از زنان ایرانی است. به راستی روی آوردن به ورزش برای شخصی که به تازگی با آن آشتی کرده است و یا به اصطلاح ساختن بدن برای تنی که به تن پروری عادت کرده، کاری است بس دشوار و به تجربه، کاری است همراه با دردهای موضعی. این راه سخت، در اغلب موارد نیمه کاره‌‌ رها می‌شود مگر برای افرادی با اراده آهنین که این هم خصلتی همگانی نیست. می‌توان به جرات گفت مهم‌ترین دلیل زنان ایرانی برای ورزش نکردن تنبلی و رخوت است. همت کردن برای شرکت در یک رشته ورزشی برای مدتی طولانی، خود هیجانی را برمی انگیزد. لازم به ذکر است چند سالی است که با راه اندازی مجموعه ورزشی ویژه بانوان سعی در تشویق زنان ایرانی برای شرکت در این باشگاه‌ها شده است. همچنین استخر‌ها و پارک‌هایی مختص به بانوان مشغول به فعالیت هستند. طوری که در این پارک‌ها باغبان، نگهبان، مسئول بوفه و غیره زنان هستند که با لباسی راحت فعالیت می کنند.