تک‌نرخی کردن ارز یعنی همین هفت نرخی؟

روزنامه «کیهان» در ویژه‌های خود نوشت: خبرگزاری دولتی ایسنا در این زمینه نوشت: بازار ارز این روز‌ها در شرایطی با التهاب مواجه شده است که در بازار آزاد با هفت نرخ متفاوت فروخته می‌شود؛ مسئله‌ای که به دلال بازی و افزایش قیمت‌ها دامن زده و منجر به بی‌نظمی شده است. ماه گذشته ارز‌های مهم در بازار آزاد جهش بی‌سابقه‌ای داشت؛ به طوری که دلار به مرز ۵۰۰۰ تومان هم نزدیک شد، اما بعد از چند هفته و در شروع اسفند قیمت‌ها رو به کاهش گذاشت و هر دلار به کمتر از ۴۵۰۰ تومان رسید؛ اما این کاهش قیمت در شرایطی اتفاق افتاد که بسیاری از صرافی‌ها از فروش ارز خودداری می‌کنند.

ایسنا می‌افزاید: تصور عمومی این است که به طور کلی دو نوع ارز مبادله‌ای و آزاد وجود دارد، اما در واقع خلاف آن در بازار مشاهده می‌شود، چرا که حداقل پنج-شش نرخ متفاوت دلار وجود دارد که در بخش‌های مختلف بازار عرضه می‌شود. بازار ارز تبدیل به جزیره‌های جداگانه‌ای شده است که هر کدام دلار را با قیمت خودشان عرضه می‌کنند. دلار نقدی، دلار صرافی‌ها، دلار فردایی سبزه، دلار فردایی پاساژ افشار، دلار نقدی سبزه، دلار نقدی پاساژ افشار و دلار پاساژ سلیمانیه از جمله محل‌هایی است که دلار را با نرخ‌های متفاوت از هم می‌فروشند؛ اتفاقی که تا چندی پیش هم در بازار سابقه نداشت. در همین حال روزنامه جوان در گزارشی نوشت: دلارفروشی به شغل دوم برخی افراد تبدیل شده است. فعالان اقتصادی، بار‌ها و بار‌ها نسبت به وضعیت نگران کننده ارزی هشدار داده بودند و توجه دولت و بانک مرکزی را به این موضوع معطوف کردند که باید از این پس هزینه‌های جانبی نرخ ارز در بازار پوشش داده شود و به نظر می‌رسد، تورم هم روی نرخ‌های تک‌رقمی، مربوط به خرید‌های قبلی ارز در بازار بوده که اقدام به واقعی‌سازی نرخ ارز کنند. روزنامه آرمان در همین زمینه با انتقاد از ۳ نرخی شدن ارز، می‌نویسد: رشد نقدینگی دو و نیم برابر است، در حالی که رشد اقتصادی در پنج سال اخیر در مجموع شاید به ۲۵ درصد هم نرسد. این افزایش نقدینگی در نهایت وارد بازار می‌شود، یعنی بعد از اینکه سود بانکی کاهش یافت وارد سپرده‌های کوتاه مدت شد. مردم شروع به خریدن ارز و سرمایه‌گذاری در سایر بازار‌ها مانند بورس و ارز کردند. همین امر ایجاد تورم در بازار سرمایه را در پی خواهد داشت و بعد از مدتی هم این تورم به سایر بازار‌ها مانند بازار ملک و کالا‌های سرمایه‌ای سرایت می‌کند. من به شدت نگران تأثیر این حجم از نقدینگی در بازار هستم و امیدوارم به یک تورم لجام‌گسیخته نیانجامد. یک نرخی را بانک مرکزی به صورت علنی مشخص می‌کند و به صرافی‌ها اجازه فروش می‌دهد. یک نرخی هم در بازار آزاد و بدون اینکه در سامانه‌های معاملات ارزی ثبت شود به وجود می‌آید. در واقع ما اکنون دارای سه نرخ هستیم یک نرخ معاملات رسمی کالا که به آن نرخ مبادله‌ای یا رسمی می‌گوییم، نرخ صرافی‌ها که دولت به آن‌ها اجازه معامله می‌دهد و یک نرخ هم که در بازار سیاه معامله می‌شود. روزنامه آفتاب یزد نیز گزارش می‌دهد: بازار پرنوسان ارز، همه را دلال کرده است به رغم نقطه‌نظر‌های بانک مرکزی و مسئولان این بانک درباره سیر کاهشی قیمت دلار و حاکم بودن آرامش بر بازار ارز، مشاهده می‌شود که بازار ارز دوباره آشفته شده است. با وجود اینکه بازار تا حدودی دو هفته آرام بود و البته برخی می‌گفتند که آرامش پیش از توفان است، مجدداً التهاب به بازار ارز بازگشته است. موضوعی که البته مسئولان دولتی آن را رد کرده و بر این باورند که بازار را در کنترل خود دارند. اما واقعیت آن است که دلالان ارزی، دست از سر بازار برنمی‌دارند و به هر نحوی که شده، نبض بازار را به دست گرفته‌اند. دلالان در آستانه شب عید خیمه‌شب بازی راه انداخته‌اند و دلارفروشی، شغل دوم برخی کارمندان شده است.