منافع و اهداف قزاقستان از همکاری با افغانستان

خبرگزاری فارس: قزاقستان و افغانستان در تاریخ 12 فوریه سال 1992 میلادی روابط دیپلماتیک برقرار کردند. سفارت افغانستان در قزاقستان در سال 1993 میلادی افتتاح شد که ابتدا در شهر «آلماتی» مستقر بود و در سال 2005 میلادی به پایتخت این کشور شهر «آستانه» منتقل شد. از سال 2002 میلادی در افغانستان نمایندگی سیاسی قزاقستان فعالیت می‌کرد که در سال 2003 میلادی به سفارت ارتقا یافت. قزاقستان با افغانستان در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی مانند سازمان امنیت و همکاری اروپا، سازمان همکاری شانگهای، شورا همکاری‌ها و اعتمادسازی آسیا، پیمان سازمان امنیت دسته جمعی، مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی هماهنگی آسیای مرکزی به طور فعال همکاری می‌کند. قزاقستان در گروه کاری پیمان سازمان امنیت دسته‌جمعی و افغانستان، گروه همکاری‌های متقابل و هماهنگی تلاش‌های کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای در طرح‌های بازسازی افغانستان حضور دارد. افغانستان هماهنگ‌کننده طرف افغان شورا در همکاری‌ها و اعتمادسازی آسیا در 2 بعد از جمله کنترل گردش مواد مخدر، ستیزه‌جویی و تهدیدات می‌باشد. حمایت مالی و انسانی و سرمایه‌گذاری‌ها در ماه مارس سال 2008 میلادی قزاقستان 500 هزار دلار به عنوان کمک بشردوستانه و در ماه جولای سال 2008 میلادی 2 میلیون و 380 هزار دلار به حساب وزارت دارایی افغانستان واریز کرد که 160 هزار دلار آن برای ساخت مدارس در استان «سمنگان»، 570 هزار دلار برای ساخت بیمارستان در استان «بامیان» و یک میلیون و 650 هزار دلار برای تعمیر جاده‌های «تالوکان- قندوز- شیرخان- بندر» کمک کرد. تعمیر جاده‌ها در ماه اکتبر سال 2011 میلادی و ساخت مدارس در سال 2012 میلادی به پایان رسید. در سال 2009 میلادی قزاقستان به افغانستان یک میلیون و 470 هزار دلار کمک کرد. این مبلغ به ساخت 4 پل در شهر «ایبک» و تحکیم ساحل‌های رودخانه ایبک در استان سمنگان اختصاص یافته است. در حال حاضر طرف افغانستان اجرایی این طرح‌‌ها را آغاز کرده است. در اکتبر سال 2016 میلادی قزاقستان به بنیاد «تراست» ارتش ملی افغانستان 2 میلیون دلار اختصاص داد. علاوه بر این قزاقستان همواره به افغانستان کمک بشردوستانه به شکل محصولات و کالاهای مصرف اولیه ارائه می‌دهد. از جمله در سال 2002 میلادی 3 هزار تن گندم، در سال 2008 میلادی 2 هزار تن گندم به افغانستان ارسال کرده است. در آوریل سال 2009 میلادی قزاقستان به افغانستان یک هزار و 300 تن شیر خشک، در آوریل سال 2010 میلادی 6 هزار تن برنج ارسال کرده است. در ماه آوریل سال 2011 میلادی به عنوان کمک بشردوستانه به افغانستان 5 هزار تن بلغور برنج، در سال 2013 میلادی 60 هزار تن بلغور گندم سیاه و 160 هزار لیتر روغن نباتی و در ماه مارس سال 2014 میلادی مواد غذایی به ارزش 6 میلیون دلار ارائه کرده است. طرفین در سپتامبر سال 2012 میلادی قراردادی‌ را در مورد تشویق و حمایت متقابل از سرمایه‌گذاری‌ها امضا کردند. افغانستان فعالیت اقتصادی خود در قزاقستان‌ را در سال 2013 میلادی آغاز و 200 هزار دلار در این کشور سرمایه‌گذاری کرد. سرمایه‌گذاری‌های قزاقستان در افغانستان فقط در سال 2010 میلادی 300 هزار دلار بوده است. تجارت در چارچوب توسعه تجارت بین 2 کشور کمیسیون مشترک بین دولتی در همکاری‌های اقتصادی و بازرگانی ایجاد شده است. در این کمیسیون «ایرلان ساگادییف» وزیر آموزش و پرورش نماینده قزاقستان و «اکلیل حکیمی» وزیر دارایی افغانستان نماینده دولت «کابل» معرفی شده‌اند. طی 5 ماه نخست سال 2017 میلادی صادرات قزاقستان به افغانستان 195 میلیون و 230 هزار دلار را تشکیل داد که نسبت به مدت مشابه سال 2016 میلادی 10 درصد بیشتر است. درحالی که واردات از افغانستان به قزاقستان 49 درصد کاهش یافت. به طور کلی از سال 2007 تا سال 2016 میلادی قزاقستان به افغانستان 3 میلیارد و 640 میلیون دلار کالا صادر کرده است. قزاقستان در سال 2008 میلادی به افغانستان بیشترین صادرات‌ را به ارزش 617 میلیون و 120 هزار دلار داشته است. پس از این طی 5 سال افت شدید در سال 2014 میلادی افزایش صادرات آغاز شد. در سال 2016 میلادی نرخ صادرات 486 میلیون و 890 هزار دلار را تشکیل داد. کالای اساسی در صادرات قزاقستان به افغانستان متعلق به آرد گندم است، در سال‌های اخیر سهم این محصول از 60 درصد فراتر رفته است. در سال 2007 میلادی افغانستان از قزاقستان 128 هزار تن آرد به ارزش 192 میلیون و 500 هزار دلار خریداری کرده و در سال 2016 میلادی حجم آرد خریداری شده نزدیک به یک میلیون و 500 هزار تن به ارزش 486 میلیون و 890 هزار دلار بوده است. در مقام دوم، نفت و فراورده های نفتی قرار دارند که سال 2015 میلادی افغانستان خرید آنها را از قزاقستان متوقف کرده است. به طور کلی طی 10 سال گذشته افغانستان از قزاقستان نفت و فرآورده‌های نفتی به ارزش معادل 314 میلیون و 300 هزار دلار خریداری کرده است. همچنین افغانستان از قزاقستان فلزات نوردشده خریداری می‌کند. حجم فلزات خریداری شده طی 10 سال گذشته 209 میلیون و 100 هزار دلار را تشکیل داده است. دیگر کالاهای صادراتی اساسی شامل فلزات سیاه، ترکیبات شیمیایی، جو و سیگار به افغانستان است. علاوه بر این در سال‌های اخیر صادرات کودها و تخم کتان به تدریج افزایش یافته است. همچنین در مدت اخیر واردات قزاقستان از افغانستان همراه با افت و خیز بوده است. بیشترین میزان واردات به قزاقستان از افغانستان متعلق به سال 2008 میلادی به ارزش 6 میلیون و 660 هزار دلار می‌باشد. طی 10 سال گذشته کالاهایی به ارزش 28 میلیون و 340 هزار دلار از افغانستان به قزاقستان وارد شده است. همکاری در زمینه آموزش قزاقستان و افغانستان در زمینه آموزش قراردادی دارند که بر اساس آن قزاقستان از سال 2010 میلادی تا 2014 میلادی یک هزار شهروند افغانستان‌ را از جمله 700 نفر در مؤسسات آموزش عالی و 300 نفر در سازمان‌های آموزش فنی و تخصصی آموزش داده است. بر اساس گزارش وزارت امور خارجه قزاقستان، در حال حاضر در این کشور بیش از 700 دانشجوی افغان از جمله 100 پلیس و مرزبانان آموزش می‌بینند. دلایل کمک قزاقستان به افغانستان در سال 2014 میلادی در سازمان ملل قانون «کمک رسمی برای توسعه» به تصویب رسید که در آن دولت قزاقستان به طور رسمی متعهد شد به کشورهایی که با آنها همکاری می‌کند و نیازمند هستند، کمک کند. 31 ژانویه سال 2017 میلادی رئیس جمهور قزاقستان فرمانی در مورد «مسیر اصلی سیاست دولت قزاقستان در زمینه کمک رسمی برای توسعه سال‌های 2017 و 2020 میلادی» امضا کرد. علاوه بر این، عضویت قزاقستان در شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز بر ارائه مستمر کمک‌ها تأثیر دارد. به طور کلی قزاقستان برای کاهش تنش در افغانستان تلاش‌های بشردوستانه زیادی انجام می‌دهد.