میراث سال ۲۰۱۶ برای اتحادیه اروپا چه بود؟

باشگاه خبرنگاران: فدریکا موگرینی - مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا - با انتشار گزارشی در وبسایت شخصی خود به بیان دستاوردهای مهم اروپا در سال 2016 پرداخت. در این گزارش آمده است: آغاز سال 2017 زمان مناسبی است تا بر آنچه گذشت مروری داشته باشیم و برنامه‌های آینده را نیز مشخص کنیم. آغاز سال جدید با وقوع حمله تروریستی در استانبول به ما یادآوری کرد که هنوز هم باید برای مبارزه با تروریسم تلاش کنیم و با کمک یکدیگر این هدف را محقق کنیم. موگرینی در ادامه گزارش خود دستاوردهای اتحادیه اروپا در سال 2016 را به صورت زیر بیان کرده است: دیپلماسی مؤثر: توافق با جمهوری اسلامی ایران عملی شد در روند مذاکرات مربوط به توافق هسته‌ای ایران اغلب به ما گفته می‌شد که هرگز به نتیجه نمی‌رسیم. پس از اینکه این توافق را امضا کردیم افرادی که هنوز هم بدبین بودند به ما می‌گفتند این توافق هرگز اجرا نمی‌شود. اما همانطور که می‌بینید این توافق عملی شده است. در ژانویه 2016 در وین با محمد جواد ظریف -وزیر امور خارجه ایران- تایید کردیم که همه طرفین، توافقِ ژوئیه 2015 را اجرا کرده‌اند. از آن زمان به بعد ما به طور مرتب با یکدیگر جلسه داشتیم تا از انجام تعهدات تمامی طرفین مطمئن شویم. دیپلماسی می‌تواند یک موضوع بسیار مهم را به بهترین شکل حل کند. دیپلماسی می‌تواند فرصت‌های جدید برای اقتصاد، شهروندان و امنیت منطقه ایجاد کند. یک استراتژی جهانی برای سیاست خارجه ما ماه‌ها روی مسئله خروج انگلیس از اتحادیه اروپا کار کردیم و در پایان مردم این کشور به خروج رأی دادند. شاید برخی مایل بودند نتایج دیگری را ببینند؛ اما برای من همیشه یک سیاست‌ خارجه واحد برای تمام اتحادیه مهم‌تر بوده است. در نتیجه بعد از چندین ماه در 28 ژوئن یک «استراتژی جهانی» را به شورای اروپا ارائه دادم: یک ایده واضح و مشترک درباره راهی که در پیش داریم، درباره نیاز شهروندانمان، درباره آنچه باید تغییر کند و همچنین اطلاعاتی درباره توانایی‌هایمان که باید با غرور و آگاهی از آن استفاده کنیم. «استراتژی جهانی» از ماه ژوئن به خوبی سیاست‌خارجه ما را تغییر داده است. همکاری واقعی با آفریقا برای کنترل مسئله مهاجران فقط یک راه برای مقابله با مسئله مهاجران و حل این مشکل عظیم وجود دارد: همکاری با کشورهای مبدأ، کمک به پیشرفت آنها و مبارزه با قاچاقچیان انسان. ما در حال حاضر در حال انجام این امور هستیم. ما در حال فراهم کردن شرایطی بهتر برای مهاجران هستیم. همچنین نیروهای امنیتی را برای داشتن رفتاری انسانی با پناهجویان آموزش می‌دهیم. پاسخ ما به تروریسم و کمک به ساخت آینده سوریه من پس از سفر به خاورمیانه زندگی افرادی که مجبورند هر روز با ترس و وحشت داعش دست و پنجه نرم کنند را مشاهده کردم. اما در میان تمام نگرانی‌ها و ترس‌ها هنوز هم کسانی که توانسته‌اند از چنگال داعش جان سالم به در ببرند به آینده امیدوارند. ساخت آینده این افراد یکی از برنامه‌های اتحادیه اروپا خواهد بود. من در چند ماه گذشته با قدرت‌های منطقه از جمله تهران، ریاض و آنکارا برای ایجاد فضای مناسب برای مذاکرات سوریه گفتگو کرده‌ام. حرکت به سوی امنیت اتحادیه اروپا شش ماه پس از اینکه استراتژی جهانی را ارائه دادم، سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا پیشنهادهای من را برای تقویت توان دفاعی اتحادیه تأیید کردند. کشورهای عضو اتحادیه باید از پیمان‌هایی که دارند برای تأمین امنیت خود استفاده کنند. توان این کشورها به تنهایی هرگز به اندازه قدرت اتحادیه در تأمین امنیتشان موثر نیست. بنابراین ما باید به سوی تقویت زمینه‌های امنیتی و دفاعی پیش برویم. در این راستا باید منابع مالی، نیروهای مشترک و مأموریت‌های نظامی را نیز تقویت کنیم. دوستی در کلمبیا برای برقراری صلح رئیس‌جمهور کلمبیا مدت کوتاهی پس از دریافت جایزه صلح نوبل به بروکسل (مقر اتحادیه اروپا) آمد. ما با هم برای برقراری صلح و امضای یک توافق تلاش کردیم. این اقدام نمادین برای نمایش قدردانی کلمبیا از اتحادیه اروپا بود. اتحادیه گام به گام مذاکرات صلح را همراهی کرد و حمایت‌های مالی و دیپلماتیک برای آن فراهم آورد تا بالاخره توافق صلح حاصل شد. دریافت یک نسخه از این توافق از رئیس‌جمهور کلمبیا برای من افتخارآمیز بود. امید به حل مشکل فلسطین و رژیم‌صهیونیستی دست دادن بنیامین نتانیاهو -نخست‌وزیر رژیم‌ صهیونیستی و محمود عباس -رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در مراسم تدفین شیمون پرز امید به حل مشکلات فلسطین و رژیم‌صهیونیستی را زنده کرد. ما تلاش می‌کنیم با محقق شدن راه حل «دو دولت» به تنش‌های موجود در سرزمین‌های اشغالی پایان دهیم. حرکت کشورهای حوزه بالکان به سوی اتحاد فهرست اتفاقات مهم کشورهای حوزه بالکان در سال 2016 طولانی است. تقاضای بوسنی و هرزگوین برای عضویت در اتحادیه اروپا، مرحله جدیدی در روند مذاکرات ورود صربستان به اتحادیه و نخستین «شورای همکاری» میان اتحادیه اروپا و کوزوو از جمله پیشرفت‌های ما در این مناطق بوده است. بازگشت به کوبا ما در سال 2016 شاهد تغییر بزرگی در ارتباط اتحادیه اروپا و کوبا بودیم. من در ماه مارس به هاوانا رفتم تا نخستین توافق همکاری و گفتگو سیاسی را جمع‌بندی کنم. چند روز بعد نیز باراک اوباما -رئیس‌جمهور آمریکا- سفری تاریخی به کوبا داشت. اروپا و آمریکا هرگز تا این حد به هم نزدیک نبوده‌اند شبی که باراک اوباما در انتخابات ریاست‌جمهوری پیروز شد از تقویت اتحاد اروپا و آمریکا سخن گفت. هشت سال از آن شب می‌گذرد و ما ارتباط محکمی برقرار کرده‌ایم. در چند سال گذشته آمریکا و اروپا برای حل مسائل زیادی از جمله مشکل سوریه و تغییرات آب و هوایی با یکدیگر همکاری کرده‌اند. بهبود شرایط در اروپای شرقی 2016 سالی از تلاش مداوم برای حمایت از اصلاحات، پیشرفت، صلح و ثبات در مرزهای شرقی اتحادیه بود. برای مثال در اوکراین برای ایجاد اصلاحات در این کشور، مبارزه با فساد و اجرای کامل توافق مینسک تلاش شد.