تخمین تیره و تار روسیه از مناسبات با غرب و اوکراین /جایی برای گفتگو نمانده

سفر رئیس‌جمهور اوکـراین به واشنگتن، مثل بنزینی که روی آتش بریزند، عمل کرد. وزیر امور خارجه روسیه در ملاقات اصحاب رسانه اولتیماتوم داده که کی‌یف، یا شرط و شروط مسکو برای خلع سلاح و نازی‌زدایی از مناطق مدنظر روسیه را می‌پذیرد یا ارتش روسیه به این مسئله رسیدگی خواهد کرد. همزمان، معاون شورای امنیت روسیه در مقاله‌ای که برآورد روس‌ها از مناسبات با غرب را روشن می‌کند، گفته که مسکو الان دیگر موضوعی ندارد که بخواهد با غرب درباره آن مذاکره کند و دلیلی هم برای این کار وجود ندارد.

۱۰ ماه بعد از شروع جنگ اوکراین، سفر ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین به واشنگتن، برای روس‌ها محرز کرده که امریکا و ناتو به دنبال مصالحه در اوکراین نیستند. زلنسکی در این سفر، پشت در‌های بسته با جو بایدن، رئیس‌جمهور امریکا دیدار کرد، ملاقاتی که او هنگام بازگشت از سفر در هواپیما، از آن راضی به نظر می‌رسید. در سفر زلنسکی، یک بسته کمک نظامی به ارزش یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار، شامل سامانه موشکی پاتریوت و بمب‌های هدایت شونده دقیق به اوکراین اختصاص یافت و همزمان، مجلس نمایندگان امریکا قبل از پایان کار دوره قبلی، بسته کمک ۴۵ میلیارد دلاری به اوکراین را نهایی کرد که با امضای جو بایدن جنبه قانونی پیدا می‌کند. در حالی که دولت‌های اروپایی همچنان به سیاست کژدار و مریز در قبال روسیه ادامه می‌دهند، ظاهراً سفر زلسنکی به واشنگتن، برای مقام‌های بلندپایه روسیه این را محرز کرده که کاخ سفید به‌رغم لفاظی‌های مصالحه‌جویانه، دنبال مصالحه در جنگ اوکراین نیست.

جایی برای گفتگو نمانده

دیمیتری مدودوف، معاون شورای امنیت ملی روسیه روز دو شنبه در یادداشتی برای روزنامه «روسیسکا گازتا» نوشت که حالا دیگر «روسیه موضوعی ندارد که بخواهد با غرب درباره آن مذاکره کند و دلیلی هم برای این کار وجود ندارد» و تأکید کرده است: «اکنون کاملاً روشن است که در روابط کشور‌های مستقل با جهان آنگلوساکسون در چارچوب کنونی، نمی‌توان از اعتماد، امید به نجابت شرکا، وفاداری آن‌ها به کلام و حتی اصول خودشان صحبت کرد.» رئیس‌جمهور روسیه بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲، معتقد است که در شرایط کنونی، روسیه و غرب، بیشتر از اینکه با هم اتحاد داشته باشند، از هم جدا هستند و تأکید کرده است: «سالی که گذشت نقطه عطفی در این زمینه بود و اتفاقاتی که در آن رخ داد، امکان گفت‌وگوی اعتمادآمیز و محترمانه را از بین برد. اعمال و کردار سران کنونی و سابق غربی در بدبینی آن‌ها قابل‌توجه است. آن‌ها در ابتدا برای یک جنگ خونین آماده شده بودند.» او پیش‌بینی کرده «برای سال‌ها، شاید دهه‌های آینده، ما می‌توانیم روابط عادی با غرب را فراموش کنیم» و البته این را هم روشن کرده که «این انتخاب ما نیست.»

به گفته معاون شورای امنیت ملی روسیه، تنها چیزی که امروز «دشمنان» فدراسیون روسیه را مهار می‌کند، درک این است که روسیه در زمینه بازدارندگی هسته‌ای و رویارویی با تهدید‌های واقعی بر اساس اصول سیاست دولتی فدراسیون روسیه هدایت می‌شود. او سپس با اشاره تلویحی به برهم خوردن مناسبات بازدارندگی هسته‌ای میان غرب و روسیه گفته که «مشکل این است که در این صورت، هیچ‌کس متعاقباً متوجه نخواهد شد که آیا این یک حمله تلافی‌جویانه بوده است یا یک حمله پیشگیرانه.» مدودوف با این حال، معتقد است که در هم ریختن مناسبات بازدارندگی دارای این مزیت است که «منفعت‌طلبان غربی را می‌ترساند» و هشدار داده است: «جهان غرب بین میل سوزان برای تحقیر، توهین، تجزیه و نابودی هرچه بیشتر روسیه از یک سو و تمایل به اجتناب از یک آخرالزمان هسته‌ای از سوی دیگر تعادل برقرار می‌کند.»‌رئیس‌جمهوری سابق روسیه گفته رفتار واشنگتن و دیگر کشور‌ها در سال ۲۰۲۲ «هشداری نهایی برای همگی کشور‌های جهان است مبنی بر اینکه هیچ کاری با جهان آنگلوساکسون وجود ندارد، چون این یک سارق، یک کلاهبردار، یک فریبکار است که می‌تواند هر کاری انجام دهد.» او به طعنه آرزو کرده که «سال نو برای غرب خوب باشد» و پیش‌بینی کرده که سال ۲۰۲۳ شاهد «نفت ۱۵۰ دلار در هر بشکه و گاز ۵۰۰۰ دلار در هر ۱۰۰۰ متر مکعب، بازگشت انگلیس به اتحادیه اروپا و متعاقب آن فروپاشی اتحادیه اروپا» باشد. این سیاستمدار روس همچنین پیش‌بینی کرده مناطق غربی اوکراین به دست لهستان و مجارستان تصرف، رایش چهارم در آلمان و اقمار متحدش تأسیس و متعاقب آن جنگ این ائتلاف با فرانسه، تجزیه اروپا و تقسیم بندی جدید لهستان اتفاق بیفتد. مدودوف همچنین از جدا شدن ایرلند شمالی از انگلیس و پیوستنش به جمهوری ایرلند، وقوع جنگ داخلی در امریکا، تبدیل کالیفرنیا و تگزاس به عنوان دو کشور مستقل، انتخاب ایلان ماسک به عنوان رئیس‌جمهور ایالات متحده و رد دلار و یورو به عنوان ذخایر ارز‌های جهانی را نیز پیش‌بینی کرد.

دنبال ترور پوتین هستند

همزمان با مدودوف، وزیر خارجه روسیه در موضعی مشابه که نشانه برآورد جدید مسکو از شرایط جنگ اوکراین است، به اوکراین اولتیماتوم داد پیشنهاد‌های مسکو برای خلع سلاح و نازی‌زدایی از مناطق تحت کنترل و حذف تهدید‌های امنیتی را «به نحوی دوستانه» قبول کند، «یا اینکه ارتش روسیه به این مسئله رسیدگی خواهد کرد.»‌سرگئی لاوروف که در گفتگو با خبرنگاران و اصحاب رسانه صحبت می‌کرد، گفته است: «گزینه چندانی باقی نمانده است؛ یا این پیشنهادات به نحوی دوستانه پذیرفته شوند یا ارتش روسیه خودش به این مسئله رسیدگی می‌کند». به گفته وزیر خارجه روسیه، مسکو و واشنگتن به دلیل مسیر تقابلی که جو بایدن در پیش گرفته، نمی‌توانند مسیر عادی گفتگو را حفظ کنند. لاوروف می‌گوید: «حفظ گفت‌وگوی عادی با دولت بایدن، که شکست استراتژیک کشورمان را یکی از اهداف خود اعلام می‌کند، از نظر عینی غیرممکن است.» وزیر امور خارجه روسیه همچنین گفت که اظهارات مقامات امریکایی از پنتاگون در مورد «قطع سر کرملین» در واقع تهدیدی برای حذف فیزیکی ولادیمیر پوتین، رئیس دولت روسیه است. واشنگتن از همه فراتر رفت. برخی از مقامات پنتاگون تهدید به قطع سر کرملین کردند. در واقع ما در مورد تهدید به حذف فیزیکی رئیس دولت روسیه می‌گوییم.

«پایان تاریخ» محکوم است به شکست

لاوروف در ادامه صحبت‌هایش، امریکا را متهم کرده که دنبال عملی کردن پروژه «پایان تاریخ» است، نظریه‌ای که فرانسیس فوکویاما، دانشمند علوم سیاسی امریکایی در دهه ۱۹۹۰ آن را پیش کشید. وزیر خارجه روسیه معتقد است «همه چیز‌هایی که اکنون در اروپا به معنای وسیع آن می‌بینیم، همه چیز‌هایی که در قاره‌های دیگر می‌بینیم، جایی که پیام رسان‌های امریکایی از هر کشوری می‌خواهند که موضع ضد روسی اتخاذ کند، به تحریم‌ها بپیوندد و با نمایندگان روسیه ارتباط برقرار نکند» همه این‌ها بازتابی از پروژه پایان تاریخ است: «آن‌ها می‌خواهند پایان تاریخ را نه تنها در آثار تحلیلگران سیاسی و دانشمندان علوم سیاسی، بلکه در زندگی واقعی شکل دهند.»‌لاوروف می‌گوید: «همه این‌ها بخشی از یک تئوری توطئه است که با تضمین تسلط نهایی و برگشت‌ناپذیر به اصطلاح «دوره طلایی»، پایان تاریخ را رقم بزند. در این تئوری، عده‌ای ثروتمند شده و باقی بشریت نابود می‌شود.»

وزیر خارجه روسیه با وجود پیش‌بینی کوشش غرب برای عملیاتی کردن «پایان تاریخ»، معتقد است تلاش‌های واشنگتن برای «پایان تاریخ» مانند تلاش‌های قبلی تاریخ بشر از سوی یک یا چند نیرو برای «دیکته کردن همه چیز» با شکست مواجه خواهد شد. لاوروف گفته است: «سیر تاریخ را نمی‌توان متوقف کرد، هیچ پایانی برای تاریخ وجود ندارد و هرگز نخواهد بود، زیرا بشریت تاکنون بیش از یک بار تلاش کرده است تا آن را تحت سلطه خود درآورد و این یا آن نیرویی است که قصد دارد همه چیز را به همه دیکته کند.»‌لاوروف پیش‌بینی کرده فرصت‌های غرب برای «هدایت اقتصاد جهانی آنطور که می‌خواهد» کاهش خواهد یافت: «غرب بدون توجه به اراده خود مجبور به مذاکره خواهد بود. ما قرار نیست دنبال غرب بدویم... آن‌ها تقریباً همه روابط را قطع کردند... ما روی کسانی تمرکز خواهیم کرد که هرگز ما را ناامید نکردند و بدون هیچ فریبکاری با آن‌ها سازش‌های بسیار دشواری انجام دادیم.» لاوروف می‌گوید: «در مورد غرب، همه چیز دقیقاً برعکس است.»

منبع: روزنامه جوان