اظهارات جدید آمانو درباره بند T برجام

خبرگزاری فارس:مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه گفت که بند T مندرج در ضمیمه اول توافق هسته‌ای ایران مربوط به دسترسی‌های این نهاد بین‌المللی نیست.

«یوکیو آمانو» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی امروز گفت که بند T مندرج در ضمیمه نخست‌ توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 به کالاهای دارای مصارف دوگانه مربوط می‌شود نه دسترسی‌های آژانس به سایت‌های ایران.

کالاهای دارای مصرف دوگانه، کالاهایی است که اکثراً دقت بالایی دارد و بخاطر این دقت بالا، هم در صنایع غیرنظامی و هم در صنایع هسته‌ای، کارکرد دارند؛ برخی مبدل‌های الکتریکی و حتی دستگاه‌های اندازه‌گیری نتیجه تراشکاری در این مقوله دسته‌بندی می‌شوند.

آمانو در حمایت از ساز و کار فعلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نظارت بر کارکرد این کالاها در خاک ایران گفته: « بند T برجام در خصوص کالاهای دارای مصرف دوگانه است و نه درباره دسترسی (به سایت‌های ایران). پروتکل الحاقی، بحث کالاهای دارای مصرف دوگانه بند T برجام را (از قبل) پوشش می‌دهد. آژانس هم بر این موارد نظارت دارد.

بر اساس بند T از ضمیمه نخست برنامه جامع اقدام مشترک، ایران از طراحی، ساخت، خرید یا استفاده از برخی از اقلام با کاربری دوگانه مانند دوربین‌های سرعت بالا یا چاشنی‌های انفجاری و همچنین مدل‌های رایانه‌ای ادوات انفجار اتمی منع شده است.

گروه‌های نزدیک به اسرائیل از جمله موسسه علوم و امنیت بین‌الملل و بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها با بیان این ادعا که برجام در مورد ساز و کار راستی‌آزمایی این بند سکوت کرده، می‌گویند آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید برای اطمینان از پایبندی ایران به این محدودیت‌ها، بتواند خارج از ساز و کار 24 روزه بازرسی‌ها از اماکن مشکوک، به صورت روتین به مراکز غیرهسته‌ای از جمله سایت‌های نظامی ایران دسترسی داشته باشد.

این در حالی است که محدودیت‌های عنوان‌شده در این بند اساسا خارج از حیطه اختیارات و تخصص آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است و برجام نیز مسئولیت راستی‌آزمایی این بند را به این نهاد نسپرده است.

در حال حاضر، بر اساس یکی از تعهدات ایران ذیل ضمیمه چهار برجام، خریداران ایرانی کالاهای دارای مصرف دوگانه، پس از دادن تعهدات مربوطه به دولت، برای هر کالای دارای کاربری دوگانه، از کمیسیون مشترک برجام مجوز موردی می‌گیرند.

کمیسیون مشترک برجام جلسات ماهانه‌ای در وین پایتخت اتریش دارد.