کدام سنگ‌های کیسه صفرا نیاز به درمان ندارند؟

باشگاه خبرنگاران: شهرام آگاه متخصص گوارش و کبد درباره مشکل سنگ کیسه صفرا و راه‌های درمان آن گفت: سنگ کیسه صفرا مشکل نسبتاً شایعی است به طوری که در بعضی از جوامع تا حدود ۵ درصد از مردم را در بر می‌گیرد؛ اما باید توجه داشته باشید سنگ‌های بدون علامتی که مشکلی برای بیمار ایجاد نمی‌کنند نیازی به اقدامات درمانی ندارد؛ تنها سنگ‌های علامت دار یا سنگ‌هایی که ممکن است جابه جا شوند باید درمان شوند. کوله‌سیستیت چیست؟

وی ادامه داد: مشکل سنگ صفرا که به اصطلاح آن را کولیک صفراوی می‌نامند دردی است که در ناحیه شکم ایجاد و بعد از نیم ساعت الی ۴ ساعت خود به خود برطرف می‌شود؛ اگر این زمان از ۴ ساعت طولانی‌تر شد بیمار از مشکل دیگری رنج می‌برند که به اصطلاح آن را کوله‌سیستیت می‌نامیم و ممکن است بیمار را دچار زردی خفیف هم کند.وی افزود: گاهی سنگ‌های کوچک از کیسه وارد مجاری صفراوی می‌شود و این می‌تواند موجب انسداد مجاری شود که در نهایت ایجاد درد‌های طولانی، زردی و حتی تب و لرز را به همراه دارد که آن را کلانژیت می‌نامیم.

این متخصص گوارش و کبد بیان کرد: از نظر درمانی سنگ‌های بدون علامت در اکثر افراد نیاز به اقدام درمانی ندارند مگر در برخی استثنائات مثل سنگ کلیه در کودکان، افرادی دارای چاقی بیش از حد، سنگ‌های بیش از ۲ الی ۳ سانتی‌متر که امکان ایجاد سرطان کیسه صفرا را فراهم می‌کنند، در کسانی که کم خونی ارثی دارند اختلالات مادرزادی سنگ کیسه صفرا دیده می‌شود یا اگر سنگ کیسه صفرا با پولیپ همراه باشد توصیه می‌شود که کیسه صفرا برداشته شود.

آگاه بیان کرد: متخصصان درباره لزوم برداشتن کیسه صفرا نظرات متفاوتی دارند؛ برخی اعتقاد دارند حتی اگر کسی که یک بار هم درد کولیک یا همان درد کوتاه مدت را تجربه کرده باشد بهتر است برای پیشگیری از عوارض احتمالی کیسه را از بدن خارج کند، اما برخی اعتقاد دارند فقط اگر درد مکرر شد یا زندگی فرد را دچار اختلال کرد بهتر است این اقدام انجام شود.

وی تشریح کرد: کوله‌سیستیت می‌تواند منجر به ایجاد التهاب حاد در بیماران شود که ما را ملزم می‌کند کیسه صفرا را خارج کنیم حتی اگر فقط یک بار ایجاد درد کرده باشد مگر در موارد خاص، مثلا در فردی که مشکل قلبی عروقی داشته باشد ممکن است به طور کامل قید جراحی را بزنیم یا پیشنهاد جراحی حد وسط را مطرح کنیم.

این متخصص گوارش گفت: در بیماران کلانژیت از آنجایی که سنگ داخل مجرا را مسدود کرده، برداشتن کیسه صفرا کافی نیست و باید قبل از آن با استفاده از ercp و متخصصان ماهر و استفاده از آندوسکوپ‌های مخصوص و بالون، این سنگ‌ها را از اثنی عشر خارج کنیم و بعد کیسه را برداریم.

گاهی سنگ‌های کوچک دردسر‌های بزرگ می‌سازند

آگاه تاکید کرد: در برخی موارد، که سنگ‌ها خیلی کوچک هستند احتمال ایجاد التهاب‌های حاد در لوزالمعده وجود دارد؛ اگر ثابت شود که التهاب حاصل ناشی از سنگ‌های کیسه صفرا بوده است ابتدا لوزالمعده را درمان و بعد کیسه صفرا را خارج می‌کنیم.

وی درباره علت ایجاد سنگ کیسه صفرا اظهار کرد: علت اصلی بروز سنگ کیسه صفرا بیماری‌های زمینه‌ای است؛ معمولاً رژیم غذایی تاثیر خاصی در آن ندارد، اما تحقیقات انجام شده ثابت کرده است که در افرادی که زمان ناشتایی طولانی دارند یا کسانی که کاهش وزن سریع یعنی بیش از ۱۰ کیلو در ماه داشتند، ریسک ابتلا به سنگ کیسه صفرا بالاتر است.

اگر سنگ کیسه صفرا مشکلی برایتان ایجاد نکرده بگذارید در بدنتان به زندگی ادامه دهد آگاه یادآوری کرد: درمان دارویی در اغلب افراد توصیه نمی‌شود مگر برای سنگ‌های علامت دار در افرادی که امکان جراحی ندارند، ناچار دست به درمان دارویی می‌بریم تا سنگ را در خود حل و دفع کند؛ لازم است یادآوری کنم که مصرف برخی دارو‌ها مانند دارو‌های گیاهی ممکن است مقداری اندازه سنگ‌ها را کوچک کند و به طور کامل حل نکند، مصرف این گونه دارو‌ها ممکن است منجر به حرکت کردن سنگ و گیر کردن آن در مجاری شود.