موضع جالب بولتون درباره اتفاقات افغانستان

جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا در مطلبی برای پایگاه خبری هیل گفت، پنداشت همگانی در واشنگتن در سال‌های اخیر به سمت "پایان جنگ‌های بی‌پایان" آمریکا در سراسر جهان، به ویژه در افغانستان گرایش داشت. نظرسنجی‌های اخیر هم حمایت از خروج نیروهای آمریکایی از "طولانی‌ترین جنگ ما" را نشان داد.

بولتون گفت: چه کسی می‌تواند با آن مخالف باشد، جز عده‌ای ناسازگار؟ دموکرات‌ها قطعا این حقیقت دریافت‌شده را زیر سوال نبردند و همچنین بسیاری از جمهوری‌خواهان که تحت تاثیر نفوذ ترامپ هستند.

به گفته او، 'پنداشت همگانی و استدلال‌های آن ساده بود و این سوال را مطرح می‌کرد که چرا ۲۰ سال پیش آمریکا به افغانستان حمله کرد و از جان و سرمایه هزینه گذاشت؛ افغان‌ها باید از خودشان دفاع کنند و اینکه طالبان میانه‌رو شده و تمایل پذیرش از سوی "جامعه بین‌المللی" وجود دارد. طبق این استدلال، تهدید تروریستی جهانی دور شده و حساسیت به خاورمیانه باید پایان پذیرد تا روی آسیا تمرکز شود. بر اساس این استدلال، زمان تمرکز بر "ملت‌سازی" در داخل و تغییر اقلیمی است.'

بولتون گفت، بعد خروج واقعی پیش آمد و دولت کابل و ارتش ملی آن فورا سقوط کرد و طالبان به قدرت بازگشت و صحنه‌های مرگ و ترور در بحبوحه تخلیه شهروندان آمریکایی و افغان تکرار شد. بعد عقیده عمومی به واقعیت برخورد کرد و به سرعت ارتش ملی افغانستان از میان رفت.

این مشاور امنیت ملی دوران ترامپ گفت: اما نظر قاطبه چیزی جز انعطاف‌پذیری نیست. نظر جمع فورا نتیجه‌گیری کرد که غالب آمریکایی‌ها از نحوه اجرای خروج ناراضی بودند، اما همچنان با تصمیم خروج بایدن و ترامپ هم‌ رای هستند. بنابراین، دلیل قدرتمندی هست که باور کنیم عقیده عمومی دوباره سکندری خورده است، چون آمریکایی‌ها تازه متوجه می‌شوند که این خروج تبعات استراتژیک عمیق‌تری نسبت به خروج صرف نظامیان آمریکایی دارد.

به گفته بولتون، طالبان نه مدرنیزه شده است نه میانه‌رو و نمونه آن اینکه هیچ زنی در دولت جدید آن حضور ندارد. او همچنین گفت، تروریست‌هایی در سراسر خاورمیانه از "پیروزی" طالبان جرات گرفته‌اند و بنیادگرایان خارجی در حال بازگشت به افغانستان هستند.

بولتون گفت: چندین سال است که روسای جمهوری از دو حزب (اوباما، ترامپ و بایدن) نتوانسته‌اند زمینه را برای باقی‌ماندن در افغانستان مهیا کنند. آنها ظاهرا متوجه نشدند که جای ما با استقرار نیروها در آنجا امن‌تر است، تا اینکه بخواهیم صرفا مقابل حملات تروریستی احیا شده در خیابان‌ها و آسمان‌های آمریکا مقابله کنیم. وقتی شهروندان حمایت رهبرانشان را نبینند، از آن حمایت نمی‌کنند. دیدگاه بلندمدت پنتاگون این بود که حضور نظامی آمریکا در افغانستان یک سیاست حیاتی بیمه برای حفاظت مداوم از میهن بود. مساله فقط قابلیت‌های نظامی مستقر در آنجا نبود، بلکه مساله برنامه گردآوری اطلاعات است که کار مهمی روی تروریسم در افغانستان و خطرات سرچشمه گرفته از پاکستان و ایران در مرزهایش انجام می‌دهد.

این سیاستمدار کهنه‌کار آمریکایی همچنین گفت، تبعات "مخرب" مذاکرات دولت ترامپ با طالبان که در فوریه ۲۰۲۰ به توافق دوحه رسید، در میان سیاستگذاران آمریکایی هم به خوبی درک نشد، چه رسد به افکار عمومی. به گفته او، سیاست ترامپ که به دست بایدن اجرا شد، موجب تضعیف روحیه و مشروعیت‌زدایی از دولت افغانستان شد.

بولتون گفت: ما با رسمیت‌زدایی از این دولت، موجب فروپاشی روحیه و از بین رفتن سال‌ها آموزش و تجهیز نیروهای افغان شدیم. در حالیکه بسیاری از حامیان خروج به سقوط سریع دولت افغانستان برای پشتیبانی از استدلالشان برای خروج اشاره دارند، این فروپاشی در حقیقت یک زخم خودکرده از سوی روسای جمهوری آمریکا بود که در فکر کسب منافع سیاسی از این خروج بودند. آیا افکار عمومی تهدیدات تجدیدشده از تروریسم را درک می‌کند یا خیر.    

جان بولتون افزود: سیاست امنیت ملی آمریکا باید بر پایاه منافع اساسی ما باشد نه سیاست داخلی آمریکا و قطعا نه بر پایه نظرسنجی‌ها. با این حال نظرسنجی سوپر پک (Super PAC) از تغییر در رویکرد عمومی پس از مشاهده خروج و اتفاقات پس از آن حکایت دارد. ۵۲ درصد معتقدند با اجرای این خروج، ایالات متحده کمتر امنیت دارد و شش درصد آن را امن‌تر دانستند و ۳۷ درصد هم نظری نداشتند. ۵۶ درصد مقابل ۲۶ درصد معتقدند که خروج از افغانستان ایده خوبی نبود. ۵۲ درصد معتقدند ما باید نیروهایی آنجا باقی می‌گذاشتیم یا اصلا از آنجا خارج نمی‌شدیم. در مقابل ۳۳ درصد موافق خروج کامل هستند. ۶۱ درصد معتقدند سقوط افغانستان بنیادگرایان سراسر جهان را ترغیب می‌کند و احتمال اینکه به ایالات متحده حمله کنند، بیشتر می‌شود و ۲۹ درصد با آن مخالفت کردند.    

به گفته این سیاستمدار دولت ترامپ، این آمار و ارقام هوشیارکننده هستند و نظر قاطبه قبلی را رد می‌کند. بولتون گفت: مهمترین نتیجه‌گیری این است که تبعات خروج از افغانستان فعلا تمام شدنی نیست و رویدادهای آنجا و در میانه تروریسم جهانی همچنان توجه ما را جلب خواهد کرد. بایدن هم نمی‌تواند در انتخابات ۲۰۲۲ یا ۲۰۲۴ از لفظ پیروزی برای پایان دادن به یکی از جنگ‌های بی‌پایان استفاده کند. او در عوض توضیح خواهد داد که چرا آمریکا بار دیگر مقابل تروریسم آسیب‌پذیرتر شده است. شاید ما از افغانستان رفته باشیم، اما افغانستان ما را رها نکرده است. همینطور تروریست‌ها.